Ada Kale

(Preusmjereno sa stranice Ada-Kale)


Koordinate: 44° 42' 58" SG Š, 22° 27' 20" IGD

Ada Kale[1], Adakale ili Ada-Kale (tur. ada – "ostrvo" + kale – grad), je nekadašnje ostrvo i naselje na Dunavu u Tekijsko-oršavskoj dolini, između gornje klisure Kazana i nizvodne Sipske klisure, kod ušća reke Černe na granici prema Rumuniji. Bilo je dugo 1750 m. a široko 500 m. Ada Kale su još Rimljani utvrdili i na temeljima tih utvrđenja građena su druga, tako je ono uvek služilo u vojne svrhe, jer je onaj ko je bio njegov gospodar, gospodario je plovidbom kroz Đerdap. Austrijanci poslednji obnavljaju drevna utvrđenja najpre 1689. kada car Leopold I gradi utvrđenje koje naziva Nova Oršava, jer se nalazio 3 km nizvodno od rumunskog grada Oršave, a zatim i znatno pojačanje 1718-1738. kada je imalo 5 kula, od kojih 4 ugaone, a jednu sa šančevima na najistaknutijem delu, bregu Alion. Godine 1718. tu je bio carski stan odakle je car Josif I posmatrao borbu sa Turcima. Turci su ga naselili posle Austrijske okupacije 1718-1739, pa do njegovog potapanja tu je bilo tursko naselje. Ada Kale je često menjalo gospodare. Bilo je srpsko, tursko, austrougarsko i na kraju rumunsko. Tek 1878. po Berlinskom ugovoru Turska napušta Ada Kale. Posle Balkanskih ratova od 1913. je u posedu je Austrougarske, a posle Prvog svetskog rata pripalo je Rumuniji. Na ovom ostrvu je 25. jula 1804. za vreme Prvog srpskog ustanka, srpska potera predvođena Milenkom Stojkovićem, uhvatila je i pogubila četvoricu beogradskih dahija Aganliju, Kučuk Aliju, Mula Jusufa i Fočić Mehmed-agu.

Ostrvo Adakale
Bazar na ostrvu Adakale

Ostrvo je bilo čuveno po vinovoj lozi zvanoj adakalka.

Potopljeno je 1971. godine izgradnjom hidroelektrane Đerdap.

Reference

uredi
  1. Pravopis srpskog jezika, 2010, Pravopisni rečnik

Vanjske veze

uredi