Škotska nacionalna stranka
Škotska nacionalna stranka (SNP) (gel. Pàrtaidh Nàiseanta na h-Alba, engl. Scottish National Party) je škotska nacionalistička i socijaldemokratska politička partija. SNP podržava i vodi kampanje za nezavisnost Škotske od Ujedinjenog Kraljevstva i za članstvo Škotske u Evropskoj uniji,[1][2][3] s platformom temeljenom na takozvanom građanskom nacionalizmu.[4][5]
.jpg){kind=spacer}
SNP je najveća politička partija u Škotskoj, gde ima najviše mesta u Škotskom parlamentu kao 45 od 59 škotskih mesta u donjem domu Britanskog parlamenta što ju čini i trećom najvećom partijom u Ujedinjenom Kraljevstvu. Sadašnja čelnica Škotske nacionalne stranke, Nicola Sturgeon, obnaša dužnost prve ministarke Škotske od 20. novembra 2014. godine.
Partija je osnovana 1934. godine spajanjem Nacionalne partije Škotske i Škotske stranke, a u britanskom je parlamentu prisutna bez prekida još od 1967. godine.[6] Uspostavom Škotskog parlamenta 1999. godine SNP je postala druga najveća stranka gde je dva mandata provela u opoziciji. SNP je osvojila vlast pod vodstvom Alexa Salmonda na izborima za škotski parlament 2007. godine formirajući manjinsku vladu. Posle izbora 2011. godine partija je uspela da formira prvu većinsku vladu.[7] Nakon što je Škotska glasala protiv neozavisnosti na referendumu 2014. godine Salmond je podneo ostavku, a nasledila ga je Nicola Sturgeon. SNP je na izborima 2016. vraćena na položaj manjinske vlade, da bi na izborima 2021. godine osvojila još jedno mesto i sklopila sporazum o podeli vlasti sa škotskim Zelenima.
SNP je najveća politička partija u Škotskoj po broju mesta u parlamentima UK-a i Škotske kao i po broju članova. 31. decembra 2021. partija je imala 103.884 člana.[8] Stranka nema niti jednog člana Doma lordova jer se protivi postojanju gornjg doma Parlamenta i traži njegovo ukidanje.[9]
ŠNP u Evropi uredi
Članica je Evropske stranke zelenih (EGP) u Evropskom parlamentu.
Istaknuti članovi ŠNP uredi
- Aleks Salmond - predsednik stranke i premijer Škotske od 2007. godine
- Keni Makaskil - ministar pravde od 2007. godine
- Alin Smit - poslanik u Evropskom parlamentu od 2004. godine
- Ian Hadžton - poslanik u Evropskom parlamentu od 1998. godine
- Neil Makkormik - poslanik u Evropskom parlamentu (1999. - 2004.)
- Alan Makartni - poslanik u Evropskom parlamentu (1994. - 1998.), osnivač škotske Federacije nacionalističkih studenata
- Vinifred Eving - poslanica u Evropskom parlamentu (1979. - 1999.)
Reference uredi
- ↑ Frans Schrijver (2006). Regionalism After Regionalisation: Spain, France and the United Kingdom. Amsterdam University Press. str. 261–290. ISBN 978-90-5629-428-1. Arhivirano iz originala na datum 21 March 2021. Pristupljeno 30 May 2006.
- ↑ Michael O'Neill (22 May 2014). Devolution and British Politics. Routledge. str. 92. ISBN 978-1-317-87365-5. Arhivirano iz originala na datum 4 May 2016. Pristupljeno 25 November 2015.
- ↑ Gallardo, Cristina (27 November 2019). „Scottish National Party's manifesto explained”. Politico (London). Arhivirano iz originala na datum 21 March 2021. Pristupljeno 4 May 2020. »The SNP wants Scotland to become an independent country and stay in the European Union.«
- ↑ Mitchell, James; Bennie, Lynn; Johns, Rob (2012), The Scottish National Party: Transition to Power, Oxford University Press, pp. 107–116
- ↑ Keating, Michael (2009), „Nationalist Movements in Comparative Perspective”, The Modern SNP: From Protest to Power (Edinburgh University Press): pp. 214–217
- ↑ Heisey, Monica. „Making the case for an "aye" in Scotland”. Queen's University. Arhivirano iz originala na datum 5 May 2015. Pristupljeno 4 April 2015.
- ↑ Carrell, Severin (11 May 2011). „MSPs sworn in at Holyrood after SNP landslide”. The Guardian (London). Arhivirano iz originala na datum 19 February 2014. Pristupljeno 12 July 2011.
- ↑ „Annual Accounts 2021”, The Electoral Commission, 30 June 2022, pristupljeno 17 August 2022
- ↑ „House of Lords should be scrapped, says SNP”. BBC News. 28 July 2015. Arhivirano iz originala na datum 11 May 2017. Pristupljeno 15 April 2017.