Položaj LGBT osoba u Švedskoj
| Prava | |
| Legalizacija |  od 1944.[1] |
| Antidiskriminacioni zakoni | od 1987. |
| Uzrast seksualne saglasnosti | Usaglašena na 15 godina, od 1978. |
| Brak | Da, od 2009 Istopolni brak u Švedskoj |
| Istopolna zajednica | Da |
| Usvajanje | od 2003. |
| In vitro fertilizacija za lezbejke |
Da |
| Vojska | od 1976. |
| Rodni identitet | od 1972.,sterilizacija od 2013 |
| LGBT u Švedskoj | |
| Organizacije | RSFL |
| Mediji | Destroyer Magazine, QX, Straight |
| Događaji | Stockholm Pride, International Gay Camp, HBT-GBG |
| Istaknute osobe | Karin Boye, Tobias Billström, Jean-Pierre Barda, Alexander Bard, Andreas Carlgren, Magnus Carlsson, Greta Garbo, Jonas Gardell, Selma Lagerlöf, Andreas Lundstedt, Stefan Olsdal, Brad Patton |
 LGBT portal
| |
Švedska se smatra jednom od najotvorenijih zemalja u svetu po pitanju prava LGBT osoba.
Legalizacija i starosna granica uredi
Homoseksualnost je legalizovana 1944. godine,[1] kada je starosna granica za stupanje u seksualne odnose iznosila 18 godina. Godine 1987. Švedska donosi zakon o zabrani gej sauna i prostitucije, kako bi se sprečilo širenje HIV-a. Ovaj zakon je ukinut 2004. godine. Od 1972. starosna granica za stupanje u seksualne odnose je izjednačena za hetero- i homo- parove i iznosi 15 godina.
Švedska nacionalna LGBT organizacija, RFLS je osnovana 1950. godine i jedna je od najstarijih danas aktivnih LGBT organizacija.[2]
Zabrana diskriminacije uredi
Švedski ustav zabranjuje diskriminaciju na osnovu seksualne orijentacije[3]. Švedska je od 2002. godine do 2009. imala Ombudsmana protiv diskriminacije na osnovu seksualne orijentacije, čija se funkcija od 1.1. 2009. spojila sa drugim ombudsmanima protiv diskriminacije u jednu funkciju Ombudsmana za jednakost[4].
Istopolna partnerstva uredi
Istopolni parovi mogu da registruju svoju zajednicu od 1995. godine. Registrovane zajednice imaju ista prava kao i venčani parovi.[5]
Brak uredi
Od sedam parlamentarnih stranaka u Švedskoj, samo se jedna, Kristdemokraterna protivila donošenju zakona o istopolnim parovima. Zakon o istopolnim brakovima je usvojen sa 226 glasova (22 je bilo protiv), 1. aprila, 2009. godine. Zakon je stupio na snagu 1. maja iste godine[6].
Švedska crkva je 16.3.2007. odobrila davanje blagoslova istopolnim parovima u crkvi. Prema istraživanjima, 71% stanovnika podržava istopolne brakove. Konačnu odluku o odobravanju istopolnih brakova sinod je doneo 22. oktobra, 2009. godine, sa 176 glasova podrške istopolnim brakovima. Sveštenstvo može venčavati istopolne parove od 1. novembra, 2009. godine[7][8].
Usvajanja uredi
Od 2002. godine, istopolni parovi imaju jednaka prava da usvajaju decu, bilo iz Švedske ili inostranstva.[9] Zakon je donesen posle istraživanja sprovedenog u toku 18 meseci, koje je potvrdilo da su istopolni parovi jednako sposobni da budu uspešni roditelji kao i heteroseksualni parovi.
Godine 2005. donesen je zakon koji garantuje lezbejkama pravo na veštačku oplodnju u državnim klinikama.
Spoljne veze uredi
- HomO Arhivirano 2006-02-16 na Wayback Machine-u (na engleskom)
- RFSL – Zvanični sajt, na švedskom, sa delom na engleskom.
Reference uredi
- ↑ 1,0 1,1 „LGBT and Swedish Law”. RSFL. Arhivirano iz originala na datum 2012-01-19. Pristupljeno 9.1.2009.
- ↑ „What is RFLS?”. Arhivirano iz originala na datum 2009-06-18. Pristupljeno 2009-01-09.
- ↑ 1 kap. Statsskickets grunder 2 § Arhivirano 2010-08-20 na Wayback Machine-u (tekst na švedskom)
- ↑ HomO
- ↑ Zakon o registrovanim partnerstvima Arhivirano 2006-10-09 na Archive.is-u (na engleskom)
- ↑ Sweden allows same-sex marriage na BBC News-u.
- ↑ „Swedish Church: Gay Marriage, Ja”. The Advocate. 22.10.2009.. Pristupljeno 23.10.2009.
- ↑ „Švedska:Crkva odobrila gej venčanja”. B92. 22.10.2009.. Pristupljeno 23.10.2009.
- ↑ Zakon o usvajanju dece (engleski jezik)
