Krma (zviježđe)
Krma (lat. Puppis) je jedno od 88 savremenih sazvežđa. Deo nekadašnjeg sazvežđa Argo Navis (broda Argo), postala je posebno sazvežđe u 18. veku kada je francuski astronom Nikola Luj de Lakaj podelio ovo sazvežđe na Krmu, Jedra i Pramac. Krma je najveće od ova tri sazvežđa.
| Krma | |||
|---|---|---|---|
 kliknite za veću sliku | |||
| Latinsko ime | Puppis | ||
| Genitiv | Puppis | ||
| Skraćenica | Pup | ||
| Simbolizuje | krmu broda Argo | ||
| Rektascenzija | 7,5 h | ||
| Deklinacija | -30 ° | ||
| Površina | 673 kv. stepeni (Rang: 20) | ||
| Broj zvezda sjajnijih od m = 3 |
3 | ||
| Najsjajnija zvezda | Zeta Krme (Naos) (prividna veličina 2,25) | ||
| Meteorski rojevi | |||
| Susedna sazvežđa |
|||
| Vidljivo u rasponu +40° i −90° U najboljem položaju za posmatranje u 21:00 je u februaru. {{#if:| {{!} |
{{{beleške}}}
}} | ||
Zvezde uredi
Nakon podele sazvežđa Argo Navis, zvezde su zadržale svoje stare oznake (alfa, beta...) tako da u Krmi nema ni alfe ni bete, već je najsjajnija zvezda zeta Krme (Naos, „brod“). Zeta je nastala u sazvežđu Jedro i od svog nastanka do danas je prešla put od preko 400 svetlosnih godina, a trenutno se nalazi na 1090 svetlosnih godina od Sunca. U pitanju je plavi superdžin O klase, površinske temperature 42 400 K, 790 000 puta veće luminoznosti od Sunca, prividne magnitude 2,25.
Druga zvezda po sjajnosti je pi Krme (Ahadi, „koja obećava“), koja se nalazi u blizini granice sa sazvežđem Veliki pas i najsjajnija je zvezda otvorenog jata Kolinder 135. Pi Krme je superdžin K klase, magnitude 2,70.
Ro Krme (Tureis, „mali štit“) je treća zvezda po sjajnosti u ovom sazvežđu, magnitude 2,81. Ro Krme je žuti džin koji se trenutno nalazi u procesu prelaska u subdžina, a nalazi se na oko 63 svetlosne godine od Sunca. Jedna je od najsjajnijih promenljivih zvezda tipa Delta Scuti.
Objekti dubokog neba uredi
Kako kroz Krmu prolazi Mlečni put, u njoj se nalazi veći broj zanimljivih zvezdanih jata.
M93 je otvoreno zvezdano jato koje se nalazi na oko 3600 svetlosnih godina od Sunca a ima 20 - 24 svetlosnih godina u prečniku. Starost jata je procenjena na oko 100 miliona godina, a najsjajnije zvezde ovog jata su plavi džinovi.
M46 je vrlo svetlo i veliko otvoreno zvezdano jato u kome se nalazi planetarna maglina NGC 2438. Nalazi se na oko 5500 svetlosnih godina od Sunca. Na samo stepen od M46, a na 1600 svetlosnih godina od Sunca, se nalazi još jedno otvoreno zvezdano jato — M47. Starost M47 se procenjuje na oko 78 miliona godina a sadrži pedesetak zvezda.
Još jedno otvoreno jato, NGC 2451, se nalazi u Krmi. NGC 2451 sadrži četrdesetak zvezda i staro je oko 36 miliona godina, a nalazi se na oko 850 svetlosnih godina od Sunca.
Spoljašnje veze uredi
- Sazvežđe Krma Arhivirano 2012-03-06 na Wayback Machine-u na TopAstronomer.com (en)