Acetilcistein
Acetilcystein (N-acetil-L-cistein, NAC), is a lek koji se koristi za lečenje predoziranja paracetamolom (acetaminofenpm) i za razvodnjavanje guste sluzi kod obolelih od bronhopulmonarnih bolesti, poput zapaljenja pluća i bronhitisa.[7] Može se primeniti intravenski, preko usta, ili inhalacijom.[7] Koristi se i kao dodatak hrani.[8][9]
Acetilcistein | |||
---|---|---|---|
IUPAC ime |
| ||
Identifikacija | |||
CAS registarski broj | 7218-04-4 , 616-91-1 R , 26117-28-2 S | ||
PubChem[2][3] | 581, 12035 R, 94364 S | ||
ChemSpider[4] | 561 , 11540 R , 85162 S | ||
UNII | WYQ7N0BPYC | ||
EINECS broj | |||
DrugBank | DB06151 | ||
KEGG[5] | |||
MeSH | |||
ChEBI | 28939 | ||
ChEMBL[6] | CHEMBL600 | ||
RTECS registarski broj toksičnosti | HA1660000 R | ||
ATC code | R05 ,S01XA08, V03AB23 | ||
Bajlštajn | 1724426 R | ||
Gmelin Referenca | 142554 R | ||
Jmol-3D slike | Slika 1 | ||
| |||
| |||
Svojstva | |||
Molekulska formula | C5H9NO3S | ||
Molarna masa | 163.19 g mol−1 | ||
Agregatno stanje | Beli, neprozirni kristali | ||
Tačka topljenja |
106-108 °C, 379-381 K, 223-226 °F | ||
log P | −0,696 | ||
pKa | 3,252 | ||
Baznost (pKb) | 10,745 | ||
Farmakologija | |||
Bioraspoloživost |
| ||
Načini upotrebe |
| ||
Metabolizam | Hepatčki | ||
Vreme polu-uklanjanja iz organizma |
| ||
Ekskrecija | Renal | ||
Licenca | US | ||
Legalni status | Prescription Only (S4)(AU)
| ||
Opasnost | |||
S-oznake | S22, S24/25 | ||
LD50 | 5,050 mg kg−1 (oralno, pacov) | ||
Srodna jedinjenja | |||
Srodna alkanske kiseline | |||
Srodna jedinjenja | N-Acetilglicinamid | ||
Ukoliko nije drugačije napomenuto, podaci se odnose na standardno stanje (25 °C, 100 kPa) materijala | |||
Infobox references |
Druge upotrebe uključuju sulfatno snabdevanje kod oboljenja kao što su autizam, gde cistein i srodne sumporne amino kiseline mogu da budu iscrpljene.[10]
Acetilcistein je derivat cisteina; jedna acetil grupa je vezana za atom azota. Ovo jedinjenje je u prodaji kao dijetetski suplement za koji se smatra da deluje kao antioksidans i da štiti jetru. On se koristi kao lek za kašalj jer raskida disulfidne veze u sluzi i utečnjava je, te se lakše iskašljava. To svojstvo je takođe koristno u redukovanju abnormalno guste sluzi kod obolelih od cistične i pulmonarne fibroze.
Reference
uredi- ↑ „L-Cysteine, N-acetyl- - Compound Summary”. PubChem Compound. USA: National Center for Biotechnology Information. 25 March 2005. Identification. Pristupljeno 9 January 2012.
- ↑ Li Q, Cheng T, Wang Y, Bryant SH (2010). „PubChem as a public resource for drug discovery.”. Drug Discov Today 15 (23-24): 1052-7. DOI:10.1016/j.drudis.2010.10.003. PMID 20970519.
- ↑ Evan E. Bolton, Yanli Wang, Paul A. Thiessen, Stephen H. Bryant (2008). „Chapter 12 PubChem: Integrated Platform of Small Molecules and Biological Activities”. Annual Reports in Computational Chemistry 4: 217-241. DOI:10.1016/S1574-1400(08)00012-1.
- ↑ Hettne KM, Williams AJ, van Mulligen EM, Kleinjans J, Tkachenko V, Kors JA. (2010). „Automatic vs. manual curation of a multi-source chemical dictionary: the impact on text mining”. J Cheminform 2 (1): 3. DOI:10.1186/1758-2946-2-3. PMID 20331846.
- ↑ Joanne Wixon, Douglas Kell (2000). „Website Review: The Kyoto Encyclopedia of Genes and Genomes — KEGG”. Yeast 17 (1): 48–55. DOI:10.1002/(SICI)1097-0061(200004)17:1<48::AID-YEA2>3.0.CO;2-H.
- ↑ Gaulton A, Bellis LJ, Bento AP, Chambers J, Davies M, Hersey A, Light Y, McGlinchey S, Michalovich D, Al-Lazikani B, Overington JP. (2012). „ChEMBL: a large-scale bioactivity database for drug discovery”. Nucleic Acids Res 40 (Database issue): D1100-7. DOI:10.1093/nar/gkr777. PMID 21948594.
- ↑ 7,0 7,1 „Acetylcysteine”. The American Society of Health-System Pharmacists. Arhivirano iz originala na datum 23 September 2015. Pristupljeno 22 Aug 2015.
- ↑ Talbott, Shawn M. (2012) (en). A Guide to Understanding Dietary Supplements. Routledge. str. 469. ISBN 9781136805707. Arhivirano iz originala na datum 8 September 2017.
- ↑ „Cysteine” (en). University of Maryland Medical Center. Arhivirano iz originala na datum 2017-07-01. Pristupljeno 23 June 2017.
- ↑ Geier, David A.; Geier, Mark R. (2006). „A Clinical and Laboratory Evaluation of Methionine Cycle-Transsulfuration and Androgen Pathway Markers in Children with Autistic Disorders”. Hormone Research 66 (4): 182–8. DOI:10.1159/000094467. PMID 16825783.
Literatura
uredi- Stanislaus, Romesh; Gilg, Anne G; Singh, Avtar K; Singh, Inderjit (2005). „N-acetyl-L-cysteine ameliorates the inflammatory disease process in experimental autoimmune encephalomyelitis in Lewis rats.”. Journal of Autoimmune Diseases 2 (1): 4. DOI:10.1186/1740-2557-2-4. PMC 1097751. PMID 15869713.
Vanjske veze
uredi- CIMS India database "[1][mrtav link]"
- N-acetylcysteine replenishes glutathione in HIV infection. "[2] Arhivirano 2012-03-07 na Wayback Machine-u"
- British National Formulary 55, March 2008; ISBN 978-0-85369-776-3
- U.S. National Library of Medicine: Drug Information Portal - Acetylcysteine
- Research based information on Acetylcysteine as a nutritional supplement Arhivirano 2013-06-08 na Wayback Machine-u