New York (savezna država)

(Preusmjereno sa stranice Država New York)
Za ostale upotrebe, v. New York (razvrstavanje).
New York
Zastava savezne države New York Grb savezne države New York
Nadimak: Empire State
Karta SAD-a s istaknutom saveznom državom New York
Glavni grad Albany
Najveći grad New York
Guverner Andrew Cuomo
Službeni jezik Nema, ali prevladava engleski
Površina 141,205 km²
 - Kopno 122,409 km²
 - Voda 18,795 km²
Stanovništvo (2000.)
 - Broj 19,190,115
 - Gustoća 155.18/km²
Proglašenje saveznom državom SAD-a
 - Datum 26. jul 1788.
 - Poredak 11.
Vremenska zona UTC-5/-4
Zemljopisna širina 40°29'40"N do 45°0'42"N
Zemljopisna dužina 71°47'25"W do 79°45'54"W
Širina 455 km
Dužina 530 km
Visina
 - Najviša 1,629 m
 - Najniža 0 m
Kratice
 - Poštanska NY
 - ISO 3166-2 US-NY
Internet stranica www.state.ny.us

Njujork (engl. New York) je savezna država u severoistočnom delu SAD. Država je podeljena na 62 okruga, a u njoj se nalazi i Njujork, najveći grad u SAD.

Država Njujork ima obale na dva Velika jezera, Iri i Ontario, koja su povezana rekom Nijagarom. Na severu država graniči s kanadskim provincijama Ontario i Kvebek, na istoku sa Vermontom, Masačusetsom i Konektikatom, a na jugu s Nju Džersijem i Pensilvanijom. Uz to, ima i vodenu granicu sa Rod Ajlandom.

Država je najpoznatija po urbanoj atmosferi grada Njujorka, naročito oblakoderima na Menhetnu, ali njeni ostali delovi su sasvim različiti i njima dominiraju farme, šume, reke, planine i jezera. U državi Njujork se nalazi i nacionalni park Adirondak, najveći nacionalni park u SAD, a popularna atrakcija su Nijagarini vodopadi. U istočnom delu države, od severa prema jugu, teče reka Hadson.

Grad Njujork je podeljen na pet opština koje su ujedno i okruzi: Bronks je na kopnu severno od Menhetna (okrug Njujork) na istoimenom ostrvu, a reka Hadson čini njihovu zapadnu granicu. Bruklin (okrug Kings) i Kvins se proteže preko Ist Rivera od Menhetna na zapadnom delu Long Ajlanda, a Staten Ajland (okrug Ričmond) nalazi se južno od Menhetna. Istočni deo Long Ajlanda je prigradsko područje koje se sastoji od okruga Naso i Safok.

"Upstate" ("gornja država") je najčešći pojam kojim se opisuje deo države koji se nalazi severno od grada Njujorka, ali mnogi ljudi van gradskog područja smatraju taj pojam ponižavajućim jer je tipičan za kulturnu i demografsku podelu na ruralno i konzervativno u odnosu na urbano i liberalno. Severno od Bronksa nalaze se okruzi Rokland, Vestčester i Patnam. U "gornjoj državi" se nalaze planinski lanci Katskil i Adirondak, greben Šongam i brojna jezera od kojih se na zapadu nalaze dva Velika jezera (Iri i Ontario) i grupa jezera Finger, a na severoistoku pojedinačna jezera Šamplejn, Džordž i Onajda. Kroz državu teku i brojne reke kao što su Delaver, Dženesi, Hadson, Mohok i Saskačevan. Najviši vrh države Njujork je planina Mersi u sklopu planinskog lanca Adirondak.

Istočno od grada Njujorka, počevši od njegovih delova Bruklina i Kvinsa, proteže se oko 190 kilometara dugo ostrvo odgovarajućeg naziva Long Ajland (engleski: dugačko ostrvo), čiji je krajnji istočni završetak ruralno područje.

Po broju stanovnika država Njujork je treća najnaseljenija američka savezna država nakon Kalifornije i Teksasa. Glavni grad je Olbani, a najveći je grad Njujork. Drugi veći gradovi su Bafalo, Ročester i Jonkers.

Etničke grupe

uredi

Indijanci: Attiwandaronk, Iroquois (Cayuga, Mohawk, Oneida, Onondaga, Seneca), Mahican, Metoac (Montauk, Shinnecock, etc.), Tuscarora, Wappinger, Wenrohronon.

Najveći gradovi

uredi
Grad Okrug Stanovnici
1.4. 2000.
Stanovnici
1.7. 2004.
New York Bronx, New York, Queens,
Kings, Richmond
8.008.278 8.104.079
Buffalo Erie County 292.648 282.864
Rochester Monroe County 219.773 212.481
Yonkers Westchester County 196.086 197.126
Syracuse Onondaga County 147.306 143.101
Albany Albany County 95.658 94.226
New Rochelle Westchester County 72.182 72.985
Mount Vernon Mount Vernon County 68.381 68.321
Schenectady Schenectady County 61.821 61.125
Utica Oneida County 60.651 59.684
Hempstead Hempstead County 56.554 53.145
Niagara Falls Niagara County 55.593 53.708
White Plains Westchester County 53.077 56.509
Troy Rensselaer County 49.170 48.162
Binghamton Broome County 47.380 45.864
Freeport Nassau County 43.783 43.726
Valley Stream Nassau 36.368 36.131
Long Beach Nassau 35.462 35.553
Rome Oneida County 34.950 34.551

Okruzi (Counties)

uredi

New York se sastoji od 62 okruga (Counties)

Albany | Allegany | Bronx | Broome | Cattaraugus | Cayuga | Chautauqua | Chemung | Chenango | Clinton | Columbia | Cortland | Delaware | Dutchess | Erie | Essex | Franklin | Fulton | Genesee | Greene | Hamilton | Herkimer | Jefferson | Kings | Lewis | Livingston | Madison | Monroe | Montgomery | Nassau | New York | Niagara | Oneida | Onondaga | Ontario | Orange | Orleans | Oswego | Otsego | Putnam | Queens | Rensselaer | Richmond | Rockland | Saratoga | Schenectady | Schoharie | Schuyler | Seneca | St. Lawrence | Steuben | Suffolk | Sullivan | Tioga | Tompkins | Ulster | Warren | Washington | Wayne | Westchester | Wyoming | Yates.

Eksterni linkovi

uredi