Swansea
Za ostale upotrebe, v. Swansea (razvrstavanje).
Swansea (izgovor: [Svonzi]) velški: Abertawe, službeno City and County of Swansea je lučki grad od 182,361 stanovnika (u užem centru)[1] metropolitanski grad ima 242,382 stanovnika[1] i po tom je drugi najveći grad Walesa nakon Cardiffa.[2]
Swansea
| |
|---|---|
_-_geograph.org.uk_-_361107.jpg) | |
| Koordinate: 51°37′N 3°57′W / 51.617°N 3.950°W | |
| država |  UK
|
| Krunska zemlja | Wales |
| Grofovija | West Glamorgan |
| Površina | |
| - Urbano područje | 49.08 km²[1] |
| - Područje utjecaja | 379.74 km²[1] |
| Stanovništvo (2015.) | |
| - Urbano područje | 182,361[1] |
| - Urbana gustoća | 3,484.9 stan. / km²[1] |
| - Područje utjecaja | 242,382[1] |
| - Gustoća područja utjecaja | 587.8 stan. / km²[1] |
| Vremenska zona | UTC+0 (UTC+1) |
| Poštanski broj | SA1-SA7 |
| Pozivni broj | 01792 |
| Karta | |
  Swansea | |
On ima status grofovije pa zajedno sa okolicom ima čak 405.947 stanovnika[2]
Geografske karakteristike uredi
Swanse leži na jugozapadu Walesa, na ušću rijeke Tawe u Bristolski kanal [2]
Historija uredi
Početkom 12. vijek normanski feudalac Henry de Newburgh podigao je zamak na tom mjestu, njega je nešto kasnije razorio velški pobunjenik Owain Glyndŵr.[2]
Sve do početka 18. vijek Swansea je bio malo trgovište i luka za transport ugljena. Nakon tog perioda izrastao je u industrijski centar, zahvaljujući korištenju lokalnih nalazišta ugljena za taljenje uvoznog bakra. Nakon 1717. ta industrija je toliko uznapredovala da je sredinom 19. vijeka njegova burza Swansea’s Metal Exchange bila centar svjetske trgovine bakrom. Posao sa bakrom je nešto kasnije doživio kolaps, zbog inozemne konkurencije.[2]
I pored tog je Swansea prosperirao kao luka za transport antracita iz rudnika na zapadu Južnog Walesa. Kanal je prokopan duž doline Swansea - 1798. a željezničke pruge izgrađene su tokom 19. vijeka. One su povezale luku Swansea sa ugljenokopima, a novi dokovi izgrađeni nakon 1852. povećali su kapacitet luke. Izvoz ugljena iz Swansea koji je kulminirao oko 1913., gotovo je prestao tokom 1980-ih. Proizvodnja ostalih obojenih metala u samom gradu i njegovoj okolici, uključujući olovo, cink, nikl, i naročito kositrenog lima, dramatično se smanjila u 20. vijeku.[2]
Privreda uredi
Nakon Drugog svjetskog rata počeo se proizvoditi aluminij a razvila se i metalurgija Od kraja 20. vijeka počeli su se proizvoditi automobilski dijelovi, mašine, plastika iambalaža.[2]
Na istočnoj periferiji grada Llandarcy podignuta je rafinerija nafte, do koje se nafta doprema naftovodom iz Milford Havena. Ona opskrbljuje derivatima petrokemijsku tvornicu Baglan, pored Neatha.[2]
Današni Swansea je glavni trgovačkii i servisni centar jugozapadnog Walesa.[2] On je i turistički grad zbog velikih plaža u svom zaljevu i po poluotoku Gower na zapadu.[2]
Znamenitosti i obrazovanje uredi
Centar grada koji je bio gotovo potpuno uništen bombardiranjem od strane Luftwaffe 1941. a i kasnije tokom Drugog svjetskog rata, obnovljen je, kao i bivši industrijski kvartovi uz rijeku Tawe. Stara parohijska crkva sv Marije obnovljena je 1959, nakon što je razorena u ratu.[2]
Kraljevski institut Južnog Walesa osnovan 1835. ima muzej sa arheološkim i prirodoslovnim zbirkama iz tog kraja. Umjetnička galerija Glynn Vivian otvorena je 1911., a 1934. podignuta je nova Gradska vijećnica (Guildhall), ukrašena sa 16 panela koje je oslikao Frank Brangwyn. Te slike bile su zapravo namjenjene britanskom Domu lordova, ali su nakraju završile u Swanseju.[2]
Grad ima Univerzitet koji je naročito ugledan u inženjerstvu i metalurgiji.[2]
U Swanseu je rođen pjesnik Dylan Thomas, koji u mnogim svojim pjesmama opjevao grad.[2]
Sport uredi
Grad je poznat po nogometnom klubu Swansea City A.F.C. osnovanom 1912.
