Vukosavlje

Vukosavlje je opština u Bosni i Hercegovini koja administrativno pripada Republici Srpskoj.

Vukosavlje
Grb
Koordinate: 44°44′N 18°08′E
Država	Bosna i Hercegovina
Entitet	Republika Srpska
Grad	Vukosavlje
Vlast
- Načelnik	Borislav Rakic
Površina
- Ukupna	86.83km2
Vremenska zona	srednjeeuropsko vrijeme (UTC+1)
- Ljeto (DST)	srednjeeuropsko ljetno vrijeme (UTC+2)
Poštanski broj	74470
Pozivni broj	+387 53
Dan opstine	8. septembra
Službene stranice vukosavlje.gov.ba
Karta
Vukosavlje

Opšti podaci

Nalazi se na severu Republike Srpske, graniči se na jugu sa opštinom Modriča, na zapadu sa opštinom Bosanski Brod i na istoku sa opštinom Odžak koja se nalazi u Federaciji Bosne i Hercegovine. Sjedište opštine je u naselju Vukosavlje. Opština Vukosavlje je nastala od dijela teritorije bivše opštine Odžak (naselja: Gnionica, Jošava, Kaluder, Jošavica, Jezero i delovi naselja Srnava, Ada, Potočani, Odžak i Vrbovac), koji je dobio naziv Vukosavlje i našao se posle rata u sastavu Srpske. Opštini su dodata i tri naselja iz opštine Modriča: Jakeš, Modrički Lug i Pećnik. U opštini se nalazi 13 naseljenih mesta i ima površinu od 86833521 ari, ili 86,83 km.

Naseljena mjesta

• Gnionica
• Jakeš
• Jošavica
• Modrički Lug
• Srnava
• Pećnik
• Potočani (dio)
• Ada (dio)

Demografija

Popis stanovništva iz 1991.godine

Prema podacima popisa stanovništva 1991. godine na prostoru današnje opštine Vukosavlje je živelo 7.999 stanovnika (2.933 iz dijela opštine Odžak i 5.066 iz dijela opštine Modriča), od tog broja Hrvata je bilo najviše 3.440 ili 43,01%, zatim Bošnjaka je bilo samo u 2 sela iz opštine Modriča koja su pridodata opštini Vukosavlje: Modrički Lug i Jakeš, i to u ukupnom broju od 2.861 lica ili 35,77%, Srba je bilo 1.332 ili 16,65%, Jugoslovena je bilo 178 ili 2,23% dok je neizjašnjenih, neopredeljenih, ostalih i lica nepoznate narodnosti bilo 188 ili 2,35%. Velika većina predratnog bošnjačkog stanovništva se vratila, dok je broj hrvatskih povratnika mnogo manji. U opštini živi 2.500-3.000 lica srpske nacionalnosti koji su uglavnom raseljeni iz Kantona 2 i Kantona 4.

Popis stanovništva iz 2013.godine

Prema podacima iz Zavoda za statistiku Republike Srpske broj stanovnika opštine Vukosavlje na popisu stanovništva iznosi 5.426.

Istorijat opštine

Opština Vukosavlje je Dejtonskim mirovnim sporazumom dobila svoje oblike i granice. Naime, od prijeratnog dijela opštne Odžak, koja je u toku rata dobila naziv Vukosavlje, podijeljena je teritorija opštine na dva dijela. Jedan dio je dodijeljen Federaciji BiH pod nazivom Odžak,a drugi dio Republici Srpskoj na kojoj i danas svoj prosperitet i sigurnost obezbjeđuje opština Vukosavlje. Ona obuhvata naseljena mjesta Gnionicu, Jošavu, Jezero, dijelove Srnave i dijelove Ade, Potočana i Vrbovca. Ovoj teritoriji pripojena su i naseljena mjesta Jakeš, Pećnik i Modrički Lug koja su ranije pripadala opštini Modriča.

U naseljenom mjestu Jakeš se nalaze ostaci starog grada Dobora. Nastankom opštine Vukosavlje, dio naseljenog mjesta Jakeš na kojem se nalazi stari grad je pripao Modriči, a lokacija na kojoj se nalazi poznata je pod imenom Gradina – Dobor ili Dobor kula. Nalazi se na blagoj kosi koja dominira okolnim terenom, neposredno iznad lijeve obale rijeke Bosne.

Prilikom izgradnje nove ceste uz Bosnu 1975. godine su arheološkim istraživanjem ustanovljeni tragovi koji ukazuju da je još u praistorijskom dobu na ovom prostoru postojalo neko utvrđenje. Iz antičkog doba na teritoriji utvrđenja i na padini prema rijeci Bosni pronađeno je nekoliko metalnih nalaza, te komada opeke i crijepa. Istraživač ovog utvrđenja Ivo Bojanovski smatra da su otkriveni dijelovi utvrđenja iz neke ranije faze srednjovjekovnog grada, na kojima je kasnije sagrađeno današnje utvrđenje.

Dobor se nalazio na teritoriji srednjovjekovne župe Nenavište. Granice Nenavišta se približno poklapaju s područjem opština Gradačca, Modriče, Orašje, Bosanski Šamac-Šamac i Odžak. U povelji bana Stjepana II Kotromanića iz 1329. godine Nenavištu su pripadali selo Jakeš na lijevoj i Modriča na desnoj obali rijeke Bosne, tj. uža teritorija na kojoj se nalazi utvrđenje Dobor. U kasnom srednjem vijeku župa Nenavište podijelila se na dva manja kotara sa sjedištima u Gradačcu i Doboru. Prvi pisani izvori o Doboru su iz perioda ratova koje je vodio ugarski kralj Sigismund protiv Bosne krajem 14. i početkom 15. vijeka.

Prirodne odlike

Geologija i reljef

Prostor opštine Vukosavlje pripada južnim obroncima Panonske nizije, odnosno Bosanske Posavine, sjeverozapadno. Istočni dio prostora većim dijelom je ravničarski. Izgrađuju ga aluvijalne naslage šljunka, pijeska i gline. Dio zapadnog pobrđa (Brezici – Kuduze – kosa Đ. Bare) predstavljen je terasom sa najvišom apsolutnom visinom od 150 m, sa blagim kosinama prema ravničarskom dijelu. Terasni sedimenti zapadnog pobrđa sadrže različite lito članove, pijesak, šljunak, glinu i slično, debljine od 0 – 5 m. Krajnji zapadni dio (Dobor – Brdo) čini pobrđe čije su najviše apsolutne visine 200 m, a ispresijecano je većim poprečnim i erozivnim dolinama. Najviši vrh na planini – gori Vučijak je Bandera visine 362 m u selu Jošava.

Hidrologija

Opština Vukosavlje raspolaže značajnom hidrografskom mrežom, koja se još uvijek nedovoljno i neefikasno koristi.

Presjecaju je rijeka Bosna, najznačajniji vodeni potencijal, koji bi, realizacijom Projekta izgradnje Mini hidroelektrane „Cijevna 7“, mogao biti najznačajniji privredni subjekt ne samo u pogledu zapošljavanja, nego i veliki izvor opštinskih prihoda po osnovu vodnih nahnada i istovremeno prilika za razvoj turizma. Koristeći uređenje vodotoka kao kupališta, bavljenje sportskim ribolovom i drugim turističkim sadržajima, te mogućnost promjene načina organizovanja poljoprivredne proizvodnje uvođenjem sistema navodnjavanja, zatim bujični potoci Jakešnica i Gnionica iz kojeg proizilaze hidrotehnički objekat Gnionički kanal i Stara Gnionica, te puno izvora, i potočića.

Klima

Područje opštine Vukosavlje karakteriše umjereno-kontinentalna klima. Karakteristike su hladne zime, topla ljeta, jasno izražena prelazna godišnja doba i redovna pojava snijega u zimskom periodu.

Osnovi pokazatelji o klimi ovog područja: - Srednja godišnja temperatura je 10,9 ⁰C, - Prosječna temperatura u toku vegetacionog perioda je 17,5 ⁰C, - Relativna vlažnost vazduha je oko 79% na godišnjem nivou, a u toku vegetacionog perioda je 75%, - Srednja suma padavina je oko 1069 mm u toku godine, a oko 579 mm u toku vegetacionog perioda, - Potencijalna transpiracija je oko 600 mm, - Srednje godišnje sijanje sunca svedeno na idealni horizont je oko 2200 časova, - Dužina vegetacionog perioda je 195 dana. Srednje vrijednosti temperature, raspored padavina i relativna vlažnost vazduha ukazuju da je ovo područje umjereno-kontinentalne klime koja pogoduje razvoju poljoprivrednih kultura i šumske vegetacije. Odnos padavina i potencijalne transpiracije je također povoljan, s obzirom da je preko 50 % padavina u toku vegetacionog perioda. Vazdušna strujanja su izražena van vegetacionog perioda sa rijetkim olujnim vjetrovima koji ozbiljnije mogu ugroziti šumsku vegetaciju. Snijeg počinje u novembru i zadržava se do aprila. Najviše snježnih padavina ima u januaru, februaru i decembru. Srednja visina snijega iznosi 20 – 40 cm.

Biljni i životinjski svijet

Područje Vukosavlja i Posavine karakteriše veliko bogatstvo i raznovrsnost biljnog i životinjskog svijeta. U biljnom pokrivaču područja Posavine zastupljena su tri vegetaciona tipa: šumski, travni i agrokulturni. Najviše se gaje žitarice, krmno bilje, povrće i voće. Vrste drveća koje se nalaze na ovom području su: vrba, topola, hrast, bukva, breza, grab. Najčešće životinjske vrste su: zec, lisica, jelen, srna, divlja svinja.

Obrazovanje

Organizovano školstvo je započelo 1922. godine kada je 20 đaka iz Jakeša i Pećnika po prvi put krenulo u školu. U periodu od 1931-33. godine gradi se veća škola, stan za učitelja i natkriveni bunar.

Nakon drugog svjetskog rata četverogodišnja osnovna škola nastavlja sa radom. Kako je broj đaka rastao, osjetila se potreba za proširenjem škole. To proširenje se moglo ostvariti izgradnjom nove škole 1971. godine. Četverogodišnja škola se proširila u osmogogodišnju 1975. godine.

Osnovna škola je još jednom bila proširivana 1980. godine izgradnjom više učionica i po prvi put nadkrivenom sportskom salom.

Na području naše opštine danas postoji centralna osnovna škola „Aleksa Šantić“ i tri područne škole koje se nalaze u Jošavi, Gnionici i Modričkom Lugu, u kojima nastavu pohađa 304 učenika. Učenice OŠ „Aleksa Šantić“ 2017. godine su na Republičkom takmičenju u malom fudbalu osvojile drugo mjesto što je veoma značajan uspjeh za našu školu i lokalnu zajednicu.

U Vukosavlju postoji i Srednjoškolski centar „Nikola Tesla“ koji trenutno ima 129 upisanih učenika i koji su raspoređeni u 5 smjerova, i to:

• Ekonomski tehničar
• Trgovački tehničar
• Kozmetički tehničar
• Automehaničar
• Frizer

Za školsku 2018/19 planiran je dodatan upisa učenika u SŠC“Nikola Tesla“ sa novim zanimanjima i smjerovima.

Privreda

Najveći privredni potencijal opštine Vukosavlje predstavlja poslovna zona površine 27.5 hektara a koja će obuhvatati prostor oko prve silazne petlje koridora 5C kroz Republiku Srpsku.

Opština Vukosavlje ubraja se u red izrazito nerazvijenih opština u Republici Srpskoj, što je osnovna prepreka za razvoj preduzetništva u ovoj opštini. Na području opštine je registrovano 11 preduzeća –D.O.O., 30 samostalnih preduzetnika, 1 opšta zadruga (zemljoradnička) i jedno javno preduzeće, kod kojih je zaposleno 135 radnika. Broj registrovanih preduzeća i preduzetnika u opštini Vukosavlje prema obliku organizovanja, vlasništvu i djelatnosti kojom se bave su sljedeće:

Preduzeća - jedno javno preduzeće za obavljanje komunalne djelatnosti - 11 društava sa ograničenom odgovornošću D.O.O. od čega:

• jedno preduzeće za građevinarstvo i projektovanje,
• jedno preduzeće za građevinarstvo, niskogradnju i prevoz,
• dva preduzeća za drumski prevoz,
• jedno preduzeće za proizvodnju plastične stolarije,
• jedno preduzeće za proizvodnju obuće,
• jedno preduzeće za reciklažu i (preradu) razvrstavanje materijala,
• jedno preduzeće za održavanje i popravku motornih vozila,
• jedno preduzeće za trgovinu,
• preduzeće na malo alkoholnim pićima,
• jedno preduzeće za trgovinu na malo u specijalizovanim prodavnicama,
• jedno preduzeće,
• farma goveda.

Lov i ribolov

Lovačko udruženje u Vukosavlju pod imenom „Fazan“ je formirano 1994. godine i broji oko 150 članova. Struktura članstva je multietnička. Rukovodstvo Udruženja radi i djeluje volonterski.

Udruženje se finansira isključivo od članarine. Također posjeduje pokretnu i nepokretnu imovinu u koju spadaju osnovna sredstva, zemljište, lovno-tehnički i lovno-privredni objekti koji su rasprostranjeni na lovištu „Vukosavlje“. Stanje lovnih objekata je sljedeće: - 134objekta su lovno uzgojni objekti - hranilišta za dlakavu divljač, hranilišta za pernatu divljač, solila, pojilišta i prihvatilišta za fazane, - 59 objekata su lovno tehnički objekti – lovačke kolibe, lovačke kuće, domovi, zatvorene čeke i osmatračnice.

Lovačko udruženje ima namjeru da u narednom periodu izgradi i lovačku kuću za koju posjeduje tehničku dokumentaciju. Struktura površina lovišta „Vukosavlje“ je sljedeća: - Ukupna površina lovišta iznosi 11.794 ha, - Lovna površina iznosi 11.134 ha, - Nelovna površina iznosi 660 ha.

Sportsko ribolovno društvo „Smuđ“ Vukosavlje egzistira od 2008. godine od kada postaje član Sportskog ribolovnog saveza Republike Srpske. Prihod društava se ostvaruje uglavnom naplatom članarine.

Kroz projekat ,, Posavina raj za lov i ribolov „ izgrađena je ribarska kuća na jezeru “ Fazanuša”. Skupština opštine Vukosavlje je 2005. godine donijela Odluku o utvrđivanju ribarskog područja kojom se ribolovne vode na području opštine Vukosavlje mogu koristiti samo za sportsko- turistički ribolov.

Ribarsko područje opštine Vukosavlje čine:

1. Ribolovna voda rijeke Bosne, na području opštine Vukosavlje koja se proteže nizvodno od administrativne granice sa opštinom Modriča i administrativne granice sa opštinom Odžak ( dio Modričkog Luga i Ade ) u dužini od 5,6 km,
2. Ribolovne vode-manje rječice pritoke Bosne : Jakešnica i Gionica,
3. Vještačka jezera u Modričkom Lugu,
4. Vještačka jezera“ Žutani“ u Jezeru i
5. Vještačko jezero ,,Fazanuša“.

Sport

Na području opštine Vukosavlje postoje četiri fudbalska terena, i to u : Jakešu, Modričkom Lugu, Gnionici i Pećniku.

Fiskulturna sala postoji samo u zajedničkim prostorijama OŠ „Aleksa Šantić“ i SŠC „Nikola Tesla“ Vukosavlje. Poligon sa kombinovanim igralištem postoji u MZ Jakeš, i u MZ Pećnik. Dječija igrališta su izgrađena u MZ Modrički Lug, Jakeš, Vukosavlje.

FK „Sloga“ Jakeš- fudbalski klub koji je osnovan 1947. godine. Najveći uspjeh ostvaren je prošle godine plasmanom u Regionalnu ligu Centar (treći rang takmičenja u RS, četvrti u BIH). Klub ima registrovan juniorski sastav koji se takmiči u opštinskoj ligi Modriča, a oko 35 djece do 10 godina uzrasta  trenira u mlađim kategorijama kluba.

FK „Sloga“ Jakeš je oraganizator međunarodnog dječijeg turnira u fudbalu koji okuplja više od 300 djece svih uzrasnih kategorija.

Zdravstvo

Zdravstvena ustanova specijalistički centar „Kuća zdravlja“ ambulanta Vukosavlje je zdravstvena ustanova koja na području opštine Vukosavlje ima 7 stalno zaposlenih medicinskih radnika. Naša zdravstvena ustanova nudi timove porodične medicine, kompletne laboratorijske pretrage, kao i usluge interniste, neurologa, kardiologa, vaskularnog hirurga, dva ginekologa, urologa. U skorije vrijeme planirano je da ponudu zdravstvene ustanove proširimo i da našim pacijentima omogućimo usluge priznatog doktora hirurga i doktora otorinolaringologije.

U sklopu „Kuće zdravlja“ Vukosavlje nalazi se i apoteka.

Vanjske veze

Vukosavlje na Wikimedijinoj ostavi

• Opština Vukosavlje - zvanična strana