Koordinate: 43° 45′ 00" SGŠ, 19° 42′ 60" IGD
Čajetina je zlatiborska varošica i njegovo administrativno središte. Godine 1991. imala je 2584 stanovnika i 840 domova, a 2002. godine 3151 stanovnika i 1016 domova.

Čajetina
Grb
Grb
Osnovni podaci
Država  Srbija
Upravni okrug Zlatiborski
Opština Čajetina
Stanovništvo
Stanovništvo (2022) 3162
Geografija
Koordinate 43°45′00″N 19°43′00″E / 43.75°N 19.716666°E / 43.75; 19.716666
Nadmorska visina 815 m
Čajetina na mapi Srbije
Čajetina
Čajetina
Čajetina (Srbije)
Ostali podaci
Poštanski kod 31310
Pozivni broj 031
Registarska oznaka UE

Istorija

uredi

Postoji nekoliko predanja o postanku imena Čajetine. Jedno kaže da je ona bila posjed turskog spahije Čaja, a jedno drugo da su Turci ovdje uhvatili i zarobili jednog mladića, pa se mjesto nazvalo po turskoj riječi čajet, što znači nemoć. Ipak, vjerovatno najtačnije predanje kaže da to ime potiče od riječi čajati ili čajiti, što je nekada na lokalnom govoru značilo čekati. Pošto su se plašili da zimi pojedinačno putuju preko Zlatibora, zlatiborske kiridžije su se ovdje sačekivali vraćajući se iz Šumadije.

Prvi do danas pronađeni dokument koji pominje Čajetinu je iz 1815. godine. To je pismo Jovana Mićića knjazu Milošu kojim ga obavještava o prijemu poreskih knjiga. Čajetinu 1826. godine pominje i Joakim Vujić u svojoj knjizi "Putešestvije po Serbiji". On piše da je od Čigote, preko Strmca, kroz gustu šumu, došao u Mićićevu Čajetinu, u kojoj je rujanski serdar imao svoj "dvor".

Kada je postavljen za rujanskog kneza, Jovan Mićić je izabrao Čajetinu za svoje stalno sjedište i 1817. u njoj je podigao konak sa mnogim zgradama. Oko Mićićevog konaka se kasnije razvila varošica Čajetina.

Prema predanju, najstarija porodica u Čajetini su Šišovići, i Džambići koji vode porijeklo od njih. Druge dvije najstarije porodice su Spasenići i Ninčići. Svi ostali su doseljeni iz Raške, Hercegovine, Bosne, Crne Gore ili drugih zlatiborskih sela.

Čajetina je imala veliki značaj. Ona je bila centar jedne velike teritorije, a preko nje su išle diplomatske veze Srbije sa Crnom Gorom. U to vrijeme je imala svega nekoliko kuća, ali se, vremenom, sve više izgrađivala. Sjedište sreza je ostalo u Čajetini sve do 1845. godine, kada su ga Ustavobranitelji premjestili u Užice. 1863. godine, za vrijeme druge vladavine Mihaila Obrenovića, sjedište sreza se vraća u Čajetinu i iste godine ona dobija vodovod. Krajem XIX vijeka, izgrađene su i škola i crkva. Nova školska zgrada je podignuta 1905. godine. 1927. godine izgrađen je savremeni put Užice-Kraljeva Voda, pa je i Čajetina priključena na njega.

Godine 1930, opština je podnijela molbu Ministarstvu unutrašnjih poslova da se Čajetina proglasi za varošicu, i ova molba je usvojena novembra iste godine, pa je Srbija dobila jednu od najmanjih varošica.

Demografija

uredi

U naselju Čajetina živi 2352 punoletna stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 33,8 godina (33,9 kod muškaraca i 33,6 kod žena). U naselju ima 939 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,37.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je porast u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
Demografija
Godina Stanovnika
1948. 654 [1]
1953. 763
1961. 752
1971. 1199
1981. 1778
1991. 2588 2585
2002. 3184 3162
Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi
  
3102 98.10%
Crnogorci
  
26 0.82%
Jugosloveni
  
15 0.47%
Mađari
  
2 0.06%
Hrvati
  
1 0.03%
nepoznato
  
12 0.37%


Izvori

uredi
  1. Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
  2. Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

Povezano

uredi

Slavni ljudi

uredi
  • Miladin Pećinar, poznati akademik, hidrotehničar i kaplar
  • Milovan Rajevac, poznati fudbalski trener
  • Mirko Petrović, poznati atletičar atletikom se počeo baviti u 6.razredu
  • Miloš Marić, poznati fudbaler
  • Aleksandar Milosavljević, atletičar
  • Vladimir Petrović, atletičar
  • Darko Brašanac, fudbaler
  • Krsta Smiljanić, armijski general
  • Bojana Božanić, političarka
  • Valentina Tomić, manekenka i model
  • Marija Stamenković, manekenka
  • Darko Nešević

Vanjske veze

uredi


Naseljena mesta opštine Čajetina

Alin Potok • Branešci • Golovo • Gostilje • Dobroselica • Drenova • Željine • Zlatibor • Jablanica • Kriva Reka • Ljubiš • Mačkat • Mušvete • Rakovica • Rožanstvo • Rudine • Sainovina • Semegnjevo • Sirogojno • Stublo • Tripkova • Trnava • Čajetina • Šljivovica