Univerzitet u Kabulu
Univerzitet u Kabulu (perzijski: پوهنتون کابل; paštunski: د کابل پوهنتون; latinski: Universitas Cabulensis) je javni univerzitet smješten u Kabulu u Afganistanu. Univerzitet je osnovan 1931., a 1932. je započeo sa upisom studenata. Univerzitet pohađa oko 25,000 studenata, od toga oko 38% studentica.
| Univerzitet u Kabulu | |
|---|---|
| پوهنتون کابل د کابل پوهنتون | |
| lat. Universitas Cabulensis | |
 | |
| Historija | |
| Moto | Izvrsnost u službi Avganistanu |
| Osnivanje | pofmalno osnovan 1931. ali je 1932. započeo sa radom |
| Administracija | |
| Kancelar | Habibullah Habib |
| Vicekancelar | Mohammad Hadi Hedayati |
| Studenti | |
| Boje | crna, crvena i zelena |
| Lokacija | |
| Sjedište – grad – država | Kabul Avganistan |
| Službene stranice | |
| www.ku.edu.af | |
Kontroverza oko naziva na perzijskom uredi
U službenoj upotrebi univerzitet je poznat pod nazivom na paštunskom jeziku Da Kābul Pohantūn (دکابل پوهنتون). Unatoč tome, univerzitetu su stizali prijedlozi da se uz naziv na paštunskom jeziku počnu koristiti i nazivi na perzijskom i engleskom jeziku. Ovi su prijedlozi u prvom redu dolazili od studenata govornika perzijskog koji su tvrdili da nekorištenje perzijskoga predstavlja diskriminaciju od strane vlasti prema govornicima ovoga jezika.[1][2] To je dovelo do studentskih okršaja sa policijom u novembru 2008. godine kada su studenti zahtijevali uklanjanje zabrane na korištenje perzijskog jezika. Okršaji su započeli nakon što je ministar kulture, obrazovanja, turizma i mladih Karim Khoram odlučio zabraniti korištenje perzijskih izraza u vladinim institucijama i medijima koje ona kontrolira,[2] a mladi novinar koji je koristio perzijski naziv univerziteta u državnim novinama bio je kažnjen.[1]
Istorija uredi
Univerzitet u Kabulu osnovan je 1931. godine za vrijeme vladavine Muhammed Nadir Šaha i mandata premijera Muhammad Hašim Kana. Institucija je upisala prve studente već sljedeće 1932. godine, a u osnivanju su podršku dale i vlade Francuske, Weimarske Republike, Sovjetskog Saveza i Sjedinjenih Američkih Država.[3]
Strani predavači koji su u ovome periodu predavali na kampusu zainteresirali su po prvi puta lokalne studente i za teme kao što su komunizam, feminizam ili na primjer kapitalizam. U ovome je periodu institucija izrodila buduću elitu koja će voditi zemlju u narednim decenijama te je nastalo i više političkih pokreta različitih ideoloških usmjerenja. Povremeno je dolazilo i do nasilnih okršaja među grupama sa različitim usmjerenjima što je u sedamdesetima dovelo i do ubistva pjesnika Saydala Sokhandana u toku jedne od rasprava. Nakon pada vlade vođene od strane Narodne demokratske partije Avganistana 1992. godine većina akademskog osoblja napustilo je univerzitet.
Dolazak Talibana na vlast označio je početak golemih izazova u radu univerziteta. Novi su vlastodršci zatvorili šezdeset i tri škole, a zatim i Univerzitet u Kabulu čime su kronični problem nepismenost učinili znatno gorim.[4]
Nakon rušenja talibanskog režima kasne 2001. godine koalicijske snage u zemlji su jedan od fokusa stavile i na ponovno pokretanje uništenih obrazovnih institucija. Do januara 2004. univerzitet je imao ukupno svega 24 kompjutera. U narednim godinama uspostavljeni su i programi suradnje sa institucijama visokog obrazovanja u SAD-u i Njemačkoj. Među donacijama je bila i donacija 25 000 knjiga Stomatološkom fakultetu od strane vlasti Irana u 2007. godini.
Izvori uredi
- ↑ 1,0 1,1 „As problems pile up, Afghan lawmakers debate words”. Reuters. 11 August 2008.
- ↑ 2,0 2,1 مجازات برای بکارگیری واژه های فارسی [Discussion over the use of the Persian language in Afghanistan]; BBC
- ↑ „Tunes of hope at Kabul University”. BBC News. 6 December 2001.
- ↑ „The Oxford Encyclopedia of the Islamic World-Taliban”. Univerzitet u Oxfordu. 31 jul 2015.
