Donja Vrežina
Donja Vrežina je predgrađe grada Niša. Nalazi se na području gradske opštine Pantelej, u Nišavskom upravnom okrugu. Nalazi se na oko 5 km istočno od centra grada, na području ušća Matejevačkog i Breničkog potoka u Nišavu. Prema popisu iz 2011. bilo je 6758[1] stanovnika (prema popisu iz 2002. bilo je 4088 stanovnika). U naselju se nalazi izdvojeno odeljenje osnovne škole „Miroslav Antić“.
| Donja Vrežina | |
|---|---|
|
| |
| Osnovni podaci | |
| Država |  Srbija
|
| Upravni okrug | Nišavski |
| Grad | Niš |
| Gradska opština | Pantelej |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo (2022) | 6758 [1] |
| Geografija | |
| Koordinate | 43°19′26″N 21°57′01″E / 43.324°N 21.950333°E |
| Nadmorska visina | 214 m |
  Donja Vrežina Donja Vrežina na karti Srbije | |
| Ostali podaci | |
| Pozivni broj | 018 |
| Registarska oznaka | NI |
Koordinate: 43° 19′ 26" SGŠ, 21° 57′ 01" IGD
Historija
urediAtar naselja Donja Vrežina kao i susednih sela bili su naseljeni još u praistoriji. Praistoriski nalazi otkriveni su na potezu Čardak i na području istočno od manastira (sada crkva Uspenja Presvete Bogorodice) i Rimske česme, a u naselju su otkriveni i antički nalazi. Antičko naselje, kao i današnje, nalazilo se na obalama reke Nišave. Po svom položaju antička Vrežina je bila najbliže naselje (preko reke Nišave) naselju Medijana (latinski: Mediana). Medijana je za vreme Rimskog carstva bila luksuzno predgrađe kasnoantičkog grada i vojnog logora Nais (latinski: Naissus), gde je pored reke Nišave bio sagrađen velelepni carski letnjikovac cara Konstantina Velikog, koji je rođen u rimskom gradu Naisu, tj. današnjem Nišu.
Prema popisu iz 1498. godine, selo je imalo 32 kuće, 8 neoženjenih, 5 udovičkih kuća, 2 muslimanske kuće i dažbine u iznosu 5.332 aspre. Pripadala je kao spahiluk Hizir-agi iz Pirota, a jednu vodenicu sa dva kamena držao je u svom vlasništvu vakuf pokojnog Sulejman-paše iz Niša.
Prema turskom popisu nahije Niš iz 1516. godine, mesto je bilo jedno od 111 sela nahije i nosilo je naziv Donja Vrezina, a imalo je 35 kuća, 4 udovička domaćinstva, 3 samačka domaćinstva, 2 muslimana.[2]
Godine 1841, tokom Niške bune, selo je delimično spaljeno.
Oslobođenje od Turaka dočekano je sa oko 40 domova nakon čega je selo počelo da doživljava svoj uspon zahvaljujući dobroj zemlji i blizini Niša. Godine 1895. selo je imalo 44 domaćinstva i 328 stanovnika, a 1930. godine 69 domaćinstava i 434 stanovnika.
Najintenzivniji razvoj ostvaruje se nakon Drugog svetskog rata kada 1960-70. godina postaje prigradsko naselje Niša. Danas se zvanično vodi kao deo grada.
Demografija
urediU naselju Donja Vrežina živi 5485 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 38,9 godina (38,5 kod muškaraca i 39,3 kod žena)[3]. U naselju ima 2163 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,12[4].
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je porast u broju stanovnika. Po rezultatima popisa stanovništva iz 2011. godine, Donja Vrežina ima 6758 stanovnika i 2163 domaćinstva.
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Etnički sastav prema popisu iz 2002. | ||||
|---|---|---|---|---|
| Srbi | 3924 | 95.98% | ||
| Romi | 31 | 0.75% | ||
| Bugari | 11 | 0.26% | ||
| Jugosloveni | 7 | 0.17% | ||
| Crnogorci | 6 | 0.14% | ||
| Makedonci | 6 | 0.14% | ||
| Hrvati | 4 | 0.09% | ||
| Nemci | 1 | 0.02% | ||
| Albanci | 1 | 0.02% | ||
| nepoznato | 21 | 0.51% | ||
| m | ž | |||
| 85+ | 10 | 19 | ||
| 80-84 | 34 | 56 | ||
| 75-79 | 91 | 77 | ||
| 70-74 | 94 | 102 | ||
| 65-69 | 137 | 113 | ||
| 60-64 | 217 | 226 | ||
| 55-59 | 300 | 298 | ||
| 50-54 | 239 | 265 | ||
| 45-49 | 214 | 251 | ||
| 40-44 | 209 | 228 | ||
| 35-39 | 286 | 267 | ||
| 30-34 | 278 | 290 | ||
| 25-29 | 256 | 267 | ||
| 20-24 | 238 | 245 | ||
| 15-19 | 205 | 200 | ||
| 10-14 | 183 | 159 | ||
| 5-9 | 205 | 166 | ||
| 0-4 | 162 | 171 | ||
| prosek | 38.5 | 39.3 | ||
|
|
|
|
| Pol | Ukupno | Poljoprivreda, lov i šumarstvo | Ribarstvo | Vađenje rude i kamena | Prerađivačka industrija | Proizvodnja i snabdevanje... | Građevinarstvo | Trgovina | Hoteli i restorani | Saobraćaj, skladištenje i veze |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 839 | 3 | - | 1 | 236 | 10 | 65 | 106 | 16 | 138 |
| Ženski | 678 | 11 | - | 1 | 196 | 6 | 7 | 114 | 26 | 35 |
| Oba | 1517 | 14 | - | 2 | 432 | 16 | 72 | 220 | 42 | 173 |
| Pol | Finansijsko posredovanje | Nekretnine | Državna uprava i odbrana | Obrazovanje | Zdravstveni i socijalni rad | Ostale uslužne aktivnosti | Privatna domaćinstva | Eksteritorijalne organizacije i tela | Nepoznato | |
| Muški | 4 | 23 | 57 | 29 | 31 | 17 | - | - | 103 | |
| Ženski | 11 | 11 | 22 | 38 | 98 | 17 | - | - | 85 | |
| Oba | 15 | 34 | 79 | 67 | 129 | 34 | - | - | 188 |
Saobraćaj
urediDo naselja se može doći gradskom linijom Bubanj–Donja Vrežina, kao i prigradskim linijama PAS Niš–Vrelo (linija br. 16), PAS NIŠ–Oreovac (linija br. 17) i PAS NIŠ–Gornja Vrežina (linija br. 17L). Sve pomenute linije imaju po više stajališta u naselju.
Reference
uredi- ↑ 1,0 1,1 1,2 „Knjiga 20”. Uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002. i 2011. — podaci po naseljima.. Beograd: Republički zavod za statistiku. 2014. ISBN 978-86-6161-109-4.
- ↑ „Istorijski arhiv Niš: „DETALjNI POPIS NAHIJE NIŠ IZ 1516. GODINE“”. Arhivirano iz originala na datum 2012-03-15. Pristupljeno 2014-08-24.
- ↑ 3,0 3,1 „Knjiga 2”. Starost i pol. Beograd: Republički zavod za statistiku. 2012. ISBN 978-86-6161-028-8.
- ↑ „Knjiga 10”. Domaćinstva prema broju članova. Beograd: Republički zavod za statistiku. 2013. ISBN 978-86-6161-066-0.
Literatura
uredi- Enciklopedija Niša: Priroda, prostor, stanovništvo; izdanje Gradina - Niš, 1995. g. pp. 20–21.
