16. 12.

16. prosinca/decembra (16. 12.) je 350. dan godine po gregorijanskom kalendaru (351. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 15 dana.

Događaji uredi

1653. — Vođa engleskih parlamentarista u građanskom ratu protiv monarhista Oliver Kromvel proglašen doživotnim lordom-protektorom Engleske, Škotske i Irske.
1773. — Nezadovoljna visokim uvoznim carinama i britanskom kolonijalnom vlašću, grupa američkih kolonista, maskirana u Indijance, u Bostonskoj luci sa jednog britanskog broda u more pobacala sanduke čaja. Taj događaj, kasnije nazvan "Bostonska čajanka", nagovestio američki rat za nezavisnost, započet 1775.
1835. — U velikom požaru koji je zahvatio Njujork uništeno 600 građevina.
1838. — Buri se, tokom Velike seobe, bežeći od britanske kolonijalne vlasti, sukobili s plemenom Zulu i u bici na Krvavoj Reci pobili 3.000 pripadnika tog južnoafričkog plemena.
1866. — postavljen spomenik banu Josipu Jelačiću u Zagrebu.
1885. — U Sarajevu počeo da izlazi srpski književni list "Bosanska vila", veoma cenjen u bosanskim književnim krugovima. Pokrenut kao časopis koji će se baviti srpskom kulturnom baštinom, vremenom prerastao u ugledan list u kojem su objavljivali istaknuti pisci svih nacionalnosti i književnici van bosanskohercegovačkog kruga. Do 1887. ga uređivao Nikola Šumonja, potom do zabrane, 15. juna 1914, Nikola Kašiković.
1916. — Ubijen ruski monah i pustolov Grigorij Raspućin, koji je, kao tobožnji vidovnjak i čudotvorac, uspeo da se nametne, kao osoba od poverenja, poslednjem ruskom caru Nikoli II i njegovoj ženi, carici Aleksandri. Ubila ga grupa oficira da bi spasla ugled monarhije.
1920. — U jednom od najtežih zemljotresa u svetu u kineskoj provinciji Gansu poginulo oko 180.000 ljudi.
1934. — Pušten u saobraćaj prvi beogradski drumski most preko Save, nazvan "Zemunski most kralja Aleksandra". Dignut u vazduh u aprilu 1941, a na mestu visećeg mosta 1957 podignut most nezvanično nazvan Brankov most.
1944. — Nemci u Drugom svetskom ratu u Ardenima probili savezničke linije odbrane, iznenadivši američke snage, i počeli kontraofanzivu na zapadnom frontu. U borbama okončanim nemačkim porazom saveznici izgubili 77.000 vojnika, a Nemci 130.000.
1944. — U avionskoj nesreći iznad Lamanša poginuo američki džez-muzičar Glen Miler.
1949. — Vođa borbe za nezavisnost Ahmed Sukarno izabran za prvog predsednika Indonezije posle sticanja nezavisnosti zemlje od Nizozemske.
1966. — Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija na predlog Velike Britanije jednoglasno izglasao ekonomske sankcije protiv režima bele manjine u Rodeziji.
1971. — Pakistanske trupe predale se indijskoj vojsci i Oslobodilačkoj armiji Istočnog Bengala. Time okončan indijsko-pakistanski sukob i sačuvana nezavisnost nove države Bangladeš, proklamovane u martu 1971.
1993. — Šest zemalja-članica Evropske unije, odnosno Velika Britanija, Nemačka, Francuska, Italija, Holandija i Danska, uprkos protivljenju Grčke, priznalo Bivšu Jugoslovensku Republiku Makedoniju.
1995. — Savet bezbednosti UN dao snagama NATO ovlašćenje da preuzmu nadležnost nad mirovnim operacijama u Bosni i Hercegovini. Time je okončana misija UNPROFOR-a i stvoreni pravni uslovi da NATO počne misiju nadgledanja sprovođenja mira u Bosni.
1997. — Petnaest kosovskih Albanaca optuženih za terorizam i pripadnost ilegalnoj organizaciji Oslobodilačka vojska Kosova osuđeno u Prištini na kazne zatvora od četiri do 20 godina.
2001. — Prvi američki brod od 1962, kada su SAD uvele embargo protiv Kube, stigao u luku u Havani, noseći oko 500 tona smrznute hrane.
2002. — Pred Tribunalom u Hagu počela trodnevna rasprava o presudi bivšoj predsednici Republike Srpske Biljani Plavšić, koja je priznala krivicu za zločine protiv čovečnosti tokom rata u BiH. Biljana Plavšić 27. 2. 2003. osuđena na 11 godina zatvora i upućena na izdržavanje kazne u švedski zatvor "Hinseberji".

.

Rođenja uredi

1770. — Ludwig van Beethoven, njemački skladatelj († 1770.).
1775. — Jane Austen, britanska književnica († 1817.).
1896. — Ivan Merz, hrvatski svetac, istaknuti laik u svjedočenju Evanđelja († 1928.).
1901. — Margaret Mead, američki kulturalni antropolog.
1917. — Artur Čarls Klark, engleski pisac. .
1938. — Vera Čukić, srpska glumica.
1945. — Željko Bebek, bosanskohercegovački pjevač rok muzike.
1963. — Benjamin Bratt, američki glumac.
1979. — Daniel Narcisse, francuski rukometaš.
1988. — Mats Hummels, njemački nogometaš i reprezentativac.
1997. — Zara Larsson, švedska pop pjevačica

.

Smrti uredi

705. — Wu Zetian, kineska carica (* 625.).
1827. — Maksimilijan Vrhovac, zagrebački biskup i mecena (* 1887.).
1859. — Wilhelm Grimm, njemački književnik i filolog (* 1786.).
1914. — Ivan Zajc, hrvatski skladatelj i dirigent (* 1832.).
1921. — Camille Saint-Saëns, francuski skladatelj (* 1835.).
1931. — Dimitrije Ruvarac, srpski istoričar i sveštenik.
1940. — Eugène Dubois, nizozemski antropolog (* 1858.).
1965. — William Somerset Maugham, engleski pripovjedač i dramatičar (* 1874.).
2012. — Nicol Williamson, britanski glumac (* 1936).

.

Praznici i dani sećanja uredi

Dan holokausta Roma (Himler 1942. naredio deportaciju Roma u Aušvic-Birkenau).

.

Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar