Izolacija infektivnih bolesnika
Izolacija bolesnika sa infektivnim bolestima je protivepidemijska mera izdvajanja, tokom perioda zaraznosti, inficiranih osoba na takva mesta i pod takvim uslovima da se spreči ili ograniči direktni, odnosno indirektni prenos infektivnog agensa s inficiranih osoba na osobe koje su osetljive ili mogu da prenesu agens drugima. Sprovodi se u bolnici ili u kućnim uslovima.[1]
Vrste izolacije uredi
Vrste nege u izolaciji mogu biti:[2]
Zaštitna izolacija — koja se primenjuje kod imunokompromitovanih bolesnika
Izolacija izvora — koja sprečava dalje širenje patogenih mikroorganizama sa inficirane osobe na druge, zdrave. Izolacija izvora postiže se u namenski građenim odjeljenjima za zarazne bolesti ili u kućnim uslovima u jednokrevetnim sobama.
Karantin uredi
Karantin je mera kojom se ograničava sloboda kretanja i utvrđuju obavezni zdravstveni pregledi zdravim licima koja su bila ili za koja postoji sumnja da su bila u kontaktu sa licima obolelim od: kuge, velikih boginja i virusnih hemoragičkih groznica i žute groznice (izuzev hemoragičke groznice sa bubrežnim sindromom).[1]
Mera karantina sprovodi se i u slučaju pojave druge zarazne bolesti za koju nadležno ministarstvo utvrdi da predstavlja opasnost po zdravlje stanovništva neke zemlje.
Dužina trajanja karantina određuje se u vremenu trajanja maksimalne inkubacije određene zarazne bolesti.[1]
Mere izolacije uredi
Mere izolacije obuhvaztaju mere za:
Uzročnike koji se šire aerosolom — smeštaj bolesnika u jednokrevetnu sobu sa negativnim pritiskom vazduha i nošenje zaštitnih maski za vreme boravka u sobi za izolaciju. Ove mere se primenjuju kod bolesnika obolelih od virusa influence, tuberkuloze, morbila virusa, varičela-zoster virusa i slično.
Bolesti koje se šire kontaktom — smeštaj bolesnika u jednokrevetnu sobu, i nošenje rukavica i zaštitne kecelje.
Izolacija u bolnici uredi
- Prevoz infektivnih bolesnika do izolatora
Lica koja su obolela od kuge, velikih boginja i virusnih hemoragičkih groznica (izuzev hemoragičke groznice sa bubrežnim sindromom), kao i lica za koja postoji sumnja da su obolela od kolere, kuge, velikih boginja, virusnih hemoragičkih groznica, poliomijelitisa i od druge zarazne bolesti nepoznate etiologije, prevoze se do izolataora u bolnici sanitetskim vozilom.
- Izolacijaska nega u bolnicama, odnosno izolacija izvora zaraze
Označava upotrebu medicinske prakse koja ima za cilj kontrolu širenja i uništenje patogenih mikroorganizama. Nega u izolaciji se primenjuje za:
- Sprečavanje širenja infekcija kod pacijenata koji boluju od zarazne bolesti,
- Sprečavanje prenošenja infekcije sa pacijenata inficiranih organizmima koji su rezistentni na uobičajene antibiotike.
- kao zaštitna izolacija.
- Infektivno odeljenje
U bolnicama lečenje infektivnih bolesnika se obavlja u infektivnim odeljenjima, posebno opremljenim objektima za ovu vrstu lečenja. Na ovim odeljenjima leče se pacijenti koji boluju od ovih bolesti:
|
|
Obavezni izolacija u bolnici primenjuje se i na lica za koja postoji sumnja da su zaražena karantinskom bolešću:
- kugom,
- velikim boginjama i
- hemoragičnom groznicom.
- Osnovna načela kontrole bolničkih infekcija
Osnovna načela kontrole bolničkih infekcija, koja redovno moraju da se primenjuju na zaraznim odeljenjima, podrazumevaju da se pri lečenju i nezi svakog bolesnika, bez obzira na njegovu dijagnozu, moraju primenjivati standardne mere prevencije i sanitarnog nadzora. One se odnose na dodir sa krvlju, svim telesnim tečnosstima, sekretima, ekskretima, oštećenom kožom i sluzokožom.[3]
Osnovna pretpostavka standardnih mera predostrožnosti je dezinfekcija ruku između bolesnika, posle skidanja rukavica, i nakon kontakta sa biološkim materijalima.
- Kohortna izolacija
Ova vrsta izolacije predstavlja smeštanje više obolelih u jednu sobu, a primenjuje se onda kada zasebne sobe nisu dostupne. U jednu sobu smeštaju se samo oboleli sa potvrđenom dijagnozom bolesti.[4]
Rastojanje između kreveta mora biti najmanje 1 m uz prostorno odvajanje paravanima.
- Građevinski normativi
Odeljenje u kome se leče zarazni bolesnici trebalo bi da se nalaze odvojeno od opšte bolnice, a ako su u istoj zgradi, neophodno je da poseduju zaseban ulaz, stepenište i pristupni put.
Najbolje je da sobe za izolaciju budu sa negativnim pritiskom ili da budu na kraju hodnika odeljenja. Ukoliko ispred sobe sa ventilacijomne postoji prostorija za presvlačenje osoblja, deo hodnika treba ograditi paravanom i tako improvizovati prostor za presvlačenje,higijenu i dezinfekciju ruku.
Arhitektonski, tehnički i kadrovski, ova odeljenja treba da bude takav da omogućavaju prostornu, strukturnu i kadrovsku izolaciju tokom lečenja i rada sa infektivnim matrijalom.
Izolacija u kućnim uslovima uredi
Izolacija i lečenje se može obaviti i u kućnim uslovimau kućnim u sledećim uslovima:
- U pandemiji, zbog preopterećenosti kapaciteta zdravstvenih ustanova
- Kod zaraznih bolesti, u kojima bolesnik ima lakšu kliničku sliku
- U fazi bolesti kada bolesnik nije kontaginozan, lečenje se može obaviti i u kućnim uslovima.
U kućnim uslovima bolesnik mora biti izolovana u zasebnoj čistoj, sunčanoj i ventiliranoj sobi. A lečenje terapiju, ishranu i negu bolesnih treba da sšrppvpdi samo jedne osoba, predložena od strane ukućana.
Posuda za dezinfekciju ruku mora biti postavljena u prostoriji gde se obavlja lečenje. Svakodnevno i obavezno vrši se ne samo dezinfekcija ruku već i materijala, sanitarnog čvora, posteljnog rublja i posuda za jelo.[5]
Po okončanju lečenja vrši se obavezna dezinfekcije objekata, odeće i inventara sa kojima je bolesnik došao u kontakt.
O bolesti i kretanju terapije, osoba koja leči bolesnika treba periodično da se konsultuje sa lekara i prema potrebi obavlja odgovarajuće dodatne pretrage, i koriguje terapiju.
Izvori uredi
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 „ZAKON o zaštiti stanovništva od zaraznih bolesti”. „Službeni glasnik RS”, br. 125/04 i 36/15) Prečišćen tekst preuzet iz baze Pravno‐informacionog sistema Republike Srbije . Pristupljeno 3. 7. 2018.
- ↑ Lawrence J, May D: Infection control in the community. Elsevier Health Sciences, 2003, s. 136. ISBN 978-0-443-06406-7.
- ↑ Damani N.N. Priručnik o postupcima kontrole infekcija, Zagreb, 2004.
- ↑ Ahmetagić S, i sar. Infektologija i zdravstvena njega infektivnih bolesnika. PrintCom, Tuzla, 2010.
- ↑ Prlić N. Zdravstvena njega. Školska knjiga, Zagreb, 1997.
Lietarura uredi
- Krkić-Dautović S, i sar. Infektologija. Štamparija Fojnica, 2011.
- Čalkić L, Tandir S, Aličković I, Bajramović-Omeragić L. Intrahospitalne infekcije i sanitarna zaštita, Grafoprint, Zenica, 2014.
- Jusufović E. Opća i specijalna klinička infektologija. Harfo-graf, Tuzla, 2010.
- Božić M, i sar. Infektivne bolesti. CIBID, Beograd, 2009.
- Begovac J, Božinović D, Lisić M, Baršić B, Schonwald S. Infektologija. Profil International, Zagreb, 2006.
- Mihaljević F, Fališevac J. Opća klinička infektologija. Školska knjiga, Zagreb, 1988.