46. pne.
Godina
Godina 46. pne. je bila posljednja godina predjulijanskog rimskog kalendara. U svoje vrijeme je bila poznata kao Godina konzulstva Cezara i Lepida ili, rjeđe, godina 708. Ab urbe condita. Oznaka 46. pne. za ovu godinu se počela koristiti od ranog srednjeg vijeka kada se kalendarska era Anno Domini u Evropi uvriježila kao metoda označavanja godine. Ova je godina imala 445 dana zbog niza pogrešaka koje su se akumulirale u pred-julijanskom kalendaru, pa je stoga dobila nadimak annus confusionis ("godina zbrke"). Ove je godine u Rimu uveden julijanski kalendar, iako na snagu nije stupio sve do 45. pne.
Gregorijanski | 46. pne. |
Olimpijada | 183:2.–183:3. |
Ab urbe condita | 708. |
Seleukidski | 266–267. |
Islamski | 688–686. BH |
Hebrejski | 3715–3716. |
Bizantski | 5463–5464. |
Koptski | -329–-328. |
Iranski | -667–-666. BP |
Hindu kalendari | |
• Vikram Samvat | 11–12. |
• Shaka Samvat | N/D |
• Kali Yuga | 3056–3057. |
Kineski | 2591–2592. |
Holocenski kalendar | 9955. |
Podrobnije: Kalendarska era |
Događaji
uredi- Rimskom Republikom upravljaju konzuli Gaj Julije Cezar i Marko Emilije Lepid.
- 4.1. — Cezarov građanski rat: Bitka kod Ruspine u kojoj optimatske snage pod Titom Labijenom nanose težak poraz Juliju Cezaru.
- 6.4. — Cezarov građanski rat: Bitka kod Tapsa u kojoj Cezar nanosi veliki poraz optimatsko-numidijskoj vojsci pod Metelom Scipionom i kraljem Jubom. Nakon bitke Cezar dozvoljava V legiji Alauda da u znak priznanja što je uspješno odbila napad slonova, na svojim štitovima i veksilumima nosi simbol slona.
- 20.4. — Ciceron u Rimu piše pismo Varonu u kome, pomiren s porazom konzervativaca i prestankom njihovog uticaja na Senat i Forum, predlaže da se umjesto politikom počnu baviti pisanjem etičkih i pravnih spisa.
- Cezarova ljubavnica i egipatska kraljica Kleopatra VII zajedno sa svojim i Cezarovim nezakonitim sinom Cezarionom dolazi u Rim i nastanjuje se u Cezarovoj vili kraj Tibra, izazvavši javni skandal.
- 26.9. - Cezar posvećuje hram svom mitskom pretku - boginji Veneri Genetrix - ispunivši time zavjet koji je dao pred bitku kod Farsala.
- Cezar provodi reformu rimskog kalednara ustanovivši novi - julijanski kalendar. Prijelazna godina je produžena na 445 dana kako bi se novi kalendar sinkronizirao sa ciklusom godišnjih doba. Julijanski kalendar će ostati standard u zapadnom svijetu sljedećih 1600 godina, sve do uvođenja gregorijanskog kalendara 1582.
- Cezar slavi svoj dugo očekivani galski trijumf nakon koga je galski vođa Vercingetoriks ritualno pogubljen. Slavlje u Rimu traje četrdeset dana i uključuje javne bankete, kazališne predstave i gladijatorske igre.
- Cezar u svojoj oporuci svog nećaka Oktavijana tajno posvaja i imenuje svojim nasljednikom.
- novembar - Cezar ponovno napušta Rim, kako bi ugušio novi ustanak optimata u Hispaniji.
- Cezar guši pobunu u svojoj X legiji.
- cca. 46. pne. – 39. pne. — Rimski pisac Vitruvije u svojoj knjizi opisuje etrursku i rimsku arhitekturu.
Rođenja
urediSmrti
uredi- Marko Porcije Katon Mlađi, rimski političar i državnik (samoubistvo) (r. 95. pne.)
- Metel Scipion (Quintus Caecilius Metellus Pius Cornelianus Scipio Nasica), rimski političar i vojskovođa (samoubistvo) (r. cca. 100. pne. ili 98. pne.)
- Vercingetoriks, galski vođa
- Marcus Petreius, rimski vojskovođa (r. 110. pne.)