29. 1.
(Preusmjereno sa stranice 29.1.)
| Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartnd. |
| Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartpn. |
| Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartčt. |
29. januar/siječanj (29. 1.) je 29. dan godine po gregorijanskom kalendaru. Do kraja godine ima još 336 dana (337 u prijestupnoj godini).
Događaji uredi
- 904. — Izborom Sergija III za papu počinje period tzv. Pornokracije.
- 1412. — u Novom Brdu izdat „Zakon o rudnicima Despota Stefana“, koji sadrži dragocene podatke o načinu života srpskog naroda na početku 15. stoljeće. Zakonik značajan dokument srpske pismenosti i srpskog pravnog sistema u srednjem veku.
- 1635. — osnovana Francuska akademija, jedna od najčuvenijih u Evropi. Akademiju osnovao kardinal Rišelje, ministar kralja Luja XIII.
- 1886. — nemački inženjer Karl Benc patentirao prvi uspešan automobil na benzin.
- 1896. — američki lekar Emil Grab prvi upotrebio terapiju zračenjem u lečenju raka pluća, primenivši je u Čikagu na pacijentkinji Rouz Li.
- 1916. — Nemci u Prvom svetskom ratu prvi put bombardovali Pariz iz cepelina.
- 1942. — Peru i Bolivija potpisivanjem protokola u Rio de Žaneiru okončali rat počet 1941. zbog sporne pogranične teritorije između dve zemlje u području amazonske džungle, ali sporno pitanje time nije rešeno.
- 1950. — počela prva u nizu pobuna u Johanesburgu, izazvanih rasističkom politikom Vlade Južne Afrike.
- 1959. — danski putnički brod „Hans Hedtoft“ udario, ploveći pored obala Grenlanda, u ledeni breg i potonuo. Život izgubilo 95 osoba.
- 1963. — Francuska stavila veto na ulazak Velike Britanije u Evropsku ekonomsku zajednicu.
- 1989. — posle sedam godina nesporazuma i međunarodne arbitraže Izrael Egiptu vratio grad Tabu na Crvenom moru, koji je okupirao u izraelsko-arapskom ratu 1967.
- 1996. — venecijanska operska kuća „La Fenice“ izgorela u požaru, drugi put u 204 godine svoje istorije.
- 1999. — Kontakt-grupa pozvala vlasti Srbije i predstavnike kosovskih Albanaca da do 6. 2. pristupe mirovnim pregovorima u francuskom zamku Rambuje u blizini Pariza.
- 2002. — predsednik SAD Džordž Buš izjavio u Kongresu SAD da počinje rat protiv terorizma i upozorio da „Osovina zla“, koju čine Iran, Irak i Severna Koreja, preti miru u svetu.
- 2002. — u Kabulu se zavijorila stara avganistanska zastava, prvi put od komunističkog prevrata 1978. koji je označio početak 23-godišnjeg perioda ratova i kriza u zemlji.
.
Rođenja uredi
- 1499. — Katharina von Bora, njemački reformator i žena Martina Luthera.
- 1584. — Friedrich Heinrich (Oranien), namjesnik Ujedinjene Nizozemske.
- 1688. — Emanuel Swedenborg, švedski znanstvenik, filozof, teolog i mistik (u. 1772).
- 1749. — Christian VII, danski i norveški kralj.
- 1773. — Friedrich Mohs, njemački geolog i mineralog (u. 1839.).
- 1782. — Daniel-François-Esprit Auber, francuski skladatelj (u. 1871).
- 1843. — William McKinley, američki političar i 25. predsjednik SAD-a (u. 1901.).
- 1860. — Anton Pavlovič Čehov, ruski književnik (u. 1904).
- 1866. — Romain Rolland, francuski književnik, Nobelova nagrada za književnost 1915. (u. 1944).
- 1867. — Vicente Blasco Ibánez, španjolski književnik.
- 1872. — Goce Delčev, vođa nacionalno-revolucionarnog pokreta u Makedoniji. .
- 1918. — John Forsythe, američki glumac (Dinastija).
- 1920. — Veljko Atanacković, pedagog (u. 2002).
- 1925. — Ferdinand Kulmer, hrvatski grof i istaknuti apstraktni slikar i likovni pedagog, dugogodišnji profesor na Akademiji likovnih umjetnosti u Zagrebu († 1998.).
- 1926. — Abdus Salam, pakistanski fizičar i dobitnik Nobelove nagrade(u. 1996).
- 1926. — Ivo Robić, hrvatski pjevač.
- 1929. — Stjepan Jimmy Stanić, hrvatski glazbenik, gitarist, pjevač te kontrabasist.
- 1929. — Sima Ćirković, srpski povjesničar i akademik SANU († 2009.).
- 1933. — Sacha Distel, francuski šansonjer.
- 1934. — Branko Miljković, srpski pisac. .
- 1945. — Tom Selleck, američki glumac.
- 1954. — Oprah Winfrey, američka TV-voditeljica.
- 1965. — Dominik Hašek, češki nogometaš.
- 1966. — Romário, umirovljeni brazilski nogometaš i trener, aktualni brazilski političar.
- 1978. — Martin Schmitt, nemački skakač skijaš.
- 1980. — Ivan Klasnić, bivši je hrvatski nogometni reprezentativac.
- 1981. — Vladimir Gojković, jugoslovenski i crnogorski vaterpolista.
- 1984. — Athina Onassis, unuka i nasljednica Aristotelesa Onassisa.
- 1985. — Nikola Rađen, srpski vaterpolista.
- 1985. — Lukša Andrić, hrvatski košarkaš.
- 1986. — Simon Vukčević, srpski fudbaler.
- 1982. — Amir Smajić, bosanski pjevač.
Smrti uredi
- 1899. — Alfred Sisli, francuski slikar, impresionista.
- 1934. — Fric Haber, nemački hemičar. (r.1868).
- 1941. — Joanis Metaksas, grčki general i državnik (r.1871).
- 1954. — Edhem Mulabdić, bosanskohercegovački književnik.
- 1994. — Ulrike Majer, dvostruka svetska prvakinja u skijanju (r.1967).
- 2001. — Žan Pjer Omon, istaknuti francuski pozorišni i filmski glumac (r.1911).
- 2005. — Efraim Kišon, izraelski pisac-satiričar, dramaturg i reditelj (r.1924).
- 2012. — Nijaz Duraković, bosanskohercegovački i jugoslavenski političar (r.1949).
.
Praznici i dani sećanja uredi
.
Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar