Acetil hlorid
Acetil hlorid (CH3COCl, etanoil hlorid) je acilni hlorid izveden iz sirćetne kiseline. On pripada klasi organskih jedinjenja zvanih acil halidi. On je bezbojna tečnost. Acetil hlorid se ne javlja u prirodi, jer se u dodiru sa vodom hidrolizuje u sirćetnu kiselinu i hlorovodonik. Zapravo u prisustvu vazduha formira belo sivi dim usled hidrolize sa vlagom. Dim se sastoji od kapljica hlorovodonične kiseline formirane hidrolizom.
| Acetil hlorid[1] | |||
|---|---|---|---|
 |
 | ||
| |||
| |||
| IUPAC ime |
| ||
| Drugi nazivi | Etanoil hlorid | ||
| Identifikacija | |||
| CAS registarski broj | 75-36-5 
| ||
| ChemSpider[2] | 6127
| ||
| UNII | QD15RNO45K
| ||
| ChEBI | 37580 | ||
| RTECS registarski broj toksičnosti | AO6390000 | ||
| Jmol-3D slike | Slika 1 | ||
| |||
| |||
| Svojstva | |||
| Molekulska formula | CH3COCl | ||
| Molarna masa | 78,49 g/mol | ||
| Agregatno stanje | Bezbojna tečnost | ||
| Gustina | 1.104 g/ml, tečnost | ||
| Tačka topljenja |
-112 °C, 161 K, -170 °F | ||
| Tačka ključanja |
52 °C, 325 K, 126 °F | ||
| Rastvorljivost u vodi | Reaguje | ||
| Struktura | |||
| Dipolni moment | 2.45 D | ||
| Opasnost | |||
| EU-klasifikacija | Zapaljiv (F) Korozivan (C) | ||
| R-oznake | R11 R14 R34 | ||
| S-oznake | (S1/2) S9 S16 S26 S45 | ||
| Tačka spontanog paljenja | 390 °C | ||
| Eksplozivni limiti | 7.3-19% | ||
| Srodna jedinjenja | |||
| Srodna materije: acil hloridi | Propionil hlorid Butiril hlorid | ||
| Srodna jedinjenja | Sirćetna kiselina Acetanhidrid Acetil bromid | ||
|
Ukoliko nije drugačije napomenuto, podaci se odnose na standardno stanje (25 °C, 100 kPa) materijala | |||
| Infobox references | |||
Sinteza uredi
Acetil hlorid se proizvodi reakcijom hlorovodonika sa acetanhidridom:[3]
- (CH3CO)2O + HCl → CH3COCl + CH3CO2H
On se takođe može sintetisati katalitičkom karbonilacijom metil hlorida.[4]
Reference uredi
- ↑ Susan Budavari, ur. (2001). The Merck Index: An Encyclopedia of Chemicals, Drugs, and Biologicals (13th izd.). Merck Publishing. ISBN 0-911910-13-1.
- ↑ Hettne KM, Williams AJ, van Mulligen EM, Kleinjans J, Tkachenko V, Kors JA. (2010). „Automatic vs. manual curation of a multi-source chemical dictionary: the impact on text mining”. J Cheminform 2 (1): 3. DOI:10.1186/1758-2946-2-3. PMID 20331846.
- ↑ Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH. 2005.
- ↑ V. H. Agreda, Joseph R. Zoeller (1992). Acetic acid and its derivatives (1 ed. izd.). CRC Press. ISBN 0824787927.
Literatura uredi
- V. H. Agreda, Joseph R. Zoeller (1992). Acetic acid and its derivatives (1 ed. izd.). CRC Press. ISBN 0824787927.
