Car Daizong od Tanga
Car Daizong od Tanga (唐代宗) (9. januar 727[1] – 23. maj 779[3]), osobno ime Li Yu (李豫) (uvedeno 758. nakon proglašenja za krunskog princa), rođen kao Li Chu (李俶), bio je car Kine iz dinastije Tang koji je vladao od 762. do smrti.
 | |
| Car Daizong od Tanga | |
|---|---|
| Rođenje i smrt: | 9. 1. 727.[1][2]–23. 5. 779. (dob: 52)[2][3] |
| Osobno ime: | originalno Chù (俶), kasnije Yù (豫) (promijenjeno u 758) |
| Datumi vladavine: | 18. maj 762[2][4]–23. maj 779 |
| Dinastija: | Tang (唐) |
| Hramsko ime: | Dàizōng (代宗) |
| Posthumno ime: (puno) |
Car Ruiwen Xiaowu (睿文孝武皇帝) |
Car Daizong je bio najstariji sin cara Suzonga te postao prvi car dinastije koji je na prijestolje došao kao najstariji sin prethodnog vladara. Njegov dolazak na vlast se zbio za vrijeme krvavog Anshi ustanka; u njemu je sudjelovao kao general na čelu carskih trupa koje su zajedno sa Huige (ujgurskim saveznicima) uspjele osloboditi prijestolnice Chang'an i Luoyang od snaga ustaničke države Yan. Početkom njegove vladavine, godine 763. ustanak je konačno ugušen, ali je država bila trajno oslabljena; to se prije svega odrazilo kroz snaženje regionalnih vojnih komandanata kao Tian Chengsi, Li Baochen i Liang Chongyi koji su se pretvorili u gospodare rata koji su svojim oblastima vladali kao de facto nezavisnim državama, s tek kurtoaznim odnosom prema carskoj vlasti. Ta se unutrašnja slabost odmah odrazila i na vanjskom planu, a što je najbolje iskoristilo susjedno Tibetansko Carstvo uspjevši potisnuti kinesku vlast sa većine zapadnih teritorija; Tibetanci su čak 763. nakratko uspjeli zauzeti prijestolnicu Chang'an, iako su odatle ubrzo protjerani.
Cara Daizonga, poznatog i po budističkoj pobožnosti, su tradicionalni historičari, s druge strane hvalili zbog toga što je dao ukloniti korumpiranog dvorskog eunuha Li Fuguoa bez obzira što mu je dugovao prijestolje, ali je ostatak vladavine bio proveo pod štetnim uticajem eunuha kao što su Cheng Yuanzhen i Yu Chao'en, odnosno kancelara Yuan Zaija. Njegova vladavina se, pak, često tumači kao početak dominacije eunuha na dvoru dinastije Tang.
Izvori uredi
- ↑ 1,0 1,1 http://www.sinica.edu.tw/ftms-bin/kiwi1/luso.sh?lstype=2&dyna=%AD%F0&king=%A5%C8%A9v&reign=%B6%7D%A4%B8&yy=14&ycanzi=&mm=12&dd=13&dcanzi=
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Book of Tang, vol. 11.
- ↑ 3,0 3,1 http://www.sinica.edu.tw/ftms-bin/kiwi1/luso.sh?lstype=2&dyna=%AD%F0&king=%A5N%A9v&reign=%A4j%BE%E4&yy=14&ycanzi=&mm=5&dd=&dcanzi=%AC%D1%A5f
- ↑ http://www.sinica.edu.tw/ftms-bin/kiwi1/luso.sh?lstype=2&dyna=%AD%F0&king=%B5%C2%A9v&reign=%C4_%C0%B3&yy=1&ycanzi=&mm=4&dd=&dcanzi=%A4v%A4x
- Knjiga Tanga, vol. 11 Arhivirano 2008-09-22 na Wayback Machine-u.
- Nova knjiga Tanga, vol. 6 Arhivirano 2008-11-20 na Wayback Machine-u.
- Zizhi Tongjian, vols. 218, 219, 220, 221, 222, 223, 224, 225.
| Kraljevske titule | ||
|---|---|---|
| Prethodi: Car Suzong od Tanga |
car dinastije Tang 762–779 |
Slijedi: Car Dezong od Tanga |
| car Kine (većina oblasti) 762–779 | ||
| Prethodi: Shi Chaoyi od Yana |
car Kine (Sjeverna/centralna) 763–779 | |