Marcel Breuer
Marcel Lajos Breuer (21. maj 1902., Pečuh, Mađarska, 1. jul 1981. New York[1]), bio je neobično utjecajan, arhitekt i industrijski dizajner, mađarsko-židovskog porijekla. Breuer je jedan od očeva modernizma, pionir pročišćene jednostavne forme, i modularnog dizajna.[1]
| Marcel Breuer | |
|---|---|
| funkcionalizam | |
 Portret Marcela Breuera | |
| Biografske informacije | |
| Rođenje | 21. maj 1902. Pécs,  Mađarska [1] |
| Smrt | 1. jul 1981. New York,  SAD [1] |
| Opus | |
| Polje | arhitektura - dizajn |
| Praksa | bauhaus |
| Znamenita djela | |
Fotelja Vassily Geller House sjedište UNESCO Ameritrust Tower | |
| Influencija | |
Biografija uredi
Marcel Breuer bio je poznat po nadimku - Lajko, među prvim učenicima Bauhausa od 1920. Nakon završetka školovanja, ostao je u Bauhausu, kao nastavnik i radio sve do 1928. kao voditelj - Odjela za unutrašnju arhitekturu.[1] Breuer je u Bauhausu stekao, vještinu kombiniranja umjetnosti i tehničkih vještina, i to odlično prenosio svojim učenicima. Nakon razlaza sa Bauhausom zbog svađe sa tadašnjim direktorom Hannesom Meyerom, radio je u Berlinu, kao arhitekt i dizajner. Najpoznatiji rad iz tog razdoblja je kuća Dolderthal (Zürich), koju je napravio za švicarskog historičara umjetnosti i arhitekture Sigfrieda Giediona, koja je izgrađena od 1934. do 1936.[1]
Po dolasku nacista na vlast - 1933., Breuer je prvo pobjegao u London, a od 1937. u Ameriku gdje je prvo radio kao profesor arhitekture na Harvardu, a od 1938. do 1941. radio zajedno sa Gropiusom u Cambridgeu, Massachusetts [1] za kompaniju Pittsburgh Reduction Company na razradi projekta za aluminijske prozore i vrata i veliki ogledni projekt Aluminum City Terrace u New Kensingtonu (oko kog su se posvađali). Od 1946. živi i radi u New Yorku, to je i najplodnije razdoblje njegova života kad je izveo većinu svojih velikih projekata; Teatar Sarah Lawrence, Bronxville, N.Y. (1952.), Upravna zgrada UNESCO-a, Pariz (1953.-1958., zajedno sa Pier Luigi Nervijem i Bernardom Zehrfussom, Samostan St. John, Collegeville, Minnesota (1953.-1961.), Prodajni centar De Bijenkorf, Rotterdam (1955.-1957.), Upravna zgrada istraživalačkog centra IBM-a, La Gaude, Francuska (1960-1962.), Muzej Whitney, New York (1966.) i Sjedište Ministarstva za graditeljstvo i urbanizam (HUD), Washington D.C. (1963.-1968).[1]
Djelo i uticaj uredi
Breuer je u kolektivnoj memoriji čovječanstva, i danas najpoznatiji po svom vrlo ranom radu, fotelji od metalnih cijevi, - Wassily koju je oblikovao 1925. Ovaj dizajn, napravio je inspiriran, tada vrlo modernim Adlerovim metalnim biciklom, koji je bio proizveden od sličnih cijevi. Ponovna proizvodnja ove fotelje, krenula je tek nakon Drugog svjetskog rata, i to u Italiji. Talijanski proizvođač je dao ime toj fotelji - Wassily, po slavnom kolegi Marcela Breuera, - slikaru Vasiliju Kandinskom, a postojala je i neka priča da je to Marcel napravio za Vasilija, međutim on je samo dozvolio svom kolegi da si napravi kopiju za upotrebu u svom vlastitom domu.
Tako da se Breuera drži za pionira dizajna namještaja od metala, koliko je dobar njegov dizajn, potvrđuje vrijeme i tržište, jer se njegov dizajn proizvodi i prodaje do danas.
Arhitektonski projekti (djelomični popis) uredi
Porodične stambene kuće (Amerika) uredi
- Kuća Hagerty, Cohasset, Massachusetts 1937-1938.
- Kuća Breuer I, Lincoln, Massachusetts 1938-1939.
- Kuća J. Ford, Lincoln, Massachusetts 1939.
- Kuća za odmor Chamberlain, Wayland, Massachusetts 1940.
- Kuća Geller, Lawrence, Long Island, N.Y. 1945.
- Kuća Robinson, Williamstown, Massachusetts 1946-1948.
- Kuća Breuer II, New Canaan, Connecticut 1947-1948.
- Marshad House, Croton-on-Hudson, N.Y. 1949.
- Kuća za odmor Roman, Litchfield, Connecticut 1974-75.
Javne građevine (djelomični popis) uredi
- Palača UNESCO, Pariz, Francuska. 1953-1958. (zajedno sa Pier Luigi Nervijem i Bernardom Zehrfussom)
- Prodajni centar De Bijenkorf, Rotterdam , Holandija. 1955.-1957.
- Muzej američke umjetnosti Whitney, New York, N.Y. 1966.
- AT Tower, Cleveland, Ohio, 1971.
- Muzej umjetnosti Cleveland, dogradnja sjevernog krila, Cleveland, Ohio, 1971.
- Škola Bryn, Lower School complex, Baltimore, Maryland]] 1972.
- American Press Institute, Reston, Washington D.C., 1974.
- Centralna biblioteka za okrug Atlanta-Fulton, Atlanta, Georgia, 1980.
Izvori uredi
Vanjske veze uredi
- Marcel Breuer (na portalu Encyclopædia Britannica) (en)
- Marcel Breuer (na portalu Saint John's Abbey University) Arhivirano 2004-11-02 na Wayback Machine-u (en)
- Marcel Breuer papers, 1920-1986 (na portalu Archives of American Art) (en)
- Marcel Breuer: A Centennial Celebration (na portalu Archives of American Art) (en)
