Maseterični mišić
Maseterični mišić (lat. musculus masseter) je parni mišić glave, koji se proteže od jabučnog luka do spoljašnje strane donje vilice. To je četvrtast, debeo i snažan mišić, koga sačinjavaju dva dela: površinski (lat. pars superficialis) i duboki (lat. pars profunda).
Površinski deo se pripaja na donjoj ivici temporalnog nastavka jabučne kosti, odakle se pruža naniže i pričvršćuje na grani i viličnom uglu mandibule. Područje pripoja na donjoj vilici je lako uočljivo zbog prisutnih neravnina, grebena i kanala u koje ulaze tetive i mišićna vlakna. On nosi naziv maseterično ispupčenje (lat. tuberositas masseterica). Za razliku od površinskog dela, čija su vlakna usmerena koso naniže i unazad, duboki deo mišića je uspravan. On se pripaja na čitavoj donjoj ivici jabučnog luka i na donjoj vilici iznad pripoja površinskih vlakana.
U oživčavanju učestvuje maseterični živac, grana donjoviličnog živca. Osnovna funkcija mišića se ogleda u podizanju donje vilice, kada se istovremeno kontrahuju i desni i levi mišić. Osim toga, on učestvuje u propulziji (pomeranju vilice unapred), ekstremnim lateralnim kretnjama mandibule i sl. Odlikuje ga razvijanje snažnih sila u predelu kutnjaka, tokom akta žvakanja. Duboki snop maseteričnog mišića je povezan sa površinskim vlaknima slepoočnog mišića, pa se oni često označavaju terminom zigomatiko-mandibularni mišić koji učestvuje u vraćanju donje vilice (retrakciji) iz njenog propulzionog položaja.
Pri izvesnim oboljenjima (kao npr. u slučaju tetanusa) može doći do trajnog grča ovog mišića, što je poznato kao trizmus.
Literatura uredi
- Dr Slavoljub V. Jovanović, dr Nadežda A. Jeličić: "Anatomija čoveka – glava i vrat" ("Savremena administracija" Beograd 2000.) ISBN 86-387-0604-9
- Darinka Stanišić-Sinobad: Osnovi gnatologije, I izdanje ("BMG" Beograd, 2001.) ISBN 86-7330-139-4 COBISS-ID 94080780