Bitka kod Hrizopolisa

Bitka kod Hrizopolisa se odigrala 18. septembra 324. u Maloj Aziji između rimskih (zapadnih) snaga pod carem Konstantinom na jednoj, te rimskih (istočnih snaga pod carem Licinijem na drugoj strani. Predstavljala je kulminaciju pohoda u kome je Konstantin nastojao poraziti Licinija kako bi postao jedini rimski car. Nekoliko mjeseci prije toga je Licinija teško porazio Hadrijanopolja u Trakiji, a potom mu uništio flotu kod Helesponta, prisilivši ga da se povuče iz utvrđenog Bizantija u Malu Aziju kako bi se spojio sa pojačanjima pod svojim pod-carem Martinijanom. Konstantin je poslije toga prešao Bospor sa svojim snagama i krenuo napredovati prema Halkedonu. Dvije vojske su se srele kod Hrizopolisa gdje je Konstantin naredio napad i potpuno razbio Licinijevu vojsku. Prema kršćanskim navodima, Licinije je prije bitke za pomoć molio paganske rimske bogove, dok je Konstantinove trupe na svojim štitovima koristile labarum koji je strašio Licinija i njegove ljude. Licinije se sa ostacima svoje vojske povukao u Nikomediju gdje je nekoliko mjeseci kasnije formalno abdicirao i predao se Konstantinu; njegov život je posredovanjem Konstancije, Licinijeve supruge i Konstantinove polusestre, pošteđen, ali samo na nekoliko mjeseci. Tako je Konstantin i formalno ukinuo 40-godišnji sistem tetrarhije te postao jedini gospodar Rimskog Carstva.

Bitka kod Hrizopolisa
Segment ratova Konstantina I
Konstantinova glava, dio kolosalnog spomenika u Rimu
Datum 18. septembar 324 Lokacija Hrizopolis, kraj Halkedona Ishod Konstantinova pobjeda
Sukobljene strane
Konstantin I	Licinije
Komandanti i vođe
Konstantin	Licinije