13. 2.
(Preusmjereno sa stranice 13. veljače)
Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartpn. |
Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartčt. |
Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartpt. |
13. veljače/februar (13. 2) je 44. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (45. u prestupnoj godini) Do kraja godine ima još 321 dana.
Događaji
uredi- 1358. — potpisan Zadarski mir kojim je hrvatsko-ugarski kralj Ludovik I. Anžuvinski porazio Veneciju i vratio Zadar pod svoje okrilje.
- 1633. — Inkvizicija Rimokatoličke Crkve u Rimu lišila slobode astronoma Galilea Galileja zbog njegovog zalaganja za Kopernikov heliocentrični sistem. Ostatak života naučnik je proveo pod stalnim nadzorom inkvizicije, a zabrana s njegovih dela skinuta je 1757.
- 1668. — Sporazumom potpisanim u Lisabonu, Španija priznala nezavisnost Portugala.
- 1689. — Kralj Engleske i Škotske Vilijam III od Oranža i njegova žena Meri, kćerka svrgnutog engleskog prokatoličkog kralja Džejmsa II, proglasili su suverenitet nad Velikom Britanijom i Irskom.
- 1793. — Velika Britanija, Pruska, Austrija, Nizozemska, Španija i Sardinska kraljevina, sklopile savez protiv revolucionarne Francuske.
- 1911. — osnovan HNK Hajduk Split.
- 1945. — Sovjetska Crvena armija, u Drugom svetskom ratu, oslobodila Budimpeštu, posle 50 dana opsade tokom koje je poginulo 50.000 nemačkih vojnika.
- 1945. — Američki i britanski avioni, u Drugom svetskom ratu, počeli bombardovanje nemačkog grada Drezdena. Grad je tokom dva dana bombardovanja razoren, a računa se da je poginulo oko 35.000 ljudi.
- 1961. — Savet bezbednosti UN doneo odluku da se u Kongo upute međunarodne mirovne snage da bi se sprečilo izbijanje građanskog rata u toj zemlji.
- 1970. — Švicarski pisac popularne fantastike Erich von Däniken osuđen je zbog prijevara na tri i pol godine zatvora.
- 1975. — Kiparski Turci su u severnom delu ostrva, koji je sedam meseci ranije okupirala Turska, proglasili "Tursku federalnu državu Kipar" i formirali ustavotvornu skupštinu. Za prvog predsednika skupštine izabran je vođa kiparskih Turaka Rauf Denktaš.
- 1984. — generalni sekretar Komunističke partije SSSR-a i države postao je Konstantin Černjenko, nasledivši umrlog Jurija Andropova. Posle Černjenkove smrti, koji je vladao manje od godinu dana, na vlast je stupio Mihail Gorbačov, sedmi i poslednji lider SSSR-a.
- 1990. — SSSR, SAD, Velika Britanija, Francuska i dve nemačke države su objavili plan o ujedinjenju Nemačke.
- 1991. — Američki bombarderi su razorili sklonište u Bagdadu "identifikovano" kao vojni položaj, a u kojem su, međutim, civili potražili spas od napada iz vazduha. Prema iračkim izvorima, poginulo je oko 500 ljudi, među kojima veliki broj dece i žena.
- 2000. — Papa Jovan Pavle II zatražio oproštaj za sve grehove Rimokatoličke Crkve u prošlosti, uključujući i odnos prema Jevrejima i jereticima.
- 2001. — Potres magnitude 6.6 pogodio je Salvador, poginulo oko 400 ljudi.
- 2001. — Amerikanka En Bankroft i Norvežanka Liv Arnesen postale su prve žene koje su na skijama prešle Antarktik. Njihovo "putovanje" od 2.700 kilometara trajalo je 90 dana.
- 2002. — Britanska kraljica Elizabeta II dodelila počasnu titulu viteza bivšem gradonačelniku Njujorka, Rudolfu Đulijaniju, zbog njegove uloge nakon terorističkih napada na taj grad 11. septembra 2001.
- 2003. — Nakon pada aviona američke Vlade u južnoj provinciji Kolumbije ubijen je jedan službenik ministarstva odbrane, a trojica su oteta. Ubijen je i jedan obaveštajac kolumbijske vojske.
.
Rođenja
uredi- 1675. — Ignjat Đurđević, hrvatski barokni pjesnik i prevoditelj, povjesničar, astronom i biograf († 1737.).
- 1682. — Giovanni Piazzetta, talijanski slikar.
- 1743. — Joseph Banks, britanski prirodoslovac i botaničar († 1820.).
- 1769. — Ivan Krilov, ruski basnopisac i komediograf († 1844.).
- 1831. — Jovan Ristić, srpski državnik i istoričar. vođa desnog krila Liberalne stranke.
- 1873. — Fjodor Ivanovič Šaljapin, ruski operni pjevač.
- 1888. — Georgios Papandreou, grčki političar i državnik.
- 1900. — Ivo Šeremet, bosanski impresionist.
- 1903. — Georges Simenon, belgijski književnik.
- 1910. — William Shockley, američki fizičar. (u. 1989).
- 1933. — Kim Novak, američka glumica koja je bila jedna od najpopularnijih filmskih zvezda tokom 1950-ih, .
- 1934. — Davorin Rudolf, hrvatski pravnik i diplomat.
- 1939. — Josip Bratulić, hrvatski filolog i povjesničar književnosti, akademik, predsjednik Matice hrvatske.
- 1946. — Liza Minnelli, američka glumica i pjevačica.
- 1947. — Bogdan Tanjević, crnogorski, jugoslovenski i talijanski košarkaški trener.
- 1947. — Branko Mikša, gospodarstvenik, bivši hrvatski političar (HDZ), gradonačelnik Zagreba, sportski radnik i bivši predsjednik (HNS).
- 1950. — Peter Gabriel, engleski muzičar.
- 1955. — Zlatan Čolaković, bosansko-hrvatski književnik.
- 1958. — Jasmina Milosavljević, bivša jugoslavenska i srpska košarkašica.
- 1969. — Dževad Alihodžić, bivši bosanskohercegovački košarkaš.
- 1972. — Božidar Jović, hrvatski rukometaš i osvajač zlata na Olimpijskim igrama u Atlanti 1996.
- 1974. — Robbie Williams, britanski pjevač (--).
- 1975. — Dumitru Mitu, rumunjski bivši nogometaš.
- 1977. — Mihajlo Pjanović, nekadašnji srpski fudbaler.
- 1979. — Rafael Márquez, meksički nogometaš.
- 1980. — Sebastian Kehl, njemački nogometaš.
- 1981. — Luisão, brazilski nogometaš.
.
Smrti
uredi- 1199. — Stefan Nemanja, rodonačelnik dinastije Nemanjića koja je vladala Srbijom dvesta godina. (r.1113).
- 1571. — Benvenuto Čelini, italijanski vajar i pisac.
- 1787. — Ruđer Bošković, hrvatski znanstvenik (r. 1711.).
- 1883. — Richard Wagner, njemački kompozitor.
- 1894. — Franjo Rački, hrvatski povjesničar i političar (r. 1828.).
- 1942. — Fehim ef. Spaho, bosanskohercegovački reisu-l-ulema.
- 1974. — Petar Lubarda, slikar , jedan od najznačajnijih jugoslovenskih likovnih umetnika 20. veka. (r.1907).
- 1964. — Paulino Alcántara, filipinski-španjolski nogometaš i trener (r. 1896.)
- 1966. — Elio Vittorini, talijanski književnik (r. 1908.).
- 1992. — Antun Motika, hrvatski slikar (r. 1902.).
- 1999. — Peko Dapčević, jedan od prvih komandanata Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije u Drugom svetskom ratu. (r.1913).
.
Praznici i dani sećanja
uredi- Srpska pravoslavna crkva slavi:.
- Svetog Kira i Jovana - besrebrenike i čudotvorce.
- Svetu mučenicu Trifenu.
- Prepodobnog Nikitu Pečerskog.
- Sveti besrebrenici Kir i Jovan (Pretprazništvo Sretenja).
Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar