Postoji nekoliko predanja o postanku imena Čajetine. Jedno kaže da je ona bila posjed turskog spahije Čaja, a jedno drugo da su Turci ovdje uhvatili i zarobili jednog mladića, pa se mjesto nazvalo po turskoj riječi čajet, što znači nemoć. Ipak, vjerovatno najtačnije predanje kaže da to ime potiče od riječi čajati ili čajiti, što je nekada na lokalnom govoru značilo čekati. Pošto su se plašili da zimi pojedinačno putuju preko Zlatibora, zlatiborske kiridžije su se ovdje sačekivali vraćajući se iz Šumadije.
Prvi do danas pronađeni dokument koji pominje Čajetinu je iz 1815. godine. To je pismo Jovana Mićića knjazu Milošu kojim ga obavještava o prijemu poreskih knjiga. Čajetinu 1826. godine pominje i Joakim Vujić u svojoj knjizi "Putešestvije po Serbiji". On piše da je od Čigote, preko Strmca, kroz gustu šumu, došao u Mićićevu Čajetinu, u kojoj je rujanski serdar imao svoj "dvor".
Kada je postavljen za rujanskog kneza, Jovan Mićić je izabrao Čajetinu za svoje stalno sjedište i 1817. u njoj je podigao konak sa mnogim zgradama. Oko Mićićevog konaka se kasnije razvila varošica Čajetina.
Prema predanju, najstarija porodica u Čajetini su Šišovići, i Džambići koji vode porijeklo od njih. Druge dvije najstarije porodice su Spasenići i Ninčići. Svi ostali su doseljeni iz Raške, Hercegovine, Bosne, Crne Gore ili drugih zlatiborskih sela.
Čajetina je imala veliki značaj. Ona je bila centar jedne velike teritorije, a preko nje su išle diplomatske veze Srbije sa Crnom Gorom. U to vrijeme je imala svega nekoliko kuća, ali se, vremenom, sve više izgrađivala. Sjedište sreza je ostalo u Čajetini sve do 1845. godine, kada su ga Ustavobranitelji premjestili u Užice. 1863. godine, za vrijeme druge vladavine Mihaila Obrenovića, sjedište sreza se vraća u Čajetinu i iste godine ona dobija vodovod. Krajem XIX vijeka, izgrađene su i škola i crkva. Nova školska zgrada je podignuta 1905. godine. 1927. godine izgrađen je savremeni put Užice-Kraljeva Voda, pa je i Čajetina priključena na njega.
Godine 1930, opština je podnijela molbu Ministarstvu unutrašnjih poslova da se Čajetina proglasi za varošicu, i ova molba je usvojena novembra iste godine, pa je Srbija dobila jednu od najmanjih varošica.
U naselju Čajetina živi 2352 punoletna stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 33,8 godina (33,9 kod muškaraca i 33,6 kod žena). U naselju ima 939 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,37.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je porast u broju stanovnika.
- Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
|
|
Stanovništvo prema polu i starosti [2]
|
|
m |
|
|
ž |
? |
6 |
|
|
4 |
80+ |
5 |
|
|
10 |
75-79 |
9 |
|
|
13 |
70-74 |
38 |
|
|
37 |
65-69 |
53 |
|
|
45 |
60-64 |
53 |
|
|
67 |
55-59 |
60 |
|
|
64 |
50-54 |
121 |
|
|
111 |
45-49 |
132 |
|
|
139 |
40-44 |
128 |
|
|
139 |
35-39 |
123 |
|
|
153 |
30-34 |
116 |
|
|
128 |
25-29 |
126 |
|
|
111 |
20-24 |
104 |
|
|
144 |
15-19 |
127 |
|
|
140 |
10-14 |
128 |
|
|
138 |
5-9 |
97 |
|
|
102 |
0-4 |
91 |
|
|
100 |
prosek |
33.9 |
|
|
33.6 |
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.
Godina popisa
|
1948.
|
1953.
|
1961.
|
1971.
|
1981.
|
1991.
|
2002.
|
Broj domaćinstava
|
179
|
202
|
216
|
369
|
537
|
763
|
939
|
|
Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.
Broj članova
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10 i više
|
Prosečan broj članova
|
Broj domaćinstava
|
75
|
182
|
211
|
328
|
96
|
34
|
10
|
3
|
-
|
-
|
3.37
|
|
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.
Godina popisa
|
1948.
|
1953.
|
1961.
|
1971.
|
1981.
|
1991.
|
2002.
|
Broj domaćinstava
|
1201
|
335
|
823
|
22
|
17
|
4
|
1305
|
|
Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.
Broj članova
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10 i više
|
Prosečan broj članova
|
Broj domaćinstava
|
297
|
842
|
108
|
56
|
2
|
|
|
|
|
|
|
|
Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja
Pol
|
Ukupno
|
Poljoprivreda, lov i šumarstvo
|
Ribarstvo
|
Vađenje rude i kamena
|
Prerađivačka industrija
|
Proizvodnja i snabdevanje...
|
Građevinarstvo
|
Trgovina
|
Hoteli i restorani
|
Saobraćaj, skladištenje i veze
|
Muški
|
646
|
27
|
-
|
9
|
216
|
30
|
26
|
78
|
67
|
25
|
Ženski
|
609
|
25
|
-
|
1
|
136
|
7
|
15
|
76
|
107
|
5
|
Oba
|
1255
|
52
|
-
|
10
|
352
|
37
|
41
|
154
|
174
|
30
|
Pol
|
Finansijsko posredovanje
|
Nekretnine
|
Državna uprava i odbrana
|
Obrazovanje
|
Zdravstveni i socijalni rad
|
Ostale uslužne aktivnosti
|
Privatna domaćinstva
|
Eksteritorijalne organizacije i tela
|
Nepoznato
|
Muški
|
4
|
5
|
70
|
16
|
36
|
19
|
-
|
-
|
18
|
Ženski
|
15
|
7
|
38
|
32
|
127
|
13
|
-
|
-
|
5
|
Oba
|
19
|
12
|
108
|
48
|
163
|
32
|
-
|
-
|
23
|
- ↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
- ↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7
- Miladin Pećinar, poznati akademik, hidrotehničar i kaplar
- Milovan Rajevac, poznati fudbalski trener
- Mirko Petrović, poznati atletičar atletikom se počeo baviti u 6.razredu
- Miloš Marić, poznati fudbaler
- Aleksandar Milosavljević, atletičar
- Vladimir Petrović, atletičar
- Darko Brašanac, fudbaler
- Krsta Smiljanić, armijski general
- Bojana Božanić, političarka
- Valentina Tomić, manekenka i model
- Marija Stamenković, manekenka
- Darko Nešević