20. 1.
(Preusmjereno sa stranice 20. siječnja)
Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartnd. |
Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartpn. |
Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartčt. |
20. januar/siječanj (20. 1.) je 20. dan godine po gregorijanskom kalendaru. Do kraja godine ima još 345 dana (346 u prijestupnoj godini).
Događaji
uredi- 1996. — Jaser Arafat izabran za predsednika Palestinske Uprave.
- 1265. — prvi put sazvan engleski parlament. Donji dom činila dva predstavnika nižeg plemstva iz svake grofovije i dva građanina iz svih većih gradova, a Gornji dom baroni i više sveštenstvo.
- 1667. — završen trinaestogodišnji rat Rusije i Poljske, koji je izbio kada su pobunjeni ukrajinski Kozaci priznali vrhovnu vlast ruskog cara. Mirom u selu Andrusovu kod Smolenska Poljska bila primorana da Rusiji ustupi Kijev, Smolensk i deo Ukrajine na levoj obali Dnjepra.
- 1841. — završen Prvi opijumski rat Velike Britanije i Kine. Mirom u Nankingu poražena Kina primorana da Britancima plati ratnu odštetu i prepusti im Hong Kong.
- 1876. — na Cetinju održana prva konferencija Crvenog krsta Crne Gore.
- 1887. — SAD i Havaji sklopili ugovor po kom su Amerikanci dobili pravo da Perl Harbur koriste kao pomorsku bazu.
- 1981. — posle 444 dana u zarobljeništvu iz ambasade SAD u Teheranu oslobođena 52 američka taoca.
- 1987. — u Libanu kidnapovan Teri Vajt, specijalni izaslanik Kenterberijskog nadbiskupa. U zatočeništvu proveo skoro pet godina.
- 1990. — u Beogradu održan poslednji kongres Saveza komunista Jugoslavije, 14. Vanredni kongres SKJ.
- 1996. — na izborima u Gazi i na Zapadnoj obali, održanim prema sporazumu Izraela i Palestinaca. Vođa Palestinske oslobodilačke organizacije Jaser Arafat postao prvi demokratski izabran lider palestinskog naroda, sa 88,1 odsto glasova.
- 2000. — u Ankari se prvi put od 1962. sastali ministri inostranih poslova Grčke i Turske.
- 2001. — filipinski predsednik Džozef Estrada povukao se sa vlasti pod pritiskom demonstranata i vojske, a 16. aprila se predao Specijalnom sudu za borbu protiv korupcije.
- 2003. — bivši predsednik Srbije Milan Milutinović predao se Tribunalu u Hagu, pred kojim je optužen za zločine na Kosovu tokom 1999.
.
Rođenja
uredi- 1292. — Eliška Přemyslovna, posljednja češka kraljica.
- 1902. — Nazım Hikmet, turski književnik.
- 1908. — Jovan Marinović pravnik, publicista, crnogorski i jugoslovenski revolucionar (u. 1982.).
- 1920. — Federico Fellini, talijanski režiser (u. 1993.).
- 1926. — Patricia Neal, američka glumica.
- 1946. — David Lynch, američki režiser.
- 1949. — Göran Persson, švedski političar i državnik.
- 1958. — Lorenzo Lamas, američki glumac.
- 1970. — Branka Katić, srpska glumica.
- 1971. — Gary Barlow, britanski pjevač i songwriter.
- 1974. — Vjekoslav Kobešćak, hrvatski vaterpolist i trener.
- 1978. — Clayton Stanley, američki odbojkaš.
- 1979. — Will Young, britanski pjevač.
- 1980. — Cirilo, brazilski-ruski malonogometaš.
.
Smrti
uredi- 1612. — u duševnom rastrojstvu umro Rudolf II, rimsko-nemački car od 1576. Njegova nesposobnost da izmiri romokatolike i protestante umnogome doprinela tridesetogodišnjim verskim ratovima u Evropi.
- 1617. — Faust Vrančić, hrvatski polihistor, jezikoslovac, izumitelj, diplomat, inženjer, svećenik, biskup (* 1551.).
- 1713. — Pavao Ritter Vitezović, hrvatski književnik, povjesničar, jezikoslovac i nakladnik (* 1652.).
- 1859. — Bettina von Arnim, njemačka književnica (* 1785.).
- 1920. — Celestin Medović, hrvatski slikar (* 1857.).
- 1921. — umro srpski vojvoda Živojin Mišić, jedan od najboljih srpskih vojskovođa, vojni pisac i profesor na Vojnoj akademiji. Kao komandant Prve armije komandovao operacijama u Kolubarskoj bici, drugoj velikoj pobedi Srba nad austrougarskom vojskom u Prvom svetskom ratu. Napisao više vojnih dela, među kojima je najznačajnije „Strategija“.
- 1945. — srpski vojvoda Petar Bojović, učesnik u svim ratovima od 1876. do 1912, kada je unapređen u čin generala. Od 1915. bio načelnik Generalštaba, a u septembru 1918. komandovao srpskim snagama u proboju Solunskog fronta, posle čega je dobio čin vojvode.
- 1957. — James Brendan Connolly, američki atletičar, prvi olimpijski pobjednik Igara modernog doba (* 1865.).
- 1973. — u Konakriju ubijen Amilkar Kabral, jedan od vođa borbe protiv portugalskog kolonijalizma u zapadnoj Africi, osnivač i generalni sekretar Afričke partije za nezavisnost Gvineje Bisao i Zelenortskih ostrva.
- 1983. — Garrincha, brazilski nogometaš (* 1933.)
- 1984. — umro merički sportista i filmski glumac Džoni Vajsmiler, prvi čovek koji je preplivao 100 metara za manje od minut, tumač naslovnih uloga u nizu filmova o Tarzanu. Osvojio tri zlatne medalje na Olimpijskim igrama 1924. i dve 1928.
- 1990. — Barbara Stanwick - američka filmska glumica (r. 1907.).
- 1993. — Audrey Hepburn, američka filmska i kazališna glumica (r. 1929.).
.
Praznici i dani sećanja
uredi- Srpska pravoslavna crkva slavi:.
.
Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar