Lavrentij Berija
Lavrentij Pavlovič Berija (gruzijski: ლავრენტი პავლეს ძე ბერია, Lavrenti Pavles dze Beria; ruski: Лавре́нтий Па́влович Бе́рия; 29. mart 1899 – 23. decembar 1953) bio je sovjetski političar, obavještajac i vojskovođa, najpoznatiji kao dugogodišnji šef tajne policije NKVD koji je zahvaljujući tom položaju postao druga ličnost u državi, odmah iza samog Staljina. Na to je mjesto došao na samom vrhuncu Velike čistke 1938. godine; iako je u kasnijim decenijama njegovo ime postalo simbolom staljinističke strahovlade, Berijin dolazak na čelo NKVD je zapravo označio njeno ublažavanje, mada će Berija tokom drugog svjetskog rata biti odgovoran za masovne deportacije, katinjski masakr i slične događaje. U istom periodu se Berija, međutim, iskazao svojim administrativnim sposobnostima te uspješno rukovodio kako NKVD-om, tako i partizanskim pokretom, a nakon rata nadgledao preuzimanje sovjetske vlasti nad državama Istočnog bloka i sovjetski program atomske bombe. Njegov pokušaj da nakon Staljinove smrti 1953. postane sovjetski vođa je, međutim, vrlo brzo zaustavljen u partijskom puču koji je uz podršku vojske organizirao Nikita Hruščov, a nakon koga je uhapšen, optužen za brojne zločine i pogubljen.
Lavrentij Berija
| |
| Na dužnosti 5. mart 1953 – 26. jun 1953 | |
| Premier | Georgi Maljenkov |
|---|---|
| Prethodnik | Vjačeslav Molotov |
| Nasljednik | Lazar Kaganovič |
| Na dužnosti 5. mart 1953 – 26. jun 1953 | |
| Prethodnik | Sergej Kruglov |
| Nasljednik | Sergej Kruglov |
| Na dužnosti 25. novembar 1938 – 29. decembar 1945 | |
| Prethodnik | Nikolaj Ježov |
| Nasljednik | Sergej Kruglov |
prvi sekretar Gruzijske komunističke partije
| |
| Na dužnosti 15. januar 1934 – 31. august 1938 | |
| Prethodnik | Petre Agniašvili |
| Nasljednik | Kandide Čarkviani |
| Na dužnosti 14. novembar 1931 – 18. oktobar 1932 | |
| Prethodnik | Lavrentij Kartvelipvili |
| Nasljednik | Petre Agniašvili |
| Rođen/a | 29. 3. 1899. Merheuli, Gubernija Kutaisi, Rusko Carstvo |
| Umro/la | 23. 12. 1953. (dob: 54) Moskva, Ruska SFSR, SSSR |
| Ime po rođenju | Lavrentij Pavlovič Berija |
| Državljanstvo | sovjetska |
| Politička stranka | Komunistička partija SSSR |
| Potpis | 
|
| Vojna služba | |
| Čin | maršal SSSR |
| Bitke/ratovi | drugi svjetski rat |
| Nagrade/odlikovanja |       
|
Galerija
.jpg)
Vanjske veze
- The Victory of the National Policy of Lenin and Stalin, written by Beria in 1936
- The Great Contrast, written by Beria in 1950
- Interview with Sergo Beria
- An outline of the Russian Supreme Court decision of 29 May 2000
- Annotated bibliography for Lavrentiy Beria from the Alsos Digital Library for Nuclear Issues Arhivirano 2005-11-25 na Wayback Machine-u
- Central Intelligence Agency, Office of Current Intelligence. The Reversal of the Doctors' Plot and Its Immediate Aftermath Arhivirano 2007-07-11 na Wayback Machine-u, 17 July 1953.
- Central Intelligence Agency, Office of Current Intelligence. Purge of L.P. Beria Arhivirano 2007-07-11 na Wayback Machine-u, 17 April 1954.
- Central Intelligence Agency, Office of Current Intelligence. Summarization of Reports Preceding Beria Purge Arhivirano 2007-07-11 na Wayback Machine-u, 17 August 1954.