Perth
„Perth” preusmjerava ovdje. Za ostala značenja, v. Perth (razvrstavanje).Perth ja najveći i glavni grad australske države Zapadna Australija, prema procjenama iz 2007. Perth je sa prdgrađima imao 1 659 000 stanovnika[1], što ga čini četvrtim gradom po veličini u Australiji.
Perth
| |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 31°57′S 115°51′E / 31.950°S 115.850°E | |
| Država |  Australija
|
| Australska država |  Zapadna Australija
|
| Osnivanje | 1829. |
| Površina | |
| - Urbano područje | 5386 km² |
| Stanovništvo (2006.) | |
| - Grad | 1 659 000 [1] |
| - Gustoća | 289 stanovnika/km² |
| Vremenska zona | UTC+8 (UTC+9) |
| Službena stranica perth.wa.gov.au | |
| Karta | |
  Perth | |
Grad se nalazi na ušću rijeke Swan u Indijski ocean.
Grad je osnovao 11. juna 1829.g. James Stirling kao političko središte slobodne naseljeničke kolonije Swan River Colony. Od tog vremena do danas je grad ostao sjedište vlade Zapadne Australije.
Historija uredi
Prvi naseljenici na prostoru današnjeg Pertha su bili australski Aboridžini (narod Noongar) koji su došli oko 40.000 g. pne. [2]Bavili su se lovom i skupljanjem plodova. Prvi Evropljanin koji je došao na obalu Pertha je bio nizozemski pomorac Willem de Vlamingh 1697. godine. Britanski kapetan James Stirling je 1827. istražio prostor ušća rijeke Swan.
Perth je bio prva evropska kolonija na zapadnoj obali Australije. Osnovali su ga 1829. engleski kolonisti koji su osnovali koloniju Swan River Colony. Grad je nazvan prema gradu Perthu u Škotskoj koji je bio rodni grad britanskog državnog sekretara za kolonije Georgea Murraya. Odmah nakon osnivanja je došlo do sukoba između Aboridžina i britanskih naseljenika. Kraljica Viktorija je 1856. Perthu dala status grada.
Nakon referenduma održanog 1900. je kolonija Zapadna Australija 1901. postala dio novostvorene Australske Federacije. Zapadna Australija se priključila ostatku Australije tek nakon što je obećana izgradnja željezničke pruge do Pertha. Perth se razvijao kao jedini veći grad na rijetko naseljenom zapadu Australije. Grad se jače razvija nakon otkrića rudnih bogatstava u Zapadnoj Australiji jer postaje glavni industrijski centar za njihovu preradu i izvoz.
Geografija uredi
Perth je smješten na jugozapadu Australije na ušću rijeke Swan. Rijeka Swan ima na ušću nepravilan estuarij sužen na samom ušću, a prije ušća je proširen, tako da formira riječno jezero oko kojeg je smmjestio grad Perth. U rijeku Swan se na prostoru grada ulijeva rijeka Canning River. Grad je smješten u pješčanoj obalnoj ravnici Swan Coastal Plain, ali na istočnoj strani u blizini grada počinje gorsko-planinski reljef. Nedaleko je umjetno jezero C.Y. O'Connor Lake na rijeci Helena. Južno od grada postoji više jezera (najveće je jezero Bibra). Na moru ispred grada je otok Rottnest Island.
Perth je jedan od najizoliranijih velikih gradova na svijetu. U njegovoj daljnjoj okolici nema ni jednog većeg grada. Najbliži grad je Adelaide udaljen preko 2000 km. Perthu je bliža Jakarta i Singapuru nego Sydney i Melbourne. To je posljedica izrazito rijetke naseljenosti Australije općenito, a posebno Zapadne Australije. U Perthu živi 3/4 stanovništva Zapadne Australije (Perth ima 1 602 559 stanovnika, a Zapadna Australija 2 163 200 stanovnika). Perth je rijedak i neuobičajen primjer urbane primarnosti u svijetu, posebno ako se uzme u obzir velika površina Zapadne Australije (veća je od Zapadne Europe) koja je izrazito rijetko naseljena (ostatak Zapadne Australije osim Pertha ima 560 000 stanovnika i spada među najrjeđe naseljene dijelove svijeta sa samo 0,2 stanovnika po km²).
Perth ima klimu sličnu sredozemnoj. Leti vladaju suše, dok zimi ima obilje kiše. Zimi su temperature uglavnom između 15 i 22 stepena. Leti temperature povremeno prelaze i 40 C. Gotovo svakog popodneva u gradu duva svež vetar sa mora (fremantle doctor), koji za samo nekoliko sati može spustiti temperaturu ispod 30 stepeni. Problemi se javljaju u danima kada vetar izostane, pa grad u tim danima moze imati temperaturu iznad 30 stepeni, čak i u ponoć. Grad ponekad pogađaju tropski cikloni, ali najčešće osalbe u kategoriju tropske oluje kada stignu do Perta. Najvisa izmerena temperatura bila je 46 stepeni, a najniza -1C.
Znamenitosti uredi
U središtu grada je sklop zgrada nazvan Perthski centar kulture s mnogo muzeja, galerija i knjižnica. Zanimljiv je Pomorski muzej u Fremantleu, izgrađen u modernom stilu. Moderna građevina Burswood Entertainment Complex je centar zabave s restoranima, barovima i kockarnicama. Najstarija zgrada u gradu je Okrugla kuća (Round House) sagrađena 1830. godine. Grad ima mnogo parkova od kojih je najveći Kings Park. Poznata je gradska plaža. Jedan od simbola grada je anglikanska katedrala sv. Džordža. Glavna ulica u Perthu je St. George's Terrace i vodi kroz poslovni centar s mnogim neboderima.
Stanovništvo uredi
Perth je grad imigranata iz brojnih evropskih naroda, tako da izgleda kao Evropa u malom. Najviše ima doseljenika iz Engleske, Škotske, Irske i Italije. U Perthu živi dosta Hrvata i u novije vrijeme Bošnjaka.
Izvori uredi
- ↑ 1,0 1,1 2009 Australian Bureau of Statistics estimated population[mrtav link]
- ↑ Sandra Bowdler. „The Pleistocene Pacific”. Published in ‘Human settlement’, in D. Denoon (ed) The Cambridge History of the Pacific Islanders. pp.41–50. Cambridge University Press, Cambridge. University of Western Australia. Arhivirano iz originala na datum 2008-02-16. Pristupljeno 26 February 2008.
Vanjske veze uredi
- Službena stranica Arhivirano 2008-01-05 na Wayback Machine-u (en)
- Turistička organizacija