Bokokotorska episkopija

Bokokotorska episkopija je bila eparhija Srpske pravoslavne crkve.

Istorijat

Bokokotorska episkopija je obuhvatala Boku kotorsku, Paštroviće (oblast Budve i Petrovca) i staru dubrovačku oblast. Do pred kraj 18. vijeka, s malim izuzecima, Boka je potpadala pod staru episkopiju, kasniju Mitropoliju zetsku, čija je rezidencija u prvo vrijeme bila na Prevlaci kod Kotora, kasnije oko Skadarskog jezera, i najzad na Cetinju.

Kad je Požunskim mirom (1806) cijela Dalmacija došla pod francusku vlast, osnovao je Napoleon posebno Srpsko-pravoslavno vladičanstvo za Dalmaciju, a 1810. i posebno „veliko vikarstvo“ za Boku. Prvi Vikarni arhijerej bio je arhimandrit Gerasim Zelić. Tako je ostalo i kasnije, kad je cijela Dalmacija s Bokom došla pod austrijsku vlast (1814). Prvi podstrek, da se osnuje zasebno Bokokotorsko vladičanstvo, dao je književnik Stjepan Mitrov Ljubiša, koji je, kao poslanik na Carevinskom vijeću u Beču, najviše i uticao, da je car Franc Jozef I, poslije umirenja Bokeljskog ustanka 1869. godine, odobrio da se osnuje samostalna Bokokotorska episkopija, koja je 30. marta 1874, zajedno sa Zadarskom ili Dalmatinskom episkopijom, ušla u sastav nove Bukovinsko-dalmatinske mitropolije.

Prema podacima iz 1927. godine eparhija je imala 4 protoprezviterata (kotorski, risanski, hercegnovski i budvanski) sa 49 parohija, 215 crkava, 37 sveštenika i 26.448 duša.

Episkopi

Prvi episkop i organizator Bokokotorske eparhije bio je znameniti Gerasim Petranović (1874—1906). Poslije njega bili su episkopi:

• Dositej Jović (1906—1910),
• Vladimir Boberić (1911—1918) i
• Kirilo Mitrović (1920—1931)

Manastiri

Bokokotorska episkopija je imala osam manastira:

• Manastir Podlastva,
• Manastir Banja,
• Manastir Savina,
• Manastir Gradište,
• Manastir Režević,
• Manastir Praskvica,
• Manastir Duljevo i
• Manastir Podmaine).

Vidi još

• Boka kotorska

Literatura

• Grujić, Radoslav (1927). „Bokokotorska episkopija”. Narodna enciklopedija. 
• D. Miković, Srpsko-pravoslavno boko-kotorsko vlađičanstvo (1908);
• Šematizam pravoslavne eparhije boko-kotorske, dubrovačke i spičanske za 1912 i ranije godine;
• Đ. Stratimirović, Pravoslavna crkva u Boci Kotorskoj (1897); G. Viđicki, Boko-kotorska episkopija i Kiprijan Stanulović, arhimandrit koviljski (Srpski Sion, 1906);
• N. Milaš, Pravoslavna crkva u Dubrovniku u 18 i početku 19 vijeka (1913).