Lipjani
Lipjani (srpskohrvatski: Lipljan; ćirilica: Липљан), grad na Kosovu i središte istoimene općine Lipjani.
Lipjani
Lipljan / Липљан | |
|---|---|
 Pogled na grad Lipjani | |
 Grb | |
  Lipjani | |
| Koordinate: 42°31′22.5″N 21°07′23.4″E / 42.522917°N 21.123167°E | |
| Država |  Kosovo |
| Okrug | Priština |
| Općina | Lipjani |
| Uprava | |
| • Tijelo | Općinsko vijeće |
| • Gradonačelnik | Imri Ahmeti (LDK) |
| Nadmorska visina | 563 m |
| Stanovništvo (2011.) | |
| • Ukupno | 6.870 |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET) |
| • Ljeti (DST) | UTC+2 (CEST) |
| Poštanski broj | 14000 |
| Pozivni broj | +383 38 |
| Registarska oznaka | 01 |
| Sajt | kk |
Geografija uredi
Smešten je 16 km južno od Prištine na ušću Janjevske reke u Sitnicu i nalazi se na glavnom pravcu koji povezuje Prištinu sa Skopljem i Prizrenom.
Historija uredi
Lipljan je nastao kao rimsko naselje Ulpiana, nazvano po caru Marku Ulpijanu Trajanu.Prvi pomen mjesta pod imenom Ulpiana nalazimo u tekstu "De administrando imperio" u kome su navodi da je vizantijski car Justinijan I (527.-565.)obnovio tvđavu grada Ulpiana kako bi spriječio prodore Slovena i Avara na Balkansko poluostrvo. Iako je tvrđava potpuno obnovljena ubrzo je napuštena pod pritiskom slovenskih i avarskih plemena(oko 582. godine). Sledeći pomen Ulpiane ,sada pod slovenskim imenom Lipljan ,nalazimo u djelima "Letopis popa Dukljanina" i "Barski rodoslov". U tim djelima se navodi da se Rasa (Raška) prostire oa Drine na istok do Laba i Lipljana. Nakon toga grad se pojavljuje grad se spominje 1085. godine kada ga od Vizantije preotimaju raški veliki župan Vukan i kralj Bodin. Grad je uskoro vraćen u vizantijske ruke i pod njihovom vlašću ostaje do vremena Stefana Nemanje. U povelji manastiru Hilandaru Sava Nemanjić navodi da je njegov otac priključio svojoj državi: od "morske zemlje" Zetu sa gradovima ,od Arbanasa Pilot a od "grčke zemlje" Lab sa Lipljanom ,Dubočicu ,Reke ,Zagrlatu ,Levač ,Belicu i Lepenicu. Stefan Prvovjenčani takođe piše da je povratio zemlji "oblast nišavsku do konca ,Lipljan ,Duboćicu...". Nakon ovoga formirana je župa Lipljan ,koja je sa župama Sitnicom i Labom sačinjavala Kosovo polje. Lipljan ostaje pod vlašću srpskih vladara sve do bitke na Kosovu 1389. godine kada prelazi u ruke Turcima.
Albanska tradicija navodi da je u Lipljanu bio rođen Leka Dukagjini, albanski nacionalni junak iz 15. vijeka.
Stanovništvo uredi
| Godina | Pop. | ±% |
|---|---|---|
| 1948. | 1.479 | — |
| 1953. | 1.759 | +18.9% |
| 1961. | 2.415 | +37.3% |
| 1971. | 4.238 | +75.5% |
| 1981. | 6.065 | +43.1% |
| 1991. | 9.047 | +49.2% |
| 2011. | 6.870 | −24.1% |
| Izvori:[1] | ||
Vanjske veze uredi
- Municipal website Arhivirano 2006-07-21 na Wayback Machine-u
- OSCE Profile of Lipjan
- SOK Kosovo and its population
- Kosova Kosovo Arhivirano 2007-03-15 na Wayback Machine-u