Dez
Dez (perz. دز) je rijeka duljine 515 km u jugozapadnom Iranu.
Dez (fa) دز | |
---|---|
Lokacija | |
Kontinenti | Azija |
Države | Iran |
Pokrajine | Luristan, Huzestan |
Gradovi | Borudžerd, Kešvar, Dezful |
Hidrografija | |
Izvor – aps. visina – koordinate | kod Čahar-Bare u Luristanu ~3500 m |
Ušće – aps. visina – koordinate | kod Band-e Kira u Huzestanu 32 m |
Dužina | 515 km |
Pritoke | Rud-e Marbore, Gohar-Rud, Bahtijari, Ab-e Rudbar, Bala-Rud |
Hidrologija | |
Protok – minimalni – maksimalni | 140 m³/s 4337 m³/s |
Sliv – površina | perzijskozaljevski 21.720 km² |
Ulijeva se u | Karun |
Građevinarstvo | |
Brane | Deška brana, Rudbar-Luristan, Bahtijarijska brana |
Transport | |
Plovnost | nije plovna |
Hidrografija
urediIzvor rijeke nalazi se na padinama Zagrosa kod mjesta Čahar-Bare u pokrajini Luristan, a ušće joj je kod naselja Band-e Kir u Huzestanu. Ulijeva se u najvodonosniju iransku rijeku Karun, a ona u Arvand-Rud odnosno Perzijski zaljev. Istjek Deza kreće se između 140 m³/s tijekom sušnih mjeseci odnosno 610 m³/s u vrijeme proljeća, dok najveća pretpostavljena granica u poplavnom petogodišnjem razdoblju iznosi 4337 m³/s odnosno 9169 m³/s za tisuću godina. Površina porječja Deza je 21.720 km², najveći pritoci su joj Rud-e Marbore, Gohar-Rud, Bahtijari, Ab-e Rudbar, Bala-Rud, a najveći gradovi kroz koje protječe Borudžerd, Kešvar i Dezful.
Brane
urediNa Dezu je podignuta velika lučna brana Dez (1963.), dok su u izgradnji i Rudbar-Luristan odnosno Bahtijari (najviša svjetska brana).
Povezano
urediLiteratura
uredi- Enciklopedije
- (en) Borjian, Habib (29. travnja 2011.). "i. Geography and Hydrology", Karun River, Encyclopædia Iranica. New York: Columbia University.
- (en) Gaube, Heinz (15. prosinca 1982.). Āb-e Dez, Encyclopædia Iranica. New York: Columbia University.
- (en) Britannica (2012.). Dez River, Encyclopædia Britannica. Chicago, Illinois: Encyclopædia Britannica, Inc., ISBN 9781593393106, OCLC 71783328.
- Studije
- (en) Heidari, Ali (20. siječnja 2009.). Structural master plan of flood mitigation measures IX. 1. Göttingen: Natural Hazards and Earth System Sciences, ISSN 1561-8633.
- (en) Jahani, A. (kolovoz 1992.). Calculating the suspended sediment load of the Dez River, Erosion and Sediment Transport Monitoring Programmes in River Basins CCX. Oslo: International Association of Hydrological Sciences.
Vanjske veze
uredi- Ostali projekti
U Wikimedijinoj ostavi ima još materijala vezanih za: Dez |