Kraljevstvo Damot
| |||||||||||||||||||||
Kraljevstvo Damot ili D'mt (Južno arapsko pismo musnad: 
), bilo je kraljevstvo koje se nalazilo na tlu današnje Eritreje i sjeverne Etiopije od 8. vijeka do 7. vijeka.
Kako postoji svega nekoliko historijskih zapisa o Kraljevstvu Damot, a i vrlo malo arheoloških tragova (do sada) o Damotu se vrlo malo zna. Čak nije ni jasno da li je Damot kao civilizacija završio pretopivši se u Kraljevstvo Aksum, ili je bio samo jedna od manjih država od kojih je nastalo Kraljevstvo Aksum oko početka naše ere.[1]
Dugo se držalo da je glavni grad ove kraljevine bila Jeha, međutim današnji arheolozi, poput Petera Schmidta, misle da je lokalitet Jeha premali da bi u njemu bio glavni grad, po njemu "Jeha je vjerojatno bila jedno od glavnih vjerskih i ritualnih središta (velika nekropola), ali svakako nije bila glavni grad."
Kraljevstvo Damot gradilo je vrlo razvijene sisteme za navodnjavanje, u zemljoradnji su koristili plugove, uzgajali su proso , i koristili su se oružjem i alatima od željeza.
Neki suvremeni historičari kao što su Stuart Munro-Hay, Rodolfo Fattovich, Ayele Bekerie, Kajina Felder, Efrajim Isaac drže civilizaciju Damot autohtonom, iako priznaju veliki Sabejski utjecaj zbog njihove dominacije po Crvenom moru, dok drugi poput Josipa Michelsa, Henri de Contensona, Tekle-Tsadika Mekourija, i Stanleya Bursteina drže Kraljevstvo D'mt kao rezultat interakcije između Sabejaca i autohtonog stanovništva na tom terenu. [2]
Protiv teza o ključnom uticaju Sabejaca na Kraljevstvo D'mt, govore i najnovija lingvistička istraživanja, po kojima drevni semitski jezik kojim se govorilo u sjevernoj Etiopiji i Eritreji u antičko vrijeme - Giz, nema porijeklo u Sabejskom jeziku. [3]
U međuvremenu su prikupljeni dokazi o postojanju semitskih jezika u Etiopiji i Eritreji starih čak 2000. pne.. [4] Zato se danas drži da je sabejski utjecaj na kraljevstvo Damot bio ograničen na svega nekoliko lokaliteta, a i tamo se gubi nakon nekoliko desetljeća (ili vijekova), ti lokaliteti su možda bili trgovačke ili vojne kolonije, koje su živjele u nekoj vrsti simbioze ili saveza sa Kraljevstvom Damot (D'mt) ili neke od proto-Aksumitske države.
Nakon propasti Kraljevstva Damot u 5. vijeku pne., na toj zaravni pojavilo se puno manjih kraljevstva, koji su živjeli kao naslijednici tog kraljevstva, sve dok ih nije sve zasjenilo i ujedilo Kraljevstvo Aksum, predak srednjovjekovne i moderne Eritreje i sjeverne Etiopije za vrijeme 1. vijeka pne., koje je bilo u mogućnosti za ponovno ujedinjenje područja.[5]
Poznati vladari uredi
Vremenska lista od četiri poznata vladara Kraljevstva Damot[6]
| Kralj | Kraljica | Bilješke |
|---|---|---|
| Wʿrn Ḥywt (oko 700-e pne.) | ʿArky(t)n | suvremenik sabejskog kralja Karibil Vatara I |
| Rdʿm | Smʿt | |
| Rbḥ | Yrʿt | Sin Wʿrn Ḥywt |
| Lmn | ʿAdt | Sin Rbḥ, suvremenik sabejskog kralja Sumuhu'alaja] |
Pogledajte i ovo uredi
Izvori uredi
- ↑ Uhlig, Siegbert (ed.), Encyclopaedia Aethiopica: D-Ha. Wiesbaden: Harrassowitz Verlag, 2005. str. 185.
- ↑ Stuart Munro-Hay, Aksum: An African Civilization of Late Antiquity. Edinburgh: University Press, 1991., str. 57.
- ↑ Kitchen, Andrew, Christopher Ehret, et al. 2009. "Bayesian phylogenetic analysis of Semitic languages identifies an Early Bronze Age origin of Semitic in the Near East." Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences 276 no. 1665 (22. lipnja)
- ↑ Herausgegeben von Uhlig, Siegbert. Encyclopaedia Aethiopica, "Ge'ez". Wiesbaden:Harrassowitz Verlag, 2005, str. 732.
- ↑ „Richard Pankhurst: Let's Look Across the Red Sea, K.P. Addis Tribune,17. januar 2003.”. Arhivirano iz originala na datum 2006-01-09. Pristupljeno 2006-01-09.
- ↑ Nadia Durrani, The Tihamah Coastal Plain of South-West Arabia in its Regional context c. 6000 BC - AD 600 (Society for Arabian Studies Monographs No. 4). Oxford: Archaeopress, 2005, str.121.
Bibliografija uredi
- Francis Anfray. Les anciens ethiopiens. Paris: Armand Colin, 1991. (fr)
- Joseph W. Michels. Changing settlement patterns in the Aksum-Yeha region of Ethiopia: 700 BC - AD 850 (BAR International Series 1448) Oxford: Archaeopress, 2005. (en)
- Carlo Conti Rossini. Storia d'Etiopia. Bergamo: Istituto Italiano d'Arti Grafiche, 1928. (it)