Atik džamija
Atik džamija u Bijeljini (Stara džamija, Carska džamija ili Sultan Sulejmana Zakonodavca), nalazi se u centru Bijeljine, Bosna i Hercegovina. Proglašena je za nacionalni spomenik BiH. Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika, na sjednici održanoj od 6. do 12. maja 2003. godine je donijela odluku da se džamija proglasi za nacionalni spomenik BiH.[1] Ovu odluku Komisija je donijela u sljedećem sastavu: Zeynep Ahunbay, Amra Hadžimuhamedović (predsjedavajuća), Dubravko Lovrenović, Ljiljana Ševo i Tina Wik.
Historija uredi
Džamija je sagrađena između 1520. i 1566. godine. U tursko-austrijskom ratu od 1716 do 1718. godine, Bijeljinci su, nemajući tvrđave, koristili džamiju kao odbrambeni bastion. Austrijanci su zauzeli Bijeljinu i ostali tu sve do Beogradskog mira 1739. godine. Prema nekim izvorima džamija i hamam su tada bili teško oštećeni. Džamija je odmah nakon pada Bijeljine pretvorena u katoličku crkvu i sve od 1718. do 1739. godine Atik džamija je služila kao katolička crkva.
Beogradskim mirom Bijeljina je ponovo došla pod vlast Osmanskog carstva. Tada je obnovljena i sagrađena je drvena munara. Godine 1893. je izgrađena nova munara, a 1912. godine je povišena za još 10 m i dodata je još jedna šerefa.
Objekat Atik džamija i turbe su u potpunosti srušeni 1993. godine. Obnova džamije je započela 2002. godine a otvorenje obnovljene džamije obavljeno je 16. augusta 2014. godine.[2][3]
Opis uredi
Atik džamija spada među ljepše jednoprostorne džamije u Bosni i Hercegovini. Unutrašnje dimenzije iznose 11,5 x 21,5 m sa zidovima debljine 1,0 m. Visina do strehe je 7,55 m, a visina munare 30,50 m.
Ulaz je na sjeverozapadnoj strani. Mahfilu se pristupa iz ulaznog prostora sofa, preko zavojitog drvenog stepeništa, pozicioniranog uz unutrašnju stranu sjeveroistočnog zida desno od ulaznih vrata. Na toj istoj strani ispod mahfila se nalaze vrata za munaru koja je u osnovi osmougaona, a pri vrhu, iznad druge šerefe, prelazi u krug. Završava se alemom. Ima dvije šerefe. To je bila prva džamija izgrađena sa takvom munorom u Bosni I Hercegovini. U centru munare su spiralne drvene stepenice koje vode do šerefe.
Literatura uredi
Reference uredi
- ↑ „Atik džamija”. Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika Bosne i Hercegovine. Pristupljeno 13. 11. 2016.
- ↑ „Otvorena obnovljena Atik-džamija u Bijeljini”. Al Jazeera Balkans. 2014-08-16. Pristupljeno 2017-01-02.
- ↑ „U Bijeljini svečano otvorena obnovljena Atik džamija: Značajan doprinos obnovi i povratku (FOTO)”. Klix.ba. Pristupljeno 2017-01-02.
