Dupljaja mađ. Temesváralja je naselje u opštini Bela Crkva u Južnobanatskom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 738 stanovnika

Dupljaja


Srpska pravoslavna crkva

Osnovni podaci
Država  Srbija
Pokrajina Vojvodina
Upravni okrug Južnobanatski
Opština Bela Crkva
Stanovništvo
Stanovništvo (2022) Decrease 738
Gustina stanovništva 33 st./km²
Geografija
Koordinate 44°55′22″N 21°16′23″E / 44.922666°N 21.273166°E / 44.922666; 21.273166
Nadmorska visina 76 m
Površina 25,8 km²
Dupljaja na mapi Srbije
Dupljaja
Dupljaja
Dupljaja (Srbije)
Ostali podaci
Poštanski kod 26328
Pozivni broj 013
Registarska oznaka


Koordinate: 44° 55′ 22" SGŠ, 21° 16′ 23" IGD

Geografija

uredi

Položaj naselja

uredi

Ima dobar geografski položaj, a izgrađena na kontaktu Malog peska i doline Karaša, severozapadno od Bele Crkve. Selo predstavlja raskrsnicu između Banatske peščare, Malog peska i doline Karaša, što je naročito bilo značajno u prošlosti.

Istorija

uredi

Svrstava se u stara vojvođanska naselja. Okolina Dupljaje predstavlja značajan arheološki lokalitet. Na mestu današnjeg naselja postojalo je praistorijsko naselje, koje su Rimljani proširili i izgradili za svoje potrebe.

Stanovništvo se pretežno bavi poljoprivredom. Dupljaja je bila zemljoradničko naselje, što je posledica povoljnog pedološkog pokrivača.

U 15. veku – Dupócz

1713. – Dupljaja

1894 – Temes – Váralja

1922 – Dupljaja

Kraj Duoljaje, na obali Karaša, nalazi se opkopi, zemljani radovi iz preistorijskog vremena, prema svojim potrebama.

Od 1421. do 1427. godine Dupolch (izg.Dupócz) je u posedu oligarha Jovana de Janka i u Krašovskom komitatu. 1690 – 1700. godine pojavljuje se ponovo Dupljaja, a 1713. imala je 20 domova.

Dupljaja je 1716 g. ušla u sastav Novopalanačkog dištrikta, a 1717. bilo je u njoj 30 domova. Ovo naselje nije razvijalo normalno, što se daje zaključiti po broju kuća 1749. godine, kada je u njemu bilo 28 kuća.

 
Dupljaja na karti Jozefinskog katastra iz 1770. godine

Godine 1752. došli su novi naseljenici Srbi. 1782. popisano je 429 pravoslavnih stanovnika. Preselili su se 1783. ovamo stanovnici sela Omora i naselili omorački sokak. Od starih crkvenih zvona drugo je bilo iz Omora. Crkva je iz druge polovine XVIII veka, a matične knjige se vode od 1778. godine.[1]

Godine 1802. popisano je 786 stanovnika, a 1854. samo 737. 1873. godine Dopljaja je ušla u sastav Krašovskog, a 1876g. u sastav Tamiškog komitata.

U prvoj polovini XIX veka, kada je narod bio u neprekidnom pokretu, broj stanovništva je u stalnom opadanju, dok se u drugoj polovini pokazuje brojni porast stanovništva: 1869. godine 756.stanovnika; 1880 – 867; 1890–1049; 1900–1153; 1910–1242.

Godine 1906. sazidana je opštinska kuća i zgrada za opštinskog beležnika. 8. novembra 1918. zauzela je srpska vojska Dupljaju, koja je 1919. ušla u sastav Torontalskotamiške županije.

Na dan 31. januara 1921. godine popisano je 1190 duša, od koji je bilo: Srba–1149; Rumuna – 14; Nemaca – 10; Mađara -2. 20. novembra 1927. izvršen je izbor novog opštinskog predstavništva. Seoski atar 1927. godine obuhvata 4230 lanaca od kojih je 187 lanaca oranice i 830 lanaca pašnjaka opštinska imovina.[2]

Demografija

uredi

U naselju Dupljaja živi 669 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 38,8 godina (38,4 kod muškaraca i 39,1 kod žena). U naselju ima 262 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,24.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
Demografija
Godina Stanovnika
1948. 1173 [3]
1953. 1190
1961. 1174
1971. 1165
1981. 1152
1991. 1027 903
2002. 1001 854
Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi
  
775 90.74%
Rumuni
  
24 2.81%
Romi
  
7 0.81%
Mađari
  
6 0.70%
Česi
  
3 0.35%
Hrvati
  
3 0.35%
Jugosloveni
  
2 0.23%
Nemci
  
1 0.11%
Makedonci
  
1 0.11%
nepoznato
  
6 0.70%


Reference

uredi
  1. Letopis Period 1812 – 2009. Dupljaji u Deliblatskoj Peščari Napisao Marina:(Beč 2009) Sastavio od Pisanih tragova, Letopisa, po predanju o selu Dupljaji nastanak sela ko su bili Dosenjenici čime se bavili meštani.
  2. Milekerovi letopisi južnobanatskih opština ISBN 86-85075-04-1
  3. Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
  4. Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

Literatura

uredi
  • Korišćena Literatura:
  • Izvor Monografija Podunavske oblasti 1812-1927 sastavio dr, Vladimir Margan biv. Predsednik Oblasnog odbora Komesar Oblasne Samouprave, objavljeno 1927„Napredak Pančevo,,
  • Teritorija Podunavske Oblasti napisao dr. Vladimir Margan Predsednik Obl. Odbora Smederevu 1928.
  • Istorijiski preglad Podunavske Oblasti Banatski deo napisao: Feliks Mileker bibliotekar i kustos gradske biblioteke i muzeja u Vršcu 1928.
  • Milekerovi letopisi južnobanatskih opština ISBN 86-85075-04-1
  • Letopisa Period 1812–2009. Dupljaja u Deliblatskoj Peščari Napisao Marina:(Beč 2009) Sastavio od Pisanih tragova, Letopisa, po predanju o selu Dupljaje nastanak sela ko su bili Dosenjenici čime se bavili meštani.
  1. Ma kakve mu bile mane i nedostaci, nedorečenosti, ali je suština i jezgro ovog rada je ostalo i ostaće netaknut. Neki delovi imaće samo svoj istorijski značaj, ali svi ostali zadržače i sačuvaće u punoj meri svoju naučnu vrednost. Jedno se ipak ne može osporiti, da smo bar udarili temelj, da smo pokazali pravac i obeležili put na kome se valja kretati ako želimo uspešan rad na polju naše istorije. Pa ako i nismo postigli više, nego samo toliko da smo dali podstrek drugima, od nas vičnimjima, mudrijima, koji će ovaj i ovakav posao bolje i savršenije obaviti nego mi tada smo već time učinili dosta „M. Marina“

Spoljašnje veze

uredi