Dimitrije Kidon
Dimitrije Kidon (oko 1324–1398) bio je vizantijski humanistički pisac, državnik i teolog, koji je značajno doprineo početku proučavanja grčkog jezika, književnosti i kulture u okviru italijanske renesanse.
Kidon je u mladosti proučavao antičku grčku književnost i filologiju, a 1354. godine otišao je u Italiju, gde je izuačavao dela vodeićih srednjovekovnih filozofa i teologa. Kako se zainteresovao za zapadni skolasticizam, preveo je na grčki najvažnija dela zapadnoevropskih pisaca, uključujući i spise Aurelija Avgustina (5. vek) i Teološki kompendij (Summa theologiae) Tome Akvinskog. Do 1365. godine Kidon se preobratio u katoličanstvo.
Vrativši se u Carigrad, Kidona je car Jovan V Paleolog 1369. godine imenovao za velikog logoteta, što je bio položaj koji bi danas odgovarao položaju premijera. Sa slabljenjem vizantijskog otpora Arapima, napustio je javni život oko 1383. godine. Godine 1390. Kidon se vratio u Italiju i u Veneciji otvorio jednu akademiju grčke kulture. Privlačeći studente iz Venecije i Firence, Kidon je kroz ovu akademiju uticao na kulturnu razmenu koja je proširila poznavanje grčkog jezika u kulture širom Italije i postala jedan od glavnih podsticaj za nastanak italijanske renesanse. Pored toga, Kidon je formirao jezgro grupe vizantijskih intelektualaca koji su se zalagali za uniju zapadne i istočne crkve. Njegov bivši učenik, car Manojlo II Paleolog pozvao ga je 1391. godine natrag u Carigrad, i Kidon je ponovo zauzeo mesto velikog logoteta. Tu je dužnost napustio 1396, kada ga je neprijateljstvo javnosti prema njegovom katoličanstvu najzad primoralo da se povuče na Krit.
Dimitrije se suprostavljao isihazmu, teološkom verovanju u kontemplativni život neprekinute molitve, koje su propovedali monasi na Svetoj gori, a koje je u 14. veku artikulisao asketski teolog Grigorije Palama. Primenjujući aristotelovsku logiku na neoplatonski karakter isihazma, Dimitrije i njegov brat Prohor optužili su Palamu za panteizam, ali se to završilo tako da je carigradski sinod 1386. godine osudio dvojicu braće Kidon, a kanonizovao Palamu.
Dimitrije Kidon smatra se jednim od najplodnijih i najtalentovanijih esejista u vizantijskoj književnosti te svakako najboljim piscem iz doba Paleologa. Kidon je autor jednog moralističko-filozofskog eseja O preziranju smrti (De contemnenda morte ili Apologia), gde brani svoje preobraćanje u katoličanstvo. To je poseban način autobiografskog predstavljanja (apologia pro vita sua), jedan gotovo tragičan pokušaj da opravda svoje udaljavanje od sistema politizovane ortodoksije, prouzrokovano otkrićem latinske sholastike i njenih provokativnih misaonih podsticaja, pred jednim društvom koje, osim ove ortodoksije, jedva da je u to doba imalo još nešto na šta bi se moglo osloniti.
Važan je i Kidonov polemički spis u odbranu sholastičke metode i Tome Akvinskog protiv Nikole Kavasile. Kao istorijski izvori značajna su njegova mnogobrojna pisma (njih ukupno 447), koja su antičkim skladom i dražešću dovedena do prave esejistike, te njegovi retorički spisi, pre svega dve besede posvećene Jovanu VI Kantakuzinu, beseda Jovanu V Paleologu, govor o vladavini zilota u Solunu (prikazanoj u vrlo mračnim bojama), te Monodija palima u Solunu 1346. godine. Glavni dokumentarni istorijski izvori o postepenom potpadanju Vizantije pod tursku vlast jesu dva Kidonova Savetodavna govora (Symbouleutikoi), u kojima uzaludno podstiče Vizantince da se ujedine sa zapadnom Evropom kako bi se zajednički suprotstavili turskoj najezdi. Ovi strasni apeli daju vrlo impresivnu sliku o žalosnom i beznadežnom položaju u kome se Vizantija nalazila oko 1370. godine.