Oxford
 Ovo je glavno značenje pojma Oxford. Za druga značenja, v. Oxford (razvrstavanje). |
Oxford (izgovor: [Oksford]) je univerzitetski grad na jugoistoku Engleske od 159,574 stanovnika.[1]
Oxford
| |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 51°45′N 1°15′W / 51.750°N 1.250°W | |
| država |  UK
|
| Regija | Jugoistočna Engleska |
| Ceremonijalna grofovija | Grofovija Oxfordshire |
| Distrikt | Oxford |
| Površina | |
| - Urbano područje | 45.6 km²[1] |
| - Područje utjecaja | 139.46 km²[2] |
| Stanovništvo (2015.) | |
| - Urbano područje | 159,574[1] |
| - Urbana gustoća | 3,499.8 stan. / km²[1] |
| - Područje utjecaja | 243,781[2] |
| - Gustoća područja utjecaja | 1,748.1 stan. / km²[2] |
| Vremenska zona | UTC+0 (UTC+1) |
| Poštanski broj | OX1, OX2, OX3, OX4 |
| Pozivni broj | 01865 |
| Karta | |
  Oxford | |
On je administrativni centar Grofovije Oxfordshire i istoimenog distrikta Oxford, koji ima 179,773 stanovnika[3], dok metropolitanski Oxford ima 243,781 stanovnika.[2]
Grad je poznat kao dom svjetski poznatog i najstarijeg anglofonskog univerziteta Oxford.
Geografske karakteristike uredi
Oxford leži u Grofoviji Oxfordshire, između dvije rijeke; Temze (koju tu zovu Isis) i Cherwella, koje u južnom predgrađu grada imaju ušće.[4]
Grad je udaljen 40 km od Readinga, 92 km od Londona i oko 105 km od Southamptona i Birminghama.
Historija uredi
Oxford je niknuo za saksonskih vremena kao naselje kod riječnog gaza[4], to otkriva i njegovo ime, koje je sintagma od riječi ox = vol + ford (gaz, pa znači mjesto koje mogu volovi pregaziti, to je uostalom vidljivo na grbu grada.
Stariji stanovnici tog kraja prednost su dali manje vlažnim visoravnima na sjeveru i jugu.[4]
Za ranog srednjeg vijeka Oxford je bio utvrda na Temzi, izgrađena za obranu sjevernih granica Kraljevine Wessex od napada danskih Vikinga.[4] Oxford je prvi put dokumentiran u Anglosaksonskoj kronici 912., u kojoj se navodi da je Edward Stariji vladar Lurdenbryga (Londona) i Oxnaforda (Oxford) i svih zemalja između njih.[4] Iz tih najranijih vremena osim saksonskog romaničkog zvonika crkve sv . Crkva Mihovila u ulici Cornmarket, nije ostalo ništa.[4]
Robert D'Oyly prvi izabrani normanski guverner Oxforda, zaslužan je za izgradnju Oxfordskog zamka, od kog je ostao jedino zemljani nasip i toranj crkve sv. Georgija. Sve donedavno na njegovom mjestu nalazio se zatvor. Robert je također podigao i prve oksfordske mostove; Magdalen, Folly i Hythe. Normani su podigli kamene bedeme oko naselja, koji je obuhvatio prostor od oko 38 hektara. Od tih bedema ostalo je sačuvano nekoliko kratkih fragmenata kod mjesta gdje se danas nalazi Novi koledž.[4]
Od 1542. Oxford ima status biskupije., prva katedralna crkva bila je ona u samostanu Osney. Ona je 1546. premještena u kapelu augustinskog samostana sv Frideswide, koji je nakon raspuštanja samostana postao Koledž Christ Church, a kapela postala najmanja katedralna crkva u Engleskoj.[4]
Oxford je poznat kao Grad tornjeva zbog vizure u kojoj dominiraju gotički tornjevi i šiljati krovići. Većina njih pripada zgradama Univerziteta, koji je najstariji u Engleskoj. Zgrade Univerziteta uglavnom su izgrađene tokom 15. - 16.i 17. vijeka.[4]
Najstariji oksfordski koledži University (1249), Balliol (1263), i Merton (1264), građeni su na isti kalup, okolo dva ili tri klaustra, sa kapelom, hodnicima, bibliotekom i ozidanim vrtom.[4] Univerzitet u Oxfordu osnovan je u drugoj polovici 12. vijeka, grad je i nakon tog ostao trgovište, ali je od 13. vijeka nadalje trgovina imala sve manji značaj u životu grada, pa je njegova historija postala historija univerziteta. U početku je postojala određena netrpeljivost između grada i studenata, pa su izbijale i tučnjave, koje su se koji put pretvarale u prave bitke, najčuvenija je masakr na dan sv. Skolastike 1355.[4]
Za engleskog građanskog rata (1642-51), Oxford je zbog svoje strateške pozicije postao sjedište rojalistista u koji se povukao kralj Charles I, nakon poraza u bitkama kod Edgehilla, Newburya i Nasebya. U maju 1646. Ferdinando Fairfax komandant snaga parlamenta, započeo je opsadu grada, koji mu se konačno predao 24. juna.[4]
Oxford je bio važna međustanica poštanskih kočija, pa još uvijek postoji dosta starih svratišta sa gostionicama iz tog doba. Tokom 18. vijeka prokopana je kanalska mreža kojom je Oxford povezan s različitim dijelovima zemlje, a 1835. je otvorena željeznička pruga London - Bristol (Great Western Railway).[4]
Oxford je 1801. još uvijek bio malo trgovište sa oko 12.000 stanovnika, od kojih su mnogi životno zavisili o Univerzitetu, ali se krajem 19. vijeka počeo industrijalizirati otvaranjem štamparija i tvornica marmalade.[4]
Tako da je do 1901. narastao u grad sa oko 50.000 stanovnika. Engleski industrijski magnat William Morris (kasniji lord Nuffield) pokrenuo je proizvodnju automobila u nedalekom Cowleyu. On je podigao veliki tvornicu, sa pripadajućim pogonima mašinogradnje i elektroindustrije, pa je njegova kompanija Morris Motors, postala nosioc lokalne privrede. Morris je zaokružio proizvodnju, kad je u Cowleyu 1926. podigao tvornicu prešanog čelika za karoserije.[4]
Granice grada su proširene - 1929. i na Cowley pa je tako on postao jedan od kvartova grada.[4]
Drugi oksforski univerzitet - Brookes, osnovan je 1970.[4]
Pobratimski gradovi uredi
Povezano uredi
Izvori uredi
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 „Oxford (District, Oxfordshire)” (engleski). City population. Pristupljeno 06. 01. 2017.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 „Oxford (Agglomeration, Agglomerations)” (engleski). City population. Pristupljeno 06. 01. 2017.
- ↑ „United Kingdom: Urban Areas in England” (engleski). City population. Pristupljeno 06. 01. 2017.
- ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 4,13 4,14 4,15 4,16 „Oxford” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 06. 01. 2017.
Vanjske veze uredi
- Oxford City Council (en)