Šiling (engleski: shilling, skandinavski: Skilling) je ime nekadašnje novčanice brojnih zemalja, engleskog prijekla.

Šiling
Shilling
Revers britanskog šilinga iz 1663.Avers iste kovanice
Demografija

Šiling je i danas nacionalna valuta u bivšim britanskim protektoratima (kolonijama); Keniji (Kenijski šiling), Somaliji (Somalijski šiling), Tanzaniji]] (Tanzanijski šiling) i Ugandi (Ugandski šiling). Jedno vrijeme bio je valuta skandinavskih zemalja (Norveška, Švedska, Danska) kao i Australije i Novog Zelanda po uzoru na Britaniju.

Šiling je se kovao i po brojnim njemačkim kneževinama; Hamburgu, Lübecku, Schleswig-Holsteinu, Mecklenburgu, Brandenburgu, Württembergu i Bavarskoj, kao i po Švicarskoj], Poljskoj i Litvaniji.

Najduže se zadržao u upotrebi u Austriji (Austrijski šiling) sve do prelaska na euro.

Historija

uredi

Za ranih anglosaksonskih vremena - šiling je bio samo obračunska jedinica, čija se vrijednost ustalila na 12 penija, odnosno jedna funta vrijedila je 20 šilinga[1]

Šiling se kao kovanica pojavio početkom 16. vijeka, pred kraj vladavine Henrika VII, točnije 1502.[2] On je bio jedna od prvih engleskih kovanica, na kojoj se pojavio realističan portet engleskog vladara, pa su ga zbog tog od sredine vijeka počeli nazivati - testone, po talijanskom uzoru, jer se prva novovjeka kovanica tog tipa iskovala u Milanu 1474. [1]

Zbog svoje praktične veličine i vrijednosti (kovao se od srebra i zlata), - šiling je bio vrlo popularan, pa su ga Britanci od milja zvali - bob. Šiling je bio u opticaju sve do 1968. kad je Britanija prešla na Decimalni sistem, tad je nastavio život kao kovanica u vrijednosti od pet penija. Konačno je povučen iz opticaja 1990.[1]

Etimologija

uredi

Za najranijih vremena zvao se scilling ili scylling, ime mu vjerojatno vuče porijeklo od teutonske - skil = dijeliti, u to vrijeme je samo obračunska jedinica, a ne i pravi novac.[2]

Izvori

uredi
  1. 1,0 1,1 1,2 „Shilling” (engleski). Royal Mint Museum. Arhivirano iz originala na datum 2014-11-29. Pristupljeno 30.09.2014. 
  2. 2,0 2,1 „Coins of England and Great Britain” (engleska). Tony Clayton. 2013. Pristupljeno 30.09.2014. 

Vanjske poveznice

uredi