Obustava (skepticizam)
Obustava (gr. ἐποχή epoche - obustava[1]) je pojam pironističke filozofije, koji označava stanje uma u kojem je rasuđivanje obustavljeno, da bi se postigao spokoj. Pironski filozof Sekst Empirik daje ovu definiciju: "Obustava je umirenost uma zahvaljujući kojoj ništa ne poričemo niti potvrđujemo."[2]
Epoche, uzdržavanje od suđenja zasnovanog na »mnenjima« ili »gledištima« (gr. doxa, skt. drishti, pali ditthi) je filozofski metod koji je u vreme Aleksandra Velikog Piron doneo iz Indije.[3] Budino učenje, pod čijim je uticajem Piron bio, naglašava spokoj kao temeljnu vrlinu mudraca, te napuštanje gledišta kao sredstvo da se to postigne.[4] Postoji mišljenje da je akademski skeptik Arkesilaj uveo tehnički pojam epochē, uzdržavanja od suda, u grčki filozofski rečnik.[5]
U 20. veku epoche je postao fundamentalni metod fenomenološke analize Husserlovog »filozofa koji meditira«.[3]
Izvori uredi
- ↑ https://en.wiktionary.org/wiki/%E1%BC%90%CF%80%CE%BF%CF%87%CE%AE
- ↑ Outlines of Pyrrhonism, I.4.
- ↑ 3,0 3,1 Čedomil Veljačić, Karma – plod koji dozreva
- ↑ MN 8: Sallekha sutta: „Drugi će slepo slediti sopstvena gledišta, istrajavati na njima i teško ih napuštati. Mi nećemo slepo slediti sopstvena gledišta, istrajavati na njima, već ćemo ih lako napuštati.“
- ↑ Antički pironovski skepticizam