Prekmurje

Prekmurje (mađarski Muravidék, prekmurski Prekmürsko, hrvatski Prekomurje, nemački Übermurgebiet, češki Zámuří) je najistočnija regija Slovenije. Graniči s Mađarskom na sjeveroistoku, Austrijom na sjeverozapadu, Hrvatskom na jugu i slovenskim dijelom Štajerske na jugozapadu.

Ime uredi

Ime je dobila po rijeci Muri koja je dijeli je od ostatka Slovenije (doslovan prijevod sa slovenskog bio bio Prekomurje). Na mađarskom se za tu regiju koristi izraz Muravidék.

Geografija uredi

Regija je ravna na jugu blizu rijeke Mure i njene male pritoke Ledava, a brdovit na sjeveru (Goričko).

Glavni grad regij je Murska Sobota. Ostali gradovi uključuju Lendavu, Dobrovnik, Turnišče, Beltnice i Črenšovce.

Stanovništvo uredi

Većina stanovništva regije se izjašnjavaju kao Slovenci. U regiji također postoji značajna mađarska manjina, kao i veliki broj Roma.

Historija uredi

Kroz historiju je ova regija pripadala mnogim državama: Rimskom Carstvu, Kraljevstvu Ostrogota, Kraljevstvo Langobarda, Kraljevstvu Avara, Franačkom carstvu, Balatonskoj kneževini (9. vijek), Kraljevini Mađarskoj (do 1526), Habsburškoj monarhiji (1526-1918), Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca (1918-1929), Jugoslaviji (1929-1991), a od 1991. je dio nezavisne Slovenije.

U rimsko doba, regija je bila dio rimske provincije Panonije. Iako su i prije postojala rana slavenska naselja u regiji, preci današnjih Slovenaca su se iz istočnih Alpa naselili u Prekmurju tek nakon što su Franci porazili Avare za vrijeme vladavine Karla Velikog. U 9. vijeku je ovo područje bilo dio slavenske države poznate kao Balatonska kneževina. Središte države bio je grad Blatnograd u blizini jezera Balaton. U 10. vijeku područje su osvojili Mađari te ga uključili u svoju državu. Regija je bila dio županije Županija Vas unutar mađarskog kraljevstva od 11. vijeka do 1526.

Od 1526. Prekmurje je dio Habsburške monarhije. Godine 1687. je obnovljena Županija Vas, a s malim prekidom od 1849. do 1867, regija joj pripadala sve do 1918. Od 1918. Prekmurje je dio Kraljevine SHS, koja je promijenila ime u Jugoslaviju godine 1929. Od 1918. do 1922. regija je pripadala Mariborskoj županiji, od 1922. do 1929. Mariborskoj oblasti, a između 1929. i 1941. Dravskoj banovini. U drugom svjetskm ratu je okupirana od strane Mađarske između 1941. i 1944, da bi nakon završetka rata postala dio Slovenije, koja je danas jedna od bivših republika Jugoslavije.

Kuhinja uredi

Regionalni specijalitet prekmurska gibanica.