Vojvode od Gaskonje

Vojvodstvo Vaskonija (ponekad Wasconia), kasnije poznata kao Gaskonja nastala je kao franačka upravna jedinica u doba dinastije Merovinga - predstavljala je marku (granično vojvodstvo) na rijeci Garonne, koja je označavala granicu prema buntovnim baskijskim plemenima. Kada je franačka vlast uslijed građanskih ratova 660-ih kolabirala stekla je de facto a možda i de nezavisnost, te je stvorena i presonalna unija sa Vojvodstvom Akvitanija (sjeverno i istočno od Garonne).

Nakon muslimanskih prodora i karolinške restauracije centralne franačke vlasti, Vojvodstvo se odvojilo od Akvitanije i postalo fragmentirano, pogotovo na jugu gdje su u 9. vijeku kao zasebne države stvorene Kraljevina Pamplona i Grofovija Vaskonija; tada se počeo koristiti izraz Vojvodstvo Gaskonja, s obzirom da je gaskonjski romanski počeo zamjenjivati baskijski kao glavni jezik oblasti.

Nakon opskurnog perioda u kome o Vojvodstvu nije bilo podataka, početkom 11. vijeka je postalo blizak saveznik (a možda i vazal) Kraljevine Navare. Godine 1032. ju je naslijedio akvitanski nasljednik te je otada postala personalnom unijom za to vojvodstvo. Tako je postala dio Anžuvinskog imperija. Vojvodsku titulu je koristio engleski kralj Edward Longshanks te je vojvodstvo bila engleska baza za vrijeme stogodišnjeg rata, a često se nazivalo i prvom engleskom kolonijom.

Popis vojvoda i grofova

Vojvode Vaskonije (franački vazali)

• Genial (602-606)
• Aeghyna (626-638)
• Amandus (636-660)

Vojvode Vaskonije i Akvitanije

• Felix (660-670)
• Lupus I (670-676 ili do 710. samo u Vaskoniji)
• Odo Veliki (ili Eudes) (688-735 - njegova vladavina je počela možda 692, 700, 710 ili 715, nepoznati roditelji).
• Hunald I (735-748), sin prethodnog, abdicirao radi odlaska u samostan, možda se kasnije vratio (v. dolje).
• Waifer (ili Gaifier) (748-767), sin prethodnog.
• Hunald II (767-769), ili se Hunald I vratio ili novi Hunald, pobjegao Lupusu II od Gaskonje i predan Karlu Velikom.

Nezavisne vojvode Gaskonje

• Lop II (768 ili 770-778 ili 801)
• Sans I (778 ili 801-812)
• Seguin I (812-816)
• Gassia I (816-818)
• Lop III Centullo Wasco (818-819 ili 819-823)

Vojvode od Vaskonije i grofovi od Bordeauxa (franački vazali)

• Seguin II (??-846), početak vladavine nejasan
• Guillaume I (846-848 ili 852)

Grofovi od Vaskonije

privremeno odvojeni od Vojvodstva. V. Sjeverna Baskijska zemlja

• Aznar Sans (820-836)
• Sans II (836-855 ili 864), borio se protiv Franaka od 848. i na kraju postao vojvoda od Vaskonije.

Kasni nezavisni vojvode od Vaskonije

• Sans II (848 ili 852-855 ili 864)
• Arnold (855-864 ili samo 864)

Nezavisni vojvode od Gaskonje

• Sans III (864-893)
• Gassia II (893-930)
• Sans IV (930-c.950)
• Sans V (c.950-c.961)
• Guilhem II (c.961-996)
• Bernat I (996-1009)
• Sans VI (1009–1032)
• Berengar (1032–1036)
• Eudes (1036–1039)
• Bernat II (1039–1052)
• Guy Geoffrey (1052–1086)

ujedinjena sa Vojvodstvom Akvitanija 1058.

Izvori

• Auñamendi Encyclopedia: Ducado de Vasconia.
• Sedycias, João. História da Língua Espanhola. Arhivirano 2006-12-08 na Wayback Machine-u
• Medieval Lands Project: Gascony.
• Monlezun, Jean Justin. Histoire de la Gascogne. 1846.
• Charles Oman, The Dark Ages 476-918. Rivingtons: London, 1914.
• Collins, Roger. The Basques. Blackwell Publishing: London, 1990.
• Higounet, Charles. Bordeaux pendant le haut moyen age. Bordeaux, 1963.
• Lewis, Archibald R. The Development of Southern French and Catalan Society, 718–1050. University of Texas Press: Austin, 1965.
• Pertz, G, ed. Chronici Fontanellensis fragmentum in Mon. Ger. Hist. Scriptores, Vol. II.
• Pertz, G, ed. Chronicum Aquitanicum in Mon. Ger. Hist. Scriptores, Vol. II.
• Waitz, E, ed. Annales Bertiniani. Hanover: 1883.