Oise (rijeka)
Oise (latinski: Isara) je rijeka u Belgiji i Francuskoj duga 340,8 km, desna pritoka rijeke Seine.[2]
| Oise | |
|---|---|
 | |
| Lokacija | |
| Kontinenti | Evropa |
| Regije | Valonija Hauts-de-France, Île-de-France |
| Države |  Belgija,  Francuska |
| Pokrajine | Hainaut Nord, Oise, Yvelines, Val-d'Oise i Aisne |
| Gradovi | Chauny, Compiègne, Creil, Pontoise |
| Hidrografija | |
| Izvor – aps. visina – koordinate | Chimay (Provincija Hainaut, Belgija) 300[1] m 49° 59′ 48″ N, 4° 20′ 43″ E |
| Ušće – koordinate | Conflans-Sainte-Honorine (Francuska) 48°59′12″N 2°4′17″E |
| Dužina | 340,8[2] km |
| Pritoke | desne; Thérain lijeve; Serre, Ailette, Aisne, Nonette |
| Hidrologija | |
| Protok – srednji | 109 m³/s |
| Sliv – površina | sjevernomorski 16,670[1] km² |
| Ulijeva se u | Rijeku Seinu |
| Transport | |
| Plovnost | 138 km od ušća do Chaunya |
| Karta | |
 Karta porječja | |
Hidrologija uredi
Oise izvire na terenu općine Chimay u Belgijskoj provinciji Hainaut, na nadmorskoj visini od oko 300 m. Od tamo se spušta prema zapadu i nakon 15 km ulazi u Francusku.[1]
Tamo jednim dijelom toka formira granicu između departmana Nord i Aisne. Zatim gotovo pravolinijski teče prema jugozapadu do La Fèrea gdje postaje gotovo duplo veći kad primi pritoku Serre. Nakon tog protiče preko Departmana Oise gdje prima veliku pritoku Aisne, protiče preko departmana Val-d'Oise i Yvelines, u kom kod grada Conflans-Sainte-Honorine ima ušće u Seinu.[1]
U koliko bi se računalo da je izvor rijeke Aisne tad bi Oise bio dug preko 400 km.[1]
Porječje rijeke prostire se na površini od 16,670 km²[1], od Belgijske provincije Hainaut preko Francuskih regija; Hauts-de-France i Île-de-France po departmanima; Nord, Oise, Yvelines, Val-d'Oise i Aisne.
Historija uredi
Dolina Oise je od pamtivjeka bila ruta između bazena Seine i rijeka Meuse i Scheldte, između Pariza i Niske Zemlje. Još od srednjeg vijeka rijeka je plovna od ušća do Janville (104 km), a nakon izgradnje paralelnog kanala 1831. dugog 34 km[3], postala je plovna do Chaunya i spojena sa Canalom du Nord pa se danas njom može doploviti i do Scheldte i Meuse.[1] Kanaliziranje rijeke započelo je 1835. izgradnjom prevodnica 41 x 6 m (46 x 8 m). Novi set prevodnica dimenzija 125 x 8 m podignut je 1910. dubine 2,50 m, gaza 2,20 m. Počevši od 1965., nakon otvaranja dubljeg Canala du Nord, izgrađene su nove prevodnice dimenzija 185 x 12 m, dubine 4 m.[3]
Postoje planovi da se izgradi novi kanal Seine-Nord sa većim prevodnicama
