Džamija i medresa Mehmed-paše Kukavice

Džamija i medresa Mehmed-paše Kukavice nalaze se u samom centru Foče, Bosna i Hercegovina. Proglašene su za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine.^[1]

Lokacija

Džamija i medrese locirane su u Gornjoj čaršiji (Prijekoj čaršiji) i nalaze se u neposrednoj blizini hana Mehmed-paše Kukavice i sahat-kule.^[1]

Historija

Mehmed-paša Kukavica bio je bosanski valija u dva maha šest i po godina (1752-1756. i 1757-1760). Istakao se gradnjom mnogih poznatih objekata. U 18. vijeku grad Foča se više ne širi, a zadužbine (džamija, medresa, česma, karavan-saraj, hamam, tekija, sahat-kula i dućani) Mehmed-paše Kukavice se grade u postojećem gradskom tkivu. Prema tarihu isklesanom u kamenoj ploči, dimenzija 50x50 cm, koja bila je uzidana iznad ulaznih vrata, džamija sagrađena je 1751/1752 i bila je posljednja džamija koja je sagrađena u Foči.

Natpis, u obliku pjesme, napisan je turskim jezikom, nesh-talik pismom u četiri dvostiha:

Državnik hadži Mehmed,

Čauš-baša sultana svjetova, sultana Mahmuda,

Sagradi u Foči jednu lijepu džamiju,

Za koju neka ga Uzvišeni nagradi.

Bože, dobrotvoru podaj dug život.

On je podigao nekoliko sličnih visokih džamija.

Molitelj joj izreče potpuni kronogram:

Lijepa li je ova džamija, privlačno mjesto.

Godina 1165. (1751/52)

Medresa je najmlađa i posljednja medresa u Foči. Dovršena je 1758. godine.

Zgrada džamije je minirana 28. maja 1992. godine, a zapaljeni su medresa, abdesthana i stan muderisa. U jesen 2002 srušila se i kupola.^[1]

Opis

Pripadala je tipološkoj grupi jednoprostornih potkupolnih džamija sa otvorenim spoljnim trijemom. Munara, šesnaestougaonog presjeka, bila je izgrađena od tesanog kamena, postavljena na kvadratičnom postamentu.^[1]

Reference

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 „Džamija Mehmed-paše Kukavice”. KONS.gov.ba. Arhivirano iz originala na datum 2019-02-17. Pristupljeno 25. 11. 2017.

Literatura

Alija Bejtić, Bosanski namjesnik Mehmed-paša Kukavica i njegove zadužbine u Bosni (1752-1756. i 1757-1760), Prilozi za orijentalnu filologiju, broj VI-VII , Sarajevo, 1956-1957
Desanka Kovačević, Gradska naselja srednjovjekovne bosanske države, Sarajevo, 1978.
Grupa autora (akademik prof. Husref Redžić, docent mr. Nedžad Kurto, Ferid Isanović), Program revitalizacije i regeneracije istorijskog područja grada Foče. Urbanističko-arhitektonsko rješenje zone Prijeke čaršije, Skupština opštine Foča, Foča, 1983.
Faruk Muftić, Foča: 1470-1996, Sarajevo, 1997.
Husref Redžić, Umetnost na tlu Jugoslavije, Islamska umjetnost, Izdavački zavod Jugoslavija, Beograd 1984.
Husref Redžić, Studije o islamskoj arhitektonskoj baštini, Biblioteka Kulturno naslijeđe, Sarajevo, 1983.
Hivzija Hasandedić, Muslimanska baština u istočnoj Hercegovini, El-Kalem, Sarajevo, 1990.
Mehmed Mujezinović, Islamska epigrafika Bosne i Hercegovine, knjiga 2, Istočna i centralna Bosna, 3. izdanje, Sarajevo, 1998.

Vanjske veze

[KONS.gov.ba-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 „Džamija Mehmed-paše Kukavice”. KONS.gov.ba. Arhivirano iz originala na datum 2019-02-17. Pristupljeno 25. 11. 2017.

[1]