Donacije u Aleksandriji
Donacije u Aleksandriji je naziv za dokument kojim je u jesen 34. pne. rimski trijumvir i tadašnji konzul Marko Antonije istočne rimske te partske provincije predao na poklon egipatskoj kraljici Kleopatri i njenoj djeci. Taj dokument je Antonijev suparnik Oktavijan iskoristio kako bi razvrgnuo Drugi trijumvirat i započeo rat Istoka i Zapada.
Pozadina uredi
Donacije su bile jedna od posljedica Antonijevog rata protiv Parta. Njegov pohod protiv Parta je godine 36. pne. završio katastrofom, ali je zato godine 34. pne. pokrenuo pohod protiv Armenije, koja se držala partskim saveznikom. Kako bi održao svoj prestiž, Antonije je isplanirao veliku svečanost u Aleksandriji koja bi bila istovjetna, odnosno još spektakularnija od rimskog trijumfa. Zarobljeni armenski kralj Artavazd je bio paradiran ulicama grada, a potom je Antonije organizirao veliki javni banket na kome je sudjelovao odjeven kao bog Dioniz.[1] Zarobljeni članovi armenske kraljevske porodice su se na tom banketu, međutim, odbili pokoloniti Kleopatri te su izazvali njen bijes.[1]
Donacije uredi
Kao završni čin svečanosti, cijeli je grad pozvan u Gimnazijum Aleksandrije, gdje su Antonije - odjeven kao Dioniz-Oziris - i Kleopatra, odjevena kao Izida-Afrodita - sjedili na zlatnim prijestoljima. Uz njih su bili Cezarion, odjeven kao bog Horus, Izdiin sin. Djeca Antonija i Kleopatre su, pak, prikazana sa simbolima kraljevstava kojima su morali vladati. Antonije je tada službeno proglasio Kleopatru kraljicom Egipta, Cipra, Libije i centralne Sirije.
Donacijama je određeno da:
- Aleksandar Helios postaje kraljem Medije i Partije (koju Antonije nikada nije uspio osvojiti);
- njegova sestra-blizankinja Kleopatra Selena II postaje kraljicom Kirenjake i Libije;
- mladi Ptolemej Filadelf postaje kralj Sirije i Kilikije;
- Kleopatra postaje "kraljica Kraljeva", te Egiptom vlada zajedno sa Cezarionom
- Cezarion postaje sin Julija Cezara, te dobija titulu sin Božji, kralj Kraljeva i kralj Egipta; Cezarion je proglašen zakonitim nasljednikom Julija Cezara.
Posljedice uredi
Antonije je obavijest o donacijama poslao u Rim, nadajući se kako će ih ratificirati Senat.[1] Oktavijan ih je, pak, shvatio kao prijetnju po svoju vlast, i to prije svega zbog toga što je njima Cezarion proglašen za Cezarovog nasljednika, usprkos Cezarove oporuke kojom je nasljednikom imenovan upravo on. Oktavijan, koji je svoj legitimitet i odanost legija temeljio na Cezarovom imenu, to nije mogao prihvatiti. Zato je donacije nastojao iskoristiti kao propagandno oružje protiv Antonija, optuživši ga za protuzakonito dijeljenje rimskih teritorija stranim kraljevima, odnosno veleizdaju. Ti napadi su trajali do kraja 33. pne. kada je Drugi trijumvirat istekao, a nakon čega je započeo rat.
Povezano uredi
- Ptolemejidi
- Constantine P. Cavafy: Alexandrian Kings, pjesma iz 1912. godine