13. 9.
(Preusmjereno sa stranice 13. rujna)
| Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartut. |
| Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartpt. |
| Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartnd. |
13. rujna/septembra (13. 9.) je 256. dan godine po gregorijanskom kalendaru (257. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 109 dana.
Događaji Uredi
- 81. — Nakon smrti brata Tita, vlast nad Rimskim Carstvom preuzeo je Domicijan. Za njegove vladavine (do 96. godine) počela je gradnja linija utvrda kao desnorajnske granice protiv prijetećih upada Germana.
- 122. — Otpočela izgradnja Hadrijanovog zida.
- 533. — Bitka ad Decijum (na desetoj milji od Kartagine): Velika pobeda vizantijskog vojskovođe Velizara nad vandalskim kraljem Gelimerom.
- 1759. — Britanci su u presudnoj bici u blizini Kvibeka pobedili Francuze i osigurali britansku supremaciju u Kanadi.
- 1788. — NJujork je proglašen prvom federalnom prestonicom SAD.
- 1842. — Narodna skupština kneževine Srbije, u kojoj su ustavobranitelji imali većinu, proglasila je za kneza Aleksandra Karađorđevića, sina vođe Prvog srpskog ustanka Karađorđa.
- 1882. — Tokom Egipatskog ustanka britanske trupe porazile su egipatsku vojsku kod Tel el Kebira i nastavile osvajanje Egipta i Sudana.
- 1908. — Probnom vožnjom od Virpazara do Bara Crnom Gorom je prošao prvi voz. Redovni železnički saobraćaj uspostavljen je 2. novembra.
- 1922. — U Al Aziziji u Libiji izmerena je najviša temperatura vazduha u hladu - 58 stepeni Celzijusa.
- 1923. — General Migel Primo de Rivera izvršio je, uz odobrenje kralja Alfonsa XIII, državni udar u Španiji i zaveo vojnu diktaturu.
- 1943. — Narodnooslobodilački odbor za Istru donio je odluku o priključenju Istre matici Hrvatskoj.
- 1955. — SSSR i Zapadna Nemačka uspostavili su diplomatske odnose.
- 1971. — Pobuna zatvorenika protiv uvjeta u zatvoru Attica kod New Yorka završila je pogibijom 39 zatvorenika i devet stražara koji su bili taoci.
- 1989. — u Kejptaunu su održane dotada najveće demonstracije protiv aparthejda u Južnoj Africi. Demonstrante koji su uz pesmu i igru prolazili kroz centar grada predvodio je nadbiskup Dezmond Tutu.
- 1991. — SSSR i SAD su se sporazumeli da obustave snabdevanje oružjem zaraćene strane u Avganistanu.
- 1993. — Izrael i Palestinska oslobodilačaka organizacija (PLO) potpisali su u Vašingtonu mirovni sporazum kojim je predviđena palestinska samouprava na okupiranim teritorijama.
- 1998. — Na drugim posleratnim opštim izborima u Bosni i Hercegovini ponovo su pobedile nacionalne političke partije bosanskih Muslimana, Srba i Hrvata.
- 1999. — Bombaški napadi na ruske stanove: U četvrtoj velikoj, od serije eksplozija koje su dve nedelje potresale Moskvu, srušena je stambena zgrada, a poginulo 118 ljudi.
- 2000. — Naturalizovani Amerikanac tajvanskog porekla Ven Ho Li, istraživač u vladi SAD pušten je iz zatvora uz izvinjenje sudije. On je u samici proveo devet meseci, zbog optužbi američke vlade da predstavlja pretnju za nacionalnu bezbednost.
- 2001. — Američki državni sekretar Kolin Pauel potvrdio da je vođa Al Kaide Osama bin Laden, za koga se verovalo da se krije u Avganistanu, glavni osumnjičeni za terorističke napade u SAD 11. septembra.
.
Rođenja Uredi
- 1087. — Jovan II Komnin, vizantijski car.
- 1475. — Cesare Borgia, talijanski političar i vojskovođa († 1507.).
- 1819. — Clara Schumann, njemačka pijanistica († 1896.).
- 1830. — Marie von Ebner-Eschenbach, austrijska književnica († 1916.).
- 1860. — John J. Pershing, zapovjednik Američkog ekspedicijskog korpusa u Prvom svjetskom ratu († 1948.).
- 1861. — Vendelin Vošnjak, slovenski franjevac hrvatskog porijekla († 1933.).
- 1874. — Arnold Schönberg, austrijski skladatelj († 1951.).
- 1876. — Sherwood Anderson, američki književnik († 1941.).
- 1887. — Lavoslav Ružička, hrvatski znanstvenik († 1976.).
- 1903. — Claudette Colbert, američka glumica francuskog porijekla († 1996.).
- 1910. — Fedor Vaić, slikar i crtač († 1987.).
- 1913. — Ćamil Sijarić, bošnjački književnik.
- 1916. — Roald Dahl, britanski književnik, norveškog porijekla († 1990.).
- 1924. — Maurice Jarre, francuski skladatelj i dirigent († 2009.).
- 1933. — Duško Trifunović, književnik, scenarist i tekstopisac.
- 1934. — Mihailo Ćupović (Ćupo), zlatiborski pesnik.
- 1944. — Jacqueline Bisset, britanska glumica.
- 1944. — Peter Cetera, američki pjevač i tekstopisac.
- 1948. — Nell Carter, američka glumica.
- 1952. — Randy Jones, američki pevač (Village People).
- 1953. — Fabijan Lovrić, bosanskohercegovački pjesnik.
- 1956. — Igor Radojičić, političar, predsednik Narodne skupštine RS, v.d. predsednik RS (oktobar - decembar 2007.).
- 1967. — Gordana Boban, bosanskohercegovačka dramska umjetnica.
- 1967. — Slobodan Kovač, bivši jugoslavenski i srpski odbojkaš i trener.
- 1968. — Medina Džanbegović, bosanska pjesnikinja.
- 1968. — Emma Wiklund, švedska glumica i model.
- 1971. — Goran Ivanišević, hrvatski teniser.
- 1971. — Stella McCartney, britanska modna dizajnerica.
- 1973. — Fabio Cannavaro, talijanski nogometni reprezentativac i trener.
- 1975. — Ines Bojanić Švaić, hrvatska kazališna, televizijska i filmska glumica.
- 1976. — Tamara Garbajs, hrvatska kazališna, televizijska i filmska glumica.
- 1977. — Fiona Apple, američka pop-pjevačica.
- 1977. — Pol Pirs, američki košarkaš.
- 1978. — Matej Černič, talijanski odbojkaš, slovenskog porijekla.
- 1979. — Ivan Miljković, srpski odbojkaš.
- 1983. — Marko Lomić, srpski fudbaler.
- 1985. — Nikola Mikić, srpski nogometaš.
- 1987. — Cvetana Pironkova, bugarska tenisačica.
- 1989. — Thomas Müller, njemački nogometni reprezentativac.
- 1989. — Tomáš Necid, češki nogometaš.
.
Smrti Uredi
- 81. — Tit Flavije, rimski car (* 39.).
- 531. — Kavad I, kralj Sasanidske Persije (* 449.).
- 864. — Pietro Tradonico, mletački dužd (* 800.).
- 1506. — Andrea Mantenja, italijanski slikar i graver.
- 1592. — Michel de Montaigne, francuski pisac (* 1533.).
- 1598. — Filip II., španjolski kralj (* 1527.).
- 1872. — Ludwig Feuerbach, njemački filozof (* 1804.).
- 1928. — Italo Svevo, talijanski pisac (* 1861.).
- 1949. — August Krogh, danski liječnik i nobelovac (* 1874.).
- 1977. — Leopold Stokovski, američki dirigent poljskog porekla.
- 1989. — Cmiljka Kalušević, bivša jugoslavenska i srpska košarkašica i atletičarka (* 1933.).
- 1992. — Božidar Rašica, arhitekt, scenograf i slikar (* 1912.) .
- 1996. — Tupak Šakur, američki glumac, reper i pesnik. (*1971).
- 1999. — Vladimir Pogačić, filmski reditelj.
- 2001. — Jaroslav Drobný, čehoslovački teniser i hokejaš (* 1921.).
- 2009. — Norman Borlaug, američki agronom, pokretač "Zelene revolucije" i dobitnik Nobelove nagrade za mir (* 1914.).
- 2017. — Slavko Goldstein, hrvatski povjesničar i političar (* 1928.).
- 2017. — Nada Đurevska, bosanskohercegovačka glumica (* 1952.).)
.
Blagdani Uredi
Praznici Uredi
.
Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar