Charles Edward Stuart
1720. 1788. Charles Edward Stuart poznat i kao Mladi pretendent ili Bonnie princ Charlie, punim imenom Charles Edward Louis Philip Casimir Stuart (Rim (Papinska Država), 31. decembar 1720. - Rim (Papinska Država), 31. januar 1788.) bio je posljednji ozbiljni pretendent na škotsko - englesko - irski tron iz Dinastije Stuart.[1]
| Charles Edward Stuart | |
|---|---|
|
| |
| Puno ime | Charles Edward Louis Philip Casimir Stuart[1] |
| 1720. | decembar 1720. |
| Rim | RimPapinska Država |
| 1788. | januar 1788. |
| Rim | RimPapinska Država |
Jakobitski favorit kog su oni htjeli instalirati za kralja kao - Charlesa III i vođa neuspjele jakobitske bune vođene od 1745. - 1746.[1]
Biografija uredi
Charles Edward Stuart bio je sin Jamesa Francisa Edwarda i Marije Clementine Sobieske, rođen u Rimu, gdje mu je papa Klement XI. pružio gostoprimstvo i podupirao ga. Njegov otac - Stari stuartski pretendent bio je sin posljednjeg engleskog katoličkog kralja Jamesa II koji je svrgnut s vlasti i protjeran 1690.[1]
Charles Edward Stuart vodio je od 1745. - 1746. posljednju jakobitsku bunu zvanu Četrdesetpeta, koja je kasnije jako opjevana i romantizirana. Prilike te 1745. godine izgledale su beznadno, jer se druga francuska invazija, planirana za godinu prije toga nije izvela, pa se mala pomoć mogla očekivati od te strane.
Broj škotskih gorštaka po Highlandsu spremnih da se odazovu ustanku bio manji nego 1715., a stanovnici Lowlandsa (ravnice) apatični ili čak neprijateljski raspoloženi. Ali su prevagnuli šarm i hrabrost mladog princa Charlesa Edwarda Stuarta i odsutnost vladinih vojnika, koji su se upravo tad borili po evropskom kontinentu pa se taj ustanak pretvorio u najopasniji.[2] U roku od samo nekoliko tjedana, Charles je ovladao Škotskom pobjedivši vladine snage u Bitci kod Prestonpansa 21. septembra. Iako je bio potpuno razočaran, razvojem bune po Engleskoj, on se svejedno uputio prema jugu i do 4. decembra domarširao do engleskog Derbya. Tu je u Bitci kod Falkirka, 17. januara 1746. uspio još jednom poraziti vladine snage, prije nego se povukao u Highlands.[2]
Kraj njegove pobune zbio se 16. aprila, kada ga je William August, vojvoda od Cumberlanda, pobijedio u Bitci kod Cullodena, pored Invernessa.[2]
Odmah nakon bitke pogubljeno je oko 80 pobunjenika, a puno njih koji su se razbježali, pohvatano je kasnije i bezobzirno pobijeno ili prognano iz Škotske. Sam Charles Stuart skrivao se i bježao od vladinih vojnika po brdima Highlandsa, punih pet mjeseci sve do 20. septembra kad je uspio pobjeći u Francusku[2], uz pomoć Flore Macdonald.[1]
Nakon tog je Charles Edward bezupješno pokušavao po evropskim dvorovima pronaći saveznike koji bi mu pomogli da povrati krunu. Od 1766. živi u Rimu gdje je i umro.[1]
