Đunis

Đunis
Đunis;
Osnovni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Rasinski
Grad	Kruševac
Stanovništvo
Stanovništvo (2022)	812
Geografija
Koordinate	43°35′01″N 21°30′16″E / 43.583666°N 21.504333°E
Nadmorska visina	257 m
	Đunis Đunis (Srbije)
Ostali podaci
Poštanski kod	37202
Pozivni broj	037
Registarska oznaka	KŠ

Koordinate: 43° 35′ 01" SGŠ, 21° 30′ 16" IGD Đunis je naseljeno mesto grada Kruševca u Rasinskom okrugu. Prema popisu iz 2002. bilo je 812 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 1006 stanovnika). Ovo ime koje odudara od uobičajenih toponima za srpska sela verovatno duguje imenu sveca Dionisija kome je bio posvećen jedan od mnogih manastira koji su se u Đunisu nekada nalazili.

Geografija uredi

Đunis se nalazi u centralnoj Srbiji u Rasinskom okrugu. Udaljen je oko 210 km od Beograda, 14 km od Kruševca i 8 km od auto-puta E-75, a nalazi se na glavnoj železničkoj liniji normalnog koloseka Beograd - Niš - Skoplje - Solun na kojoj ima svoju putničku i teretnu stanicu. Smešten je u dolini Južne Morave, a kroz njega protiče i Ribarska reka.

Klima uredi

Klima Đunisa je umereno kontinentalna sa uticajem planinske klime. Leta su sa prilično svežim jutrima i večerima zbog vetra koji duva sa Jastrepca, a zime su snegovite sa retkim oštrim mrazevima.

Demografija uredi

U naselju Đunis živi 696 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 47,1 godina (44,1 kod muškaraca i 49,9 kod žena). U naselju ima 276 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,94.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija

Godina	Stanovnika




1948.	1567	^[1]
1953.	1637
1961.	1417
1971.	1278
1981.	1139
1991.	1006	976
2002.	833	812

Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi	779	95.93%
Romi	19	2.33%
Jugosloveni	5	0.61%
Crnogorci	4	0.49%
Hrvati	1	0.12%
nepoznato	1	0.12%

Stanovništvo prema polu i starosti ^[2]


	m	ž
?	7	15
80+	11	20
75-79	24	40
70-74	23	44
65-69	32	43
60-64	25	40
55-59	16	16
50-54	27	21
45-49	36	34
40-44	26	24
35-39	21	13
30-34	15	12
25-29	28	20
20-24	20	31
15-19	21	17
10-14	13	12
5-9	20	15
0-4	16	14
prosek	44.1	49.9

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	328	348	342	339	310	303	276

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	77	68	41	33	25	17	9	3	2	1	2.94

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	332	69	221	24	15	3	390

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	51	225	105	9	-

Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija	Proizvodnja i snabdevanje...	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	126	34	-	-	33	5	14	5	-	13
Ženski	63	28	-	-	12	2	2	6	1	-
Oba	189	62	-	-	45	7	16	11	1	13
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	-	-	2	2	2	7	-	-	9
Ženski	1	-	-	3	2	5	-	-	1
Oba	1	-	2	5	4	12	-	-	10

Istorija uredi

Đunis je imao veoma burnu istoriju. Mada je često sa svojim brojnim crkvama i manastirima bio na meti turskih napada retko kada je bio bitna tačka istorijskih dešavanja sve do srpsko-turskog rata 1876. godine kada je srpska vojska pod komandom ruskog generala Mihaila Černjajeva u Đunisu 17. okotbra pretrpela katastrofalan poraz, inače jedini u dotadašnjoj Černjajevoj vojnoj karijeri.

Turizam uredi

Đunis svake godine poseti na desetine hiljada turista. Ovu zavidnu brojku meštani slabo koriste jer su smeštajni kapaciteti nerazvijeni. Turističke atrakcije Đunisa predstavljaju njegovi manastiri, poznati pecaroški lokaliteti na Južnoj Moravi, kao i prilično očuvana priroda.

Najveći broj hodočasnika privlači manastir Pokrova Presvete Bogorodice koji je izuzetno posećen tokom cele godine, ali na dan slave manastira, 14. oktobra se redovno okuplja više od 30.000 ljudi iz cele Srbije, a nađe se poneko i iz inostranstva. Drugi đuniški manastir, manastir sv. Romana je takođe jedna od najvećih srpskih svetinja. Pominje se još 1020. u hrisovulji vizantijskog cara Vasilija Drugog. Posebnu pažnju budi podatak da se grob ruskog plemića i dobrovoljca Nikolaja Nikolajeviča Rajevskog koji je u Tolstojevom romanu Ana Karenjina predstavljen kao Vronski, ovde nalazi. Vronski tj. Rajevski je po pogibiji prvobitno bio sahranjen u porti manastira da bi kasnije bio prenet u porodičnu grobnicu u Rusiji, ali je njegovo srce ostavljeno da i dan danas počiva u manastiru.

Vidi još uredi

Reference uredi

↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

Spoljašnje veze uredi

Portal Srbija

[1] Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9

[2] Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

[1]

[2]