Crkva Uznesenja Marijina na Stupu
Crkva Uznesenja Marijina na Stupu, opština Ilidža, Bosna i Hercegovina, je katolička crkva u Vrhbosanskoj nadbiskupiji. Proglašena je za nacionalni spomenik BiH. [1] Nacionalni spomenik se sastoji od crkve posvećene Uznesenju Marijinom, pokretnog nasljeđa koje čine slike Gospa dobrog savjeta, Blažena Djevica Marija pomoćnica kršćana, Srce Isusovo, Srce Marijino, te monstranca, kalež i evanđelistar, i groba austrijskog vojnika.
Lokacija
urediStup je naselje u zapadnom dijelu Sarajevskog polja, između rijeke Dobrinje i Miljacke,
Historija
urediNadbiskup Josip Stadler (1843-1918), bio je naručilac i inicijator gradnje stupske crkve, a arhitekta Josip Vancaš. Izgradnja je trajala od 1891. do 1892.
Na praznik Uznesenja Blažene Djevice Marije - Veliku Gospu stupska crkva privlačila je brojne hodočasnike ne samo iz Sarajeva nego i obližnjih mjesta. Ovo hodočašće je karakteristično po tome što su se sakupljali i katolici, i pravoslavni, i muslimani. Poznato je "stupsko kolo" na Veliku Gospojinu u kom su igrali i mladi i stari i niko nikoga za vjersku pripadnost nije pitao.
Godine 1992. je oštećena. U periodu 1997-1998. izvršena je rekonstrukcija.
Opis
urediSvojim stilskim odrednicama pripada istoricizmu, nosi odlike neoromanike, a poslužila je kao tipski projekat za mnoge manje župne crkve u Bosni i Hercegovini.
Vanjska dužina crkve iznosi oko 27,05 m, a širina oko 10,40 m. Crkva je jednobrodna, a u dispozicionom smislu crkva ima: narteks (dužine oko 2,50 m), naos (svijetlih mjera oko 7,00x9,00x18,00 m ) i svetište pravougaone osnove (širine 5,00 i dubine 4,00 m), te horsku galeriju iznad narteksa.
Zidovi crkve ukrašeni su Križnim putem (14 scena). Križni put rad je Christiana Wernera. Izrađen je u tehnici intarzije. Dimenzije pojedinačnih slika iznose oko 55x85 cm.
Zidovi crkve, debljine oko 70 cm, izvedeni su od cigle.
Na udaljenosti oko 15 m, južno od crkve, u dvorištu nalazi se vanjski oltar Lurdske Gospe, a na udaljenosti oko 15 m, jugozapadno od crkve, izgrađena je župna kuća.
Literatura
urediReference
uredi- ↑ „Crkva Uznesenja Marijina na Stupu”. Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika. Arhivirano iz originala na datum 2021-12-05. Pristupljeno 24. 9. 2017.