Dan džamija u Bosni i Hercegovini
Dan džamija je simbolično obilježevanje Bošnjaka u Bosni i Hercegovini na spomen rušenja Ferhadije u Banja Luci (7. maja) kao i ostalih 613 džamija, 218 mesdžida, 69 mekteba, četiri tekije, 37 turbeta i 405 drugih vakufskih objekata. Na teritoriji pod kontrolom Vojske Republike Srpske i ostalih paravojnih srpskih snaga srušene su 534 džamije, a na teritoriji koju je kontrolisalo Hrvatsko vijeće odbrane 80 džamija.[1] U Bosni i Hercegovini je za vrijeme rata 1992-1995. uništeno ili oštećeno više od 80 posto od 1.144 džamije, koliko ih je bilo u Bosni i Hercegovini prije 1992. godine.[2]
Ferhadija uredi
Ferhat-pašina džamija se nalazi u Banja Luci i spada u sami vrh najstarijih džamija u Bosni i Hercegovini. Izgrađena je 1579. godine u klasičnom otomanskom stilu i predstavlja jedno od najuspješnijih arhitektonskih ostvarenja bosanske arhitekture 16. vijeka. Ferhadija je uvrštena u kulturnu baštinu Bosne i Hercegovine 1950. godine, a kasnije je bila uvrštena na listi spomenika svjetske baštine pri UNESCO-u. Ferhadija je odlukom Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika Bosne i Hercegovine proglašena nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine.[3] Kao dio sprovođenja politike etničkog čiščenja Bošnjaka sa područja koja su bila pod kontrolom srpskih vojnih snaga Ferhadija je srušena 7. maja 1993. godine. Islamska zajednica Bosne i Hercegovine je 2001. godine dobila urbanističku saglasnost za ponovnu izgradnju džamije. Ipak pri polaganju kamena temeljca 7. maja 2001. godine došlo je do nereda i protesta od strane srpskih nacionalista gdje su mnogi Bošnjaci sa povredama primljeni u Banjalučku bolnicu a jedan Bošnjak (Murat Badić) je nakon povreda umro 26. maja 2001.[4]
Rekonstrukcija Ferhadije je trajala nekoliko godina da bi svečano bila otvorena 7. maja 2016. godine.
Džamije u Bosni i Hercegovini uredi
Džamije u Bosni i Hercegovini su tokom rata uglavnom rušene do temelja na prostorima koji su bili pod kontrolom Vojske Republike Srpske i Hrvatskog vijeća odbrane.[5] Nekoliko godina nakon rata džamije na prostoru Bosne i Hercegovine su većinom obnovljene.
Neke od poznatijih srušenih džamija na prostoru Bosne i Hercegovine su:
- Ahmed-agina džamija, Vitez,
- Aladža, Foča,
- Arnaudija, Banja Luka,
- Atik džamija, Bijeljina,
- Azizija, Bosanski Šamac,
- Begova džamija Brčko,
- Careva džamija, Foča,
- Carska džamija, Bileća,
- Čelebića džamija, Nevesinje,
- Džamija Esme Sultanije, Jajce,
- Džamija Sefer-age Begovića, Berkovići,
- Dživar, Trebinje,
- Ferhadija, Banja Luka,
- Gradska džamija, Bosanska Dubica,
- Hadži Omerova, Banja Luka,
- Hamza-begova džamija, Sanski Most,
- Jusufagina džamija, Bosanska Gradiška,
- Karađoz-begova, Mostar,
- Šišman Ibrahim-pašina džamija, Počitelj,
- Trzanska džamija, Žepče.
Galerija uredi
.jpg)
Reference uredi
- ↑ „Podsjećanje na 614 džamija porušenih u Bosni i Hercegovini”. balkans.aljazeera.net. Pristupljeno 7. 5. 2017.
- ↑ „Dan džamija u Bosni i Hercegovini”. balkans.aljazeera.net. Pristupljeno 7. 5. 2017.
- ↑ „Ferhad-pašina džamija (Ferhadija)”. KONS.gov.ba. Pristupljeno 7. 5. 2017.
- ↑ „Badić usmrćen kamenjem, ubice i danas na slobodi”. AVAZ.ba. Arhivirano iz originala na datum 2016-02-04. Pristupljeno 7. 5. 2017.
- ↑ „Dan džamija u Bosni i Hercegvoini: Kako su zločinci ubili ljepoticu Ferhadiju”. igbd.org. Arhivirano iz originala na datum 2018-05-04. Pristupljeno 7. 5. 2017.